SỰ KIỆN ĐÁNG GHI NHỚ TRONG NĂM 2016

Tháng 1

Dầu thô xuống đến mức 28 Mỹ kim một thùng, nền kinh tế Canada bước vào tình trạng khó khăn - Trong bài diễn văn đọc trước các thành viên của the Canadian Club ở Toronto hôm thứ hai ngày 18 tháng 1, bà Rona Ambrose, thủ lãnh tạm thời của đảng Bảo Thủ Cấp Tiến liên bang (New Democrat Party) đã lên tiếng lo ngại là với giá dầu thô sút giảm, trị giá của đồng Gia kim xuống thấp, khiến nền kinh tế Canada đã trở nên tồi tệ một cách nhanh chóng. Bà thủ lãnh Ambrose cũng gửi thư cho thủ tướng Justin Trudeau, yêu cầu được thảo luận về những cách thức cứu nguy cho nền kinh tế. Gía dầu thô trong ngày thứ hai 18 tháng giêng, đã xuống đến mức 28.94 Mỹ kim một thùng, giá dầu thấp nhất kể từ năm 2003 cho đến nay.

Trị giá của đồng Gia kim cũng xuống đến mức thấp nhất trong vòng 13 năm qua và ở mức 68.88 xu Mỹ kim hôm thứ hai. Chỉ số Dow Jones Kỹ Nghệ của thị trường chứng khoán New York sút giảm thêm 391 điểm trong ngày thứ hai và ở mức 15,988 điểm, chỉ số SP/TSX của thị trường chứng khoán Toronto thêm 134 điểm và ở mức 11,939 điểm. Sau khi Hoa Kỳ hủy bỏ lệnh cấm vận xứ Ba Tư, phát ngôn viên của chính quyền của xứ Ba Tư đã cho biết, Ba Tư sẽ cho xuất cảng 500 ngàn thùng dầu thô một ngày trên thị trường thế giới, sẽ khiến cho giá dầu thô sẽ còn sút giảm thêm nữa, vì số dầu thô sẽ tràn ngập thị trường, số cung sẽ nhiều hơn mức cầu. Nhiều chuyên gia tài chánh đã tiên đoán là giá dầu thô sẽ xuống đến mức 20 Mỹ kim một thùng? Hiện đang có những cạnh tranh trong việc bán xăng cho khách hàng ở Mỹ. Trong hôm thứ hai 18 tháng giêng, giá trung bình 1 gallon xăng ở Mỹ là $1.89, nhưng có nhiều nơi giá xăng đã xuống một cách rẻ mạt.

Tại thành phố Houghton Lake, tiểu bang Michigan, một gallon xăng chỉ bán với giá 77 xu tức là cỡ 20 xu một lít: mua xăng còn rẻ hơn mua nước uống.

Tạp chí Forbes của Mỹ vừa công bố danh sách 73 người quyền lực nhất thế giới năm 2015. 28 trong số 73 người trong danh sách này là tỷ phú, 30% là người Mỹ, và chỉ có 9 phụ nữ. Đứng đầu là Tổng thống Nga Putin, 63 tuổi. “Tổng thống Putin là một trong rất ít những người đàn ông trên thế giới nắm đủ quyền lực để làm bất cứ điều gì ông muốn và thành công”, Forbes viết. Ông ấy cũng đã gây dựng lại được ảnh hưởng của Nga ở nước ngoài. “Hồi tháng 10, ông tiến hành không kích Nhà nước Hồi giáo tại Syria và gặp mặt trực tiếp Tổng thống Assad, khiến Mỹ cùng Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) trông có vẻ yếu đuối trong khu vực”. Theo tạp chí này, không điều gì có thể cản trở Tổng thống Putin. Tỷ lệ ủng hộ ông vẫn tăng vọt lên mức 89%, bất chấp kinh tế trong nước lao đao trước sức ép từ các lệnh trừng phạt của quốc tế liên quan đến cuộc khủng hoảng ở miền đông Ukraine và việc Crimea sáp nhập vào Nga hồi tháng ba năm ngoái.

Powerball là một lottery có giải thưởng lớn. Nếu không ai trúng giải đợt này, số tiền của nguyên giải sẽ dồn lại đợt sau. Thành ra chỉ cần một vài lần xổ số không có người trúng, số tiền nhanh chóng tăng vọt lên. Kết quả là từ một vài trăm triệu nhảy vọt lên nửa tỷ, rồi gần một tỷ. Đợt xổ số ngày 09 tháng 01 năm 2016 được coi là cao kỷ lục tại Mỹ. Ước tính lên đến 800 triệu. Nhưng vào phút chót con số chính thức lên đến hơn 940 tỷ Mỹ kim. Trúng giải sẽ được nhận thưởng qua hai cách. Lump sum payment là tiền lãnh một lần một. Lựa chọn này còn gọi là cash option. Người mua vé số phải check vào lựa chọn này, không thì giải thưởng sẽ automatic được trao qua dạng thứ hai đó là trả trong vòng 30 năm (annuitized prize). Nếu bạn chọn cash option (lump sum payment) số tiền lãnh trước ít hơn hẳn (vì phải trả thuế rất nặng), nhưng người may mắn có thể dùng tiền này để kinh doanh hay đầu tư. Lấy ví dụ giải trúng ngày 09 tháng 01 năm 2015 là $900 triệu Mỹ kim còn số tiền lãnh nguyên con một lần sẽ là $558 triệu (khoảng chênh lệch khác biệt là $342 triệu). Nói khác đi lãnh tiền mặt một lần chỉ được hơn 2/3 số tiền giải thưởng công bố chính thức. Nếu muốn lãnh trong vòng 30 năm, người may mắn trúng số được lãnh đủ số tiền với khoản tăng 5% để đuổi kịp những chỉ số lạm phát hàng năm. Giải thưởng lớn là một lực hút với người mua số. Vào những dịp giải thưởng tăng vọt phi mã, ví dụ như tối thứ sáu (Friday) ngày 8/01/2016 ước tính là 800 triệu Mỹ kim. Sáng thứ bảy (Saturday) ngày 9/01/2016 đã là 900 triệu. Đến tối, lúc giờ xổ số lên đến 940 triệu. Dân chúng tại 44 tiểu bang của Mỹ có thể mua vé số Powerball. Tại những nơi không bán vé số giải Powerball thì họ phải lái xe xuyên bang để thử thời vận. Nhiều người ở Canada hay Mexico gần biên giới Mỹ đã lái xe qua để mua vé số Powerball của Mỹ. Có người ở tận Việt Nam gọi qua nhờ mua giùm ba số Powerball! Powerball không phải là game lottery mới mẻ với người Việt mình. Không ít người đã từng mua nó. Thậm chí có người Việt Nam đã trúng số Powerball với giải lớn. Đọc lại bài báo cũ của NBC Bay Area kể về một thợ nail người Việt trúng số độc đắc, nguyên văn như sau: Vinh Nguyen claimed his $228.4 million jackpot late Thursday afternoon, after buying the winning Powerball ticket at a family-run chain, Key Market on Sourth Norfolk Street in San Mateo, according an announcement on Friday by the California Lottery. Chuyện xảy ra hồi tháng 09 năm 2014 tại tiểu bang California, nghe mà cứ ngỡ chuyện khôi hài, nhưng thực tế quả nhiên đúng 100% như vậy.

Powerball giải này đã qua. Khó có dịp nó quay trở lại con số hơn 1.5 tỷ Mỹ kim. Nhưng lịch sử có thể lặp lại. Biết đâu thần tài lần này gõ nhầm cửa.

Trung Quốc trong tầm ngắm của ISIS - Gần đây, tổ chức khủng bố với tên gọi Nhà nước Hồi giáo (Islamic State of Iraq and Syria – ISIS) kêu gọi người Hồi giáo trên toàn thế giới, trong đó có những người Hồi giáo sắc dân Uyghur (Ngô Duy Nhĩ) ở Trung Quốc, tiến hành một cuộc “thánh chiến” chống lại nhân loại. Dịp này, bộ phận truyền thông al-Hayat Media Center của ISIS tung lên mạng xã hội Twitter “Bài ca thánh chiến” do một người đàn ông hát bằng tiếng Phổ thông (Quan Thoại), kêu gọi người Hồi Giáo ở Trung Quốc cầm súng nổi dậy với nội dung:

“Một thế kỷ bị nô dịch, để lại những ký ức nhục nhã, hy sinh trên chiến trường là mơ ước của chúng ta. Không sức mạnh nào ngăn cản được bước tiến của chúng ta. Bây giờ là lúc chúng ta tỉnh ngộ, anh em Hồi giáo hãy thức tỉnh! Hãy cầm vũ khí chống lại chúng …”. Theo trang mạng IbTimes, ISIS muốn nhắm đến người sắc dân Uyghur ở Tân Cương cùng toàn thể cộng đồng người Hồi Giáo sống ở Trung Quốc. Điều đó chứng tỏ Trung Quốc đã lọt vào tầm ngắm của tổ chức khủng bố tự xưng là Nhà nước Hồi giáo. Tổ chức khủng bố này hình thành vào năm 2006 lấy tên là Nhà nước Hồi giáo (The Islamic State) để chống lại chính phủ Iraq theo Hồi giáo Shia (Shia Islam) và thân Mỹ, mới có tên gọi là Nhà nước Hồi giáo Iraq (ISI). Năm 2011, cuộc khủng hoảng ở Syria nổ ra khiến ISI đổi hướng quyết định tham chiến ở đây. Một mũi tên trúng hai đích: Vừa thực hiện được lý tưởng thống nhất cộng đồng Hồi giáo Sunni (Sunni Isam) khắp thế giới trong một hệ thống, vừa “hợp pháp hóa” chiến tranh vì kẻ thù mới không phải là Mỹ, mà là chính quyền phe Hồi giáo Shia ở Syria. Cùng với sự chuyển hướng này, tên gọi ISI đổi thành Nhà nước Hồi giáo Iraq và Syria (Islamic State of Iraq and Syria – ISIS). Từ đó tổ chức khủng bố này ngày càng mở rộng thanh thế, thực hiện những vụ khủng bố man rợ và giết người tàn bạo. Gần đây, nhiều người thuộc sắc dân Uyghur không chịu được sự đàn áp của nhà cầm quyền Trung Cộng ở Tân Cương, và một số người Trung Quốc đã lén lút đến một số nước Đông Nam Á như Mã Lai, Thái Lan… tìm đường đi tới Thổ Nhĩ Kỳ, sau đó đến Sirya tham gia vào tổ chức chúng gọi là “thánh chiến” hoặc gia nhập vào Phong trào Hồi giáo Đông Turkestan (East Turkestan Islamic Movement – ETIM), cầm súng chống lại nhà cầm quyền Trung Cộng. Cụ già 80 tuổi tên Minh chỉ là một trong hàng trăm người đó. Đầu tháng 07/2015, Thái Lan trả trên 100 người sắc dân Uyghur nhập cảnh lậu về Trung Quốc, không bao lâu sau có tin đồn, những người Uyghur nhập cảnh lậu có ý đồ thông qua Thái Lan đến Sirya tham gia vào tổ chức khủng bố ISIS, nhưng bị chính phủ Thái Lan chặn lại, khiến những người cùng chung “lý tưởng” tức giận. Lúc bấy giờ có nhiều tin đồn, tổ chức khủng bố sẽ tìm cách tàn sát những người Trung Quốc đến Thái Lan du lịch. Không bao lâu sau, ngày 17/08/2015 xảy ra một vụ đánh bom: Quả bom thứ nhất nổ vào lúc 6 giờ 55 phút chiều, quả thứ 2 nổ cạnh một khách sạn năm sao, ở phía ngoài đền Erawan (Erawan Shrine), phía trong khu thương mại Ratchaprasong, quận Chidlom, nơi có nhiều trung tâm mua sắm sầm uất và nhiều khách du lịch qua lại. Quả thứ 3 nổ vào lúc 8 giờ 20 tối trước Gaysorn Plaza rộng 12.600 mét vuông, khiến cho trên 20 người chết, hơn 100 người bị thương. Một số người cho rằng, vụ đánh bom ở Thái Lan lần này nhằm vào 2 mục tiêu: Một là trả thù chính phủ Thái Lan không cho dân Tàu mượn đường qua Thái Lan đến Sirya tham gia vào đội quân “thánh chiến”, hai là đánh vào những du khách Tàu đang có mặt ở đó, để trả thù chính phủ Trung Quốc thống trị người sắc dân Uyghur quá tàn bạo.

Trước vụ khủng bố du khách Trung Quốc ở Thái Lan, nhà cầm quyền Bắc Kinh đã phải chứng kiến một loạt các vụ tấn công khủng bố đẫm máu và gây hoang mang cho dư luận ngay trên lãnh thổ nước Tàu. Ngày 01/03/2015, ba kẻ tấn công đã giết chết 29 thường dân và làm bị thương 143 người khác tại nhà ga thành phố Côn Minh. Ngày 30/04, nhà ga Nam Urumqi, thủ phủ Tân Cương, lại bị thêm một vụ đánh bom khiến 3 người chết. Sau đó là vụ tấn công ngày 06/05, một kẻ tình nghi cầm dao đâm 6 người bị thương tại một nhà ga ở Quảng Châu

Tháng 2:

Hàng loạt những làn sóng những người tỵ nạn tràn vào Âu Châu trong những năm qua và đã khiến cư dân của các xứ tây phương này công khai lên tiếng phản đối, nhất là từ các quốc gia Âu Châu giàu có.

Tại Hòa Lan, một dự thảo đã được đưa ra quốc hội xứ này, đem trả những người tỵ nạn Syria trên những chiếc thuyền về Thổ Nhĩ Kỳ, nơi mà những người tỵ nạn đã đến trước tiên.

Xứ Đan Mạch vừa thông qua một đạo luật cho phép chính quyền xứ này, được tịch thu những tài sản quý giá của những người tỵ nạn vừa đến Đan Mạch, để giúp xứ này trang trải những chi phí cho việc định cư số người tỵ nạn.

Trong hôm thứ hai ngày 1 tháng 2, ông bộ trưởng nội vụ Thụy Điển đã cho biết chính quyền xứ này đang tìm các phương tiện hàng không, để trục xuất một nửa của số 80 ngàn người tỵ nạn vừa đến xứ này trong năm qua.

Chính quyền xứ Phần Lan cũng dự trù bác bỏ khoảng 65 phần trăm đơn xin ở lại của những người tỵ nạn. Một cuộc thăm dò dân ý vừa được công bố hôm thứ sáu ngày 29 tháng giêng cho thấy, 40 phần trăm những người Đức được hỏi ý kiến, đã muốn bà thủ tướng Merkel từ chức, vì việc bà này cho những người tỵ nạn ào ạt vào Đức mà không có biện pháp ngăn cản.

Thủ tướng Anh, ông David Cameron đe dọa là nước Anh sẽ tách ra khỏi liên hiệp Âu Châu, nếu khối liên hiệp này buộc Anh phải nhận những người tỵ nạn.

Trong danh sách 10 tỷ phú giàu nhất Đại Hàn của tạp chí Forbes (Top 10 richest people in South Korea 2015 – Forbes list), Lee Boo-Jin, 44 tuổi, con gái tỷ phú Lee Kun-Hee, Chủ công ty Sam Sung, được xếp thứ 9 trong số 10 người giàu nhất Đại Hàn với tổng tài sản là 2,2 tỷ Mỹ kim. Bà cũng là người đứng đầu danh sách những phụ nữ giàu nhất xứ Hàn.

Lee Boo-Jin được gọi là “anh thư” vì bà là 1 phụ nữ hiếu thảo đối với cha mẹ, tài giỏi trong kinh doanh, xinh đẹp … So với những phụ nữ sinh trưởng trong những gia đình giàu có, Boo-Jin không những có tài năng kinh doanh, còn có sự quyết đoán và bản lĩnh “sắt đá. Sinh ra trong gia đình Samsung, mang họ Lee, tuy nhiên, muốn có một vị trí lãnh đạo vững chắc trong công ty, những người con của tỷ phú Lee Kun-Hee phải làm việc chăm chỉ hơn bất cứ người nào. Lee Boo-Jin được cha đưa vào công ty Sam Sung truyền dạy cách lãnh đạo khi mới 21 tuổi. Từ đó, “ái nữ” họ Lee phải làm việc không ngừng để thi thố tài năng của mình trước cha, trước cổ đông và trước hàng chục nghìn nhân viên.

Chính vì vậy, giới kinh doanh Đại Hàn gọi Boo – Jin với cái tên “Lee Kun-Hee Nhỏ”, thừa nhận tài năng kinh doanh xuất sắc của người phụ nữ này. Bà đã giúp Đại Hàn có cửa hàng miễn thuế LV (Louis Vuitton) tại sân bay đầu tiên, đồng thời đưa cổ phiếu của khách sạn Shilla tăng mạnh trong thời gian giữ ghế lãnh đạo khách sạn này.

Vào Công ty Samsung làm việc từ năm 25 tuổi, 6 năm sau, Lee Boo-Jin trở thành người phụ nữ đầu tiên được giao quyền điều hành các công ty liên kết thuộc Công ty đồ sộ này. Bà không còn đơn giản là một tiểu thư mang danh “người thừa kế”, Lee Boo-Jin thực sự chứng minh được khả năng điều hành xuất sắc trong vai trò là chủ tịch chuỗi khách sạn Shilla; đồng chủ tịch công ty Cheil Industries. Theo số liệu từ Exchange Đại Hàn (Korea Exchange – KRX), doanh thu hàng năm của khách sạn Shilla đã tăng từ 415 tỷ Won trong năm 2002 lên tới 1,21 nghìn tỷ Won trong năm 2009 (theo tỷ giá hối đoái ngày 24/01/2015, 1997.78 Won đổi được 1 Mỹ kim). Chủ yếu lợi nhuận của Shilla đến từ việc Lee Boo-Jin tập trung vào đầu tư kinh doanh hàng miễn thuế. Boo-Jin đã mở rộng các điểm kinh doanh mặt hàng này trên khắp Đại Hàn, kết quả đạt được 981,3 tỷ Won trong năm 2009 (chỉ tính riêng trong hạng mục này).

Theo thông tin báo chí Đại Hàn, Lee Boo-Jin là người từng nắm giữ một số lượng lớn cổ phiếu của nhiều công ty con và công ty liên kết với Công ty Samsung, trong đó nhiều nhất phải kể tới 3,9% số cổ phần của Samsung SDS, đơn vị chuyên về dịch vụ công nghệ thông tin và 8% cổ phần tại Cheil Industries.

Tháng 3 –

Các vụ đánh bom tự sát tại Brussels - Tám giờ sáng ngày 22/03 (giờ địa phương), giữa lúc mọi người vô cùng bận rộn, thành phố Brussels đang nhộn nhịp chuẩn bị bước vào một ngày sinh hoạt mới, bỗng có tiếng nổ từ sân bay quốc tế Zaventem, cách trung tâm Brussels 11.7 km về phía đông bắc, trần nhà phòng hành khách khu vực xuất phát sụp đổ nặng, nhiều bức tường kính vỡ tan, mảnh kính vương vãi khắp nơi. Hành khách nghe tiếng nổ hốt hoảng bỏ chạy. Một nhân viên kiểm tra hành lý chứng kiến vụ nổ đầu tiên nói: “Ít nhất có 6, 7 người bị mảnh bom bắn trúng, thịt người bắn tứ tung, máu chảy lênh láng”.

Một người khác đứng gần nơi bom nổ nói với giới truyền thông: “Trước khi bom nổ, một số người nói tiếng Ả Rập la hét ầm lên”. Hai lần bom nổ ở sân bay quốc tế Zaventem lần lượt xảy ra tại phía trước khách sạn Hillton, gần quầy kiểm tra trước khi vào sân bay (check in) của công ty hàng không Hoa Kỳ American Airlines và phía ngoài tiệm cà phê Starbucks gần tòa nhà hành khách khu vực bay, khiến khoảng 14 người tử vong, 35 người bị thương.

Khoảng 79 phút sau, trạm xe điện ngầm Maelbeek gần tòa cao ốc của Liên minh Châu Âu ở trung tâm thành phố Brussels lại xảy ra một vụ đánh bom tự sát khác, khiến 20 người tử vong, trên 100 người bị thương. Truyền thông địa phương loan tin, lúc bom nổ, một đoàn tàu 3 toa đang rời khỏi nhà ga, bỗng toa giữa vang lên tiếng nổ, toa tàu hỏng nặng, thân thể hành khách cháy đen thui bắn tứ tung. Cảnh tượng vô cùng khiếp sợ. Sau tiếng nổ, những hành khách còn sống sót hốt hoảng chạy ra ngoài. Khói đen bốc kín cửa ra vào nhà ga. Xe cứu hỏa vội vàng đến nơi bom nổ cứu chửa, nhân viên y tế cấp cứu những người bị thương. Các ga tàu điện ngầm lập tức đóng cửa không hoạt động. Thành phố ra lệnh các loại giao thông không được chạy như thường lệ. Các nước Châu Âu cũng ra lệnh máy bay và tàu hỏa không được đến Brussels. Sau vụ đánh bom ở Paris xảy ra vào tháng 11/2015, đây là lần thứ hai các nước Châu Âu sống trong tình trạng khủng khiếp… Sau những vụ đánh bom tự sát ở Brussels, Nhà nước Hồi giáo đưa tin trên hãng thông tấn Amaq, vốn có liên hệ với tổ chức này, về các vụ tấn công ở Brussels với nội dung: “Quân IS hôm nay đã thực hiện hàng loạt vụ đánh bom bằng thắt lưng bom và thiết bị nổ tại một sân bay và một trạm xe điện ngầm ở trung tâm thủ đô Brussels, nước Bỉ”.

Cho dù có ai đắc cử tổng thống Hoa Kỳ đi chăng nữa, ông Donald Trump hay bà Hillary Clinton, và đó có thể là lý do khiến người Mỹ muốn di cư qua Canada hay không, thì trong bốn năm liên tiếp vừa qua, theo cuộc thăm dò của tổ chức The Reputation Institute, Canada vẫn là một nơi tốt nhất trên thế giới để sinh sống và làm thương mại. Có ba lãnh vực thu hút người di dân là Canada có một chính quyền làm việc hiệu quả, có nền kinh tế tiến bộ và một môi trường quyến rũ. Sau đây là 5 lý do khiến người Mỹ muốn di cư qua Canada:

1- Ít súng đạn, ít những vụ giết người: tỷ lệ người ta chết vì súng ở Hoa Kỳ là 3.2 trên 100 ngàn người, trong khi ở Canada, tỷ lệ đó chỉ ở mức 0.5.

2. Một chính quyền với những tiến bộ xã hội: Canada đã chấp thuận việc hôn nhân đồng tính từ năm 2005. Những người đồng tính, những người khác mầu da, sống chung hòa bình trong một xã hội đa văn hóa.

3. Bảo hiểm y tế đại chúng: Phải khó khăn lắm Hoa Kỳ mới có một chương trình bảo hiểm y tế Obamacare với những tốn kém và khó khăn cho việc nộp đơn qua mạng internet. Trong khi Canada đã có một nền bảo hiểm y tế đại chúng từ những năm 1960s. Cũng như các quốc gia tân tiến khác, nền bảo hiểm y tế của Canada không hoàn toàn, khi bệnh nhân phải chờ đợi lâu cho việc gặp các bác sĩ chuyên môn. Tuy nhiên so với những tốn kém của nền y tế Mỹ, thì chương trình bảo hiểm y tế của Canada là một sự thành công.

4. Các lợi ích dành cho bố mẹ khi sinh con:

Những sản phụ ở Canada khi sinh con có thể nghỉ từ 17 tuần cho đến 52 tuần lễ trong công việc. Chính quyền liên bang cũng cho sản phụ 15 tuần có tiền bảo hiểm thất nghiệp, cộng thêm 35 tuần mà người sản phụ này hay ông chồng có thể nghỉ thêm và cũng được tài trợ.

5. Những người Canadians là những người có óc khôi hài: những tài tử màn bạc hay chọc cười thiên hạ là người Canadians như John Candy, Dan Aykroyd, Jim Carrey, Michael J Fox..v.v.

Tháng 4

Ngày 15/03/2016, Quốc hội Miến Điện bầu chánh phó Tổng thống Miến Điện. Kết quả, Ông Htin Kyaw, Hạ nghị sĩ, thành viên của NLD, đắc cử tổng thống với số phiếu 360/657 nghị sĩ Quốc hội. Hai người còn lại là ông Myint Swe, nghị sĩ quân đội, được 200 phiếu, trở thành phó tổng thống thứ nhất; Thượng nghị sĩ Henry Van Thio, thành viên của NLD, người dân tộc Kukis, bang Chin, được 72 phiếu, trở thành phó tổng thống thứ hai.

Từ 01/04, ông Htin Kyaw là vị tổng thống dân sự (civilian president) đầu tiên của Miến Điện sau hơn nửa thế kỷ bị quân đội nắm quyền. Ông là người bạn trung thành của thủ lãnh NLD Aung San Suu Kyi. Khi đề cử ông Htin Kyaw, bà Suu Kyi nói, NLD cử Htin Kyaw giữ chức tổng thống vì “Ông là người trung thực, chân thành, lại là người có kiến thức, học vấn cao, đáng kính phục…”.

Ngày 24/03, tân Tổng thống Miến Điện Htin Kyaw đề cử các thành viên trong nội các mới, trong đó có tên bà Aung San Suu Kyi, lãnh đạo của NLD.

Fentanyl là một nha phiến (opipoid), một loại thuốc giảm đau, gồm có các chất oxycodone và thuốc phiện (morphine). Thuốc giảm đau loại fentanyl có độc chất cao gấp 100 lần so với thuốc phiện. Nguồn cung cấp thuốc fentanyl cho Canada, theo cuộc điều tra của báo Globe and Mail, đến từ Trung quốc. Fentanyl được điều chế vào năm 1959 bởi một hóa học gia người Bỉ và đã dùng trong việc chữa trị đau nhức cũng như dùng trong việc đánh thuốc mê. Thuốc fentanyl có công dụng gây những ảo giác như thuốc phiện, cũng dễ bị nghiền, và có thể gây chết người nếu dùng quá liều.

Canada là quốc gia tân tiến mà số bệnh nhân được cho thuốc giảm đau Fentanyl cao nhất thế giới, khiến số người nghiện loại thuốc đau này gia tăng, cũng như số người chết vì dùng thuốc quá liều.

Trong năm 2012, số người chết vì dùng quá liều thuốc ở hai tỉnh bang British Columbia và Alberta chỉ có 42 người. Con số người chết vì dùng thuốc fentanyl quá liều đã gia tăng lên đến 418 người ở hai tỉnh bang này trong năm 2015.

Fentanyl khi được nhập lậu vào Canada đã được trộn với những loại ma túy khác, và được các tay băng đảng bán dưới dạng bạch phiến hay oxycontin.

Hồ Sơ Panama - Vào đầu tháng 4/2016, tờ "Sueddeutsche Zeitung" (báo Nam Đức) đã công bố nhiều tài liệu mật về hoạt động trốn thuế, rửa tiền của một loạt nhân vật giàu có và có thế lực trên thế giới. Đây là một phần trong 11,5 triệu tài liệu ghi lại hoạt động trong suốt 40 năm của công ty luật Mossack Fonseca có trụ sở ở Panama và có văn phòng tại hơn 35 nước trên thế giới do một nguồn giấu tên cung cấp cho báo Sueddeutsche Zeitung.

Theo các tài liệu này, Mossack Fonseca đã giúp khách hàng trốn thuế và rửa tiền thông qua 214.000 công ty ma. Vụ rò rỉ thông tin này, thường được gọi là “Hồ sơ Panama”, đã gây chấn động thế giới. Giới chức nhiều nước đã ra thông báo tiến hành điều tra những nhân vật và tổ chức có liên quan đến “Hồ sơ Panama”.

Tháng 5 –

Sau nhiều trận động đất mạnh xảy ra liên tiếp trong thời gian ba bốn ngày ở Nam Á, Miến Điện, Nhật Bản, Phi Luật Tân… gây nhiều thiệt hại về người và của, giới truyền thông lên tiếng cảnh báo một trận động đất lớn sẽ diễn ra, người dân Châu Á – Thái Bình Dương đã sống trong sợ hãi. Tuy nhiên, Inverse, một tờ báo khoa học ở Hoa Kỳ, đã bác bỏ dự đoán này. Họ cho rằng, truyền thông Châu Á xâu chuỗi các trận động đất với nhau rồi đưa ra cảnh báo theo cách suy nghĩ quá đơn giản của những người không am hiểu địa chất. Inverse lập luận:

Thứ nhất, những trận động đất ở Châu Á vừa qua có cường độ trung bình khá phổ biến. Cụ thể, đã có 36 trận động đất xảy ra trên khắp hành tinh từ đầu năm 2016 tới nay, phần lớn xảy ra ở Vành đai lửa Thái Bình Dương – khu vực hứng chịu nhiều trận động đất nhất thế giới. Đây là hiện tượng bình thường.

Thứ hai, động đất không gây hiệu ứng domino với khoảng cách xa. Sự rung lắc ở một nơi bất kỳ trên địa cầu không gây động đất ở nơi cách nó hàng ngàn cây số. Trong nhiều trường hợp, mỗi đường đứt gãy hoạt động độc lập, không phụ thuộc hay liên quan tới những đường đứt gãy khác. Vì thế, những trận động đất liên tiếp ở Châu Á trong thời gian ngắn vừa qua không thể tạo nên một địa chấn trên châu lục này.

 Thứ ba, số vụ động đất nhỏ càng lớn, nguy cơ siêu địa chấn càng giảm. Nếu động đất nhẹ và trung bình xảy ra liên tiếp trên một đường đứt gãy bất kỳ, chúng sẽ làm giảm nguy cơ siêu địa chấn.

 Cuối cùng, các nhà địa chất học hiện vẫn chưa dự đoán được chính xác thời điểm địa chấn sẽ xảy ra mà chỉ có thể đánh giá độ nguy hiểm của chúng. Họ có thể theo dõi một đường đứt gãy và tính toán năng lượng tích tụ trong đó khi các mảng kiến tạo cọ xát nhau. Sau đó, họ có thể đưa ra nhận định rằng, nếu toàn bộ sức nén bên dưới đường đứt gãy bung ra cùng lúc thì một trận động đất với cường độ nào đó sẽ xảy ra. Qua 4 lập luận trên, tờ Inverse cho rằng, tuyên bố “sắp có siêu động đất” do dấu hiệu từ những trận động đất vừa qua là không có cơ sở. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là một thảm họa lớn về động đất sẽ không xảy ra tại Châu Á.

Tháng 6 –

Tám năm dưới thời tổng thống Obama - Theo những tin tức vừa công bố thì tổng sản lượng quốc gia Mỹ (GDP) trong ba tháng đầu năm 2016, chỉ gia tăng có 0.5 phần trăm, sau những gia tăng chỉ ở mức 1.4 phần trăm và 2 phần trăm của hai tài khóa ba tháng trước đó. Trong 7 năm rưỡi dưới sự lãnh đạo của tổng thống Obama, nền kinh tế của Hoa Kỳ chỉ gia tăng trung bình 1.32 phần trăm. Theo nhận định của công ty tham vấn đầu tư, The Gateway Pundit, thì nhiệm kỳ của tổng thống Obama chỉ còn vài tháng nữa, và trong vài tháng đó, rất khó cho nền kinh tế vượt hẳn lên đến mức 3 phần trăm, so với mức 0.5 phần trăm trong những tháng đầu năm nay. Như thế nền kinh tế dưới thời của tổng thống Obama là nền kinh tế tệ hại nhất, so với các tổng thống Hoa Kỳ khác trong lịch sử. Tám năm trước, những người Mỹ hăng say dồn phiếu cho ứng cử viên tổng thống Obama, một vị tổng thống Mỹ người da đen đầu tiên, với những hy vọng là ông sẽ đem đến những thay đổi, những cải tiến cho cuộc sống của những người dân Mỹ, nhất là những người thuộc giới trung lưu. Những niềm hy vọng đó đã trở thành những nỗi thất vọng, khi giới trung lưu Mỹ gần như không còn: họ đã bị dồn xuống giới nghèo, trong khi những người nghèo lại càng nghèo thêm. Những “thành tích” của tổng thống Obama qua hai nhiệm kỳ:

- Về phương diện đối ngoại, tổng thống Obama được xem là một tổng thống Hoa Kỳ “gà chết” nhất, khi phải đương đầu với những đe dọa của những nhóm khủng bố cuồng tín quốc tế. Ông cũng bất lực, không có biện pháp ngăn cản Trung quốc  chuyển hàng loạt những hàng hóa rẻ tiền vào Mỹ, sau khi Trung quốc được gia nhập vào tổ chức mậu dịch thế giới. Chính quyền Trung quốc tuy gia nhập tổ chức mậu dịch thế giới, nhưng chẳng tuân theo luật lệ. Họ bí mật trợ giúp tài chánh cho các công ty Tàu, giúp các công ty này có các lợi thế bán hàng hóa trên thị trường thế giới.

- Trên lãnh vực kinh tế, ông cũng chẳng khá gì hơn. Theo đài CNBC, thì với mức thuế thương mại (corporate tax) cộng lại ở mức liên bang và tiểu bang ở Mỹ hiện nay là 40 phần trăm, mức thuế thương mại đánh trên các công ty cao nhất trong các quốc gia tây phương, chủ nhân các công ty Hoa Kỳ đã không bỏ thêm tiền bành trướng và đầu tư. Thí dụ như một công ty chuyên chở thay vì mua thêm 10 chiếc xe chở hàng, họ chỉ mua 5 chiếc thôi. Công ăn việc làm vì thế giảm đi, và khi không có việc làm, người ta không có tiền mua sắm và nền kinh tế của Mỹ cứ lụi đụi, không tiến triển được. Không những thế, chính quyền Obama còn gia tăng các loại thuế đầu tư trên các lợi nhuận kiếm được về capital gains, dividends và lợi tức của các nhà tiểu thương: tiền thuế tăng, tiền đầu tư sẽ giảm.

- Việc thiết lập chương trình bảo hiểm Obamacare cũng làm mất đi hàng chục ngàn công việc: các công ty Hoa Kỳ không dám bành trướng lớn, vì phải bỏ tiền cho vào chương trình bảo hiểm Obamacare này, nếu số nhân viên của công ty lên cao. Ngoài ra chi phí mà các công ty này phải trả cho chương trình Obamacare ngày một tăng.

- Tổng thống Obama lo đánh bóng cho cái tên của ông trên lãnh vực “bảo vệ môi trường”, đã từ chối không cho thiết lập các cơ sở hạ tầng, các hệ thống ống dẫu dầu, các nhà máy lọc dầu, v.v. và đã làm thiệt hại cho Hoa kỳ hàng trăm ngàn công ăn việc làm.

Brexit - Chỉ số của các thị trường chứng khoán trên thế giới tiếp tục sút giảm trong ngày thứ hai 27 tháng 6, sau khi 52 phần trăm cư dân Anh đã bỏ phiếu đòi nước Anh tách rời ra khỏi liên hiệp Âu Châu. Trong ngày thứ hai, chỉ số Dow Jones Kỹ Nghệ của thị trường chứng khoán New York sút giảm thêm 260 điểm, sau khi đã sút giảm 610 điểm trong ngày thứ sáu, và xuống còn ở mức 17,140 điểm, mức thấp nhất của chỉ số Down Jones này kể từ tháng 3 cho đến nay. Quyết định của cử tri Vương quốc Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (EU), hay còn gọi là Brexit, được ví như cơn “đại hồng thủy” quét đi hàng nghìn tỷ USD trên các thị trường chứng khoán thế giới sau ngày 23/6. Cú sốc này có khả năng làm lung lay vị thế tài chính của “xứ sương mù” và ảnh hưởng tới nền kinh tế châu Âu.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho rằng "cơn địa chấn" Brexit sẽ tác động mạnh đến nước Anh với tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) dự kiến chỉ đạt 1.7% trong năm 2016 và 1.3% trong năm 2017, giảm lần lượt 0.2 và 0.9 điểm phần trăm so với dự báo trước đó.

Tại Toronto, chỉ số SP/TSX của thị trường chứng khoán Toronto sút giảm thêm 202 điểm trong ngày thứ hai, sau khi đã sút giảm 239 điểm trong ngày thứ sáu và còn ở mức 13,689 điểm. Gía dầu thô sút giảm 2 phần trăm và còn ở mức 46.61 Mỹ kim một thùng. Trị giá của đồng Gia Kim cũng sút giảm xuống còn ở mức 76.51 xu Mỹ kim. Gía vàng gia tăng trong thời gian có những bất ổn tài chánh và đã gia tăng lên đến mức 1,329 Mỹ kim một ounce.

Trị giá của đồng Bảng Anh đã sút giảm gần 20 xu so với trị giá của đồng Mỹ kim và ở mức 1 Bảng Anh đổi được 1.32 Mỹ kim: đây là trị giá thấp nhất của đồng Bảng Anh kể từ năm 1985 cho đến nay.

Tháng 7 -

Đêm Quốc khánh kinh hoàng ở Nice - Lúc ấy là khoảng sau mười giờ đêm, hôm ấy là ngày lễ Fête Nationale, ngày mà người Việt gọi là Lễ Quốc Khánh Pháp. Đại lộ dọc theo bãi biển La Promenade des Anglais, La Prom, theo cách gọi của dân thành phố du lịch Nice ở miền nam nước Pháp, đông nghẹt người. Họ là người địa phương, là du khách tứ xứ đổ ra đây để vui hưởng một mùa đêm lễ hội mùa hè. Ở thành phố biển này, La Prom là nơi lý tưởng để mọi người đến trong đêm hè ấy.

Khi màn bắn pháo bông kết thúc, những gia đình có con nhỏ chuẩn bị thu dọn đưa con về cho chúng ngủ. Những người trẻ, các du khách sẽ còn ở lại lâu, đêm còn sớm. Đột nhiên trong đám đông vui vẻ ấy vang lên những tiếng la thét và người ta bắt đầu chạy. Một chiếc xe vận tải màu trắng lừ lừ lao thẳng vào dòng người. Lao một cách cố ý. Tốc độ của chiếc xe nhanh dần và bánh xe đảo từ bên này sang bên kia. Không phải là kiểu lái của người say rượu mà là cách điều khiển cố ý, người lái chiếc xe tải cố ý húc vào thật nhiều người.

Người ta chạy tứ tán. Những tiếng thét «chạy đi, chạy đi!» và vài tiếng súng nổ làm đám đông thêm hoảng loạn. Có người ném cả con qua bên kia hàng rào rồi nhảy theo. Nhiều người không biết chuyện gì xảy ra, chạy để tránh cái gì, họ không biết chỉ biết chạy theo người khác, chạy theo bản năng sống còn, chạy vì sợ. Chiếc xe tải tiếp tục lao đi, nhiều cảnh sát viên đuổi theo nó. Người lái xe bắn xuống đường, cảnh sát bắn trả. Rồi chiếc xe dừng lại. Từ chỗ chiếc xe bắt đầu lao vào đàm đông trên lối đi La Prom đến khi nó dừng hẳn lại, đoạn đường dài đến gần hai cây số, rải rác những xác người và những mảnh thi thể văng vãi.  

Chỉ vài phút sau, các kênh phát thanh, truyền hình, khắp thế giới truyền đi những hình ảnh của cuộc tấn công khủng bố lần thứ ba vào nước Pháp tính từ cuối năm 2015 đến nay. Con số được ghi nhận vào buổi sáng hôm sau về thiệt hại nhân mạng là 84 người chết, trong đó có 10 trẻ em. Số bị thương là 202 người đang được điều trị ở các bệnh viện, một tỷ lệ lớn của con số này là những trường hợp nặng 52 người, với 25 người phải dùng máy trợ sinh.

Sáng ngày 15 tháng 7, Tổng thống Francois Hollande tuyên bố trên truyền hình quốc gia, «Một lần nữa sự kinh hoàng đã đổ lên nước Pháp. Tôi quyết định rằng tình trạng khẩn cấp dự định sẽ chấm dứt vài ngày 26 tháng 7 sẽ được gia hạn thêm 3 tháng nữa.»

Tháng 8 –

Vụ giết người tàn bạo nhất sau Đệ nhị Thế chiến tại xứ sở Phù Tang - Giữa lúc thế hệ trẻ Nhật Bản đang mãi mê với trò chơi Pokemon Go, xứ sở Phù Tang bỗng xảy ra vụ thảm sát tàn bạo chưa tùng có sau Đệ nhị Thế chiến, chỉ sau vụ thảm sát xảy ra vào tháng 05/1938 tại thành phố Kamo, phía bắc tỉnh Niigata, Nhật Bản, giết chết 30 người, do Mutsuo Toi, một thanh niên 22 tuổi, bị bệnh lao, lúc nào cũng cảm thấy mọi người xa lánh mình, nên giết người để trả thù. Ra tay xong hắn tự tử.

Khoảng 02 giờ rưỡi sáng ngày 26/07/2016, một thanh niên 26 tuổi tên gọi Satoshi Uematsu cầm dao đột nhập vào Viện chăm sóc người tàn tật Tsukui Yamayuri En ở Midori-ku, đâm chém bừa bãi những người tàn tật đang được chăm sóc ở đó. Vụ thảm sát này khiến 19 người tử vong, 25 người bị thương, trong đó có 20 người bị thương nặng. Viện chăm sóc người tàn tật Tsukui Yamayuri En rộng 30.000 m2 xây dựng năm 1964, do Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi xã hội (Ministry of Health, Labour & Welfare) quản lý. Đây là nơi dành cho những người bị bệnh nặng như mất trí nhớ, bệnh tâm thần… điều dưỡng và chữa bệnh. Tính đến tháng 07/2016, số bệnh nhân được chăm sóc tại viện này có 149 người, trong đó có 92 nam, 57 phụ nữ, người nhiều tuổi nhất là 75, trẻ nhất là 19. Satoshi Uematsu từng làm việc tại viện này từ tháng 12/2012, đến tháng 02/2016 xin thôi việc. Sau một giờ giết người hàng loạt Satoshi Uematsu, người đầy máu lên xe lái đến đồn cảnh sát Tsukui đầu thú. Uematsu khai hắn là thủ phạm gây ra vụ giết người tại Viện chăm sóc người tàn tật Tsukui Yamayuri En, đồng thời nộp cho cảnh sát con dao hắn đã dùng để giết người. Khi cảnh sát hỏi cung, Uematsu khai do căm ghét những người tàn tật mới tàn sát họ. Uematsu nói: “Giết để những người tàn tật không còn tồn tại trên thế giới này. Không còn người tàn tật xã hội sẽ tốt đẹp hơn“. Hắn còn nói thêm rằng “không hề hối hận về vụ giết người này”.

Sự cố cháy nổ pin của Galaxy Note 7 (ra mắt ngày 2/8/2016) đã buộc hãng điện tử Samsung của Hàn Quốc phải ra quyết định thu hồi mẫu điện thoại này trên phạm vi toàn cầu vào ngày 1/9. Đây là đợt thu hồi điện thoại lớn nhất trong lịch sử ngành công nghệ thế giới. Việc thu hồi khoảng 2.5 triệu chiếc Galaxy Note 7 và chấm dứt sản xuất dòng điện thoại này có thể khiến khiến Samsung thiệt hại tới 17 tỷ USD. Số liệu mới nhất cho thấy trong quý 3/2016, doanh thu của Samsung chỉ đạt 47,820 tỷ won (42.1 tỷ USD), giảm 3,870 tỷ won so với cùng kỳ năm 2015.

Tháng 9 –

Tổng thống Duterte Harry, Kẻ Trừng phạt ở Phi Luật Tân - Ông tổng thống mới của Phi Luật Tân đã hứa với lực lượng cảnh sát Phi một ngày sau khi nhậm chức, trong buổi lễ bổ nhiệm đao phủ thủ trung thành của mình – de la Rosa, vào chức tư lệnh cảnh sát quốc gia như sau: “Hãy làm nhiệm vụ của các anh, và nếu trong khi làm nhiệm vụ mà các anh giết chết 1,000 người vì nhiệm vụ của mình, tôi sẽ bảo vệ các anh.”, Cùng ngày, trong một chuyến “thăm dân” ở một khu nhà ổ chuột tại thủ đô Manila, ông cũng cổ động dân chúng bằng một lời hiệu triệu. “Nếu các bạn biết có kẻ nghiện ngập, hãy tự tiện giết chúng vì nếu bảo cha mẹ chúng giết chúng thì quá đau đớn.” (Trong một cuộc tranh luận tiền bầu cử, Duterte đã cam kết sẽ tự tay hạ sát con cái của mình nếu chúng dùng ma túy.)

Ông chỉ lặp lại những gì ông đã phát biểu trên truyền hình hồi tháng 5, sau khi thắng cử về hành động mà người dân cần có khi thấy các hoạt động liên quan đến ma túy, “Cứ tự nhiên gọi cho chúng tôi, cảnh sát, hoặc tự mình làm lấy nếu có súng, các bạn có sự ủng hộ của tôi.” Duterte chỉ mới tuyên thệ nhậm chức hôm 30 tháng Sáu, cách đây chưa đầy hai tháng trời nhưng đã có đến gần 2000 người bị giết. Trong lịch sử cận đại, ngoài các đảng Cộng sản ra, trong các cuộc tuyển cử ở những quốc gia có bầu cử dân chủ hay tương đối dân chủ, chẳng có bao nhiêu vị tổng thống hoặc ứng cử viên hô hào “giết, giết” (và được bầu lên). Và sứ mệnh của ông ta là trở thành Tổng thống để -trừ gian diệt bạo. Chính sách bàn tay sắt và thủ đoạn tàn nhẫn này đã tỏ ra có hiệu quả. Nếu trong thời kỳ nhà độc tài Ferdinand Marcos cầm quyền, Davao được coi là thủ đô của các vụ sát nhân ở Phi Luật Tân, chỉ ít lâu sau khi Duterte lên nắm quyền, thành phố này đã trở thành một trong những nơi an toàn và thịnh vượng nhất nước.

Hôm 25 tháng 7, vài giờ sau bài diễn văn về tình hình quốc gia (State of the Union address) đầu tiên của Duterte trên truyền hình, trên phone của anh Restituto Castro, một cư dân ở Caloocan, một quận ở phía bắc thủ đô Manila, hiện lên một tin nhắn bảo anh đến góc đường McArthur Highway. Castro, 46 tuổi, có vợ 4 con là một tài xế làm việc cho một khách sạn gần nhà. Về cá tính, Duterte là một tay ăn nói tục tằn và mất dậy mà so với ông ta, Donald Trump chỉ là con nít. Duterte chửi chẳng chừa ai và ăn nói văng mạng không suy nghĩ. Đến tháng 8, bực bội với đại sứ Mỹ ở Phi Luật Tân Philip Golberg, ông ta đã gọi ông Goldberg là “thằng đồng tính, con của một con điếm.”

Gần đây nhất, khi bị Liên hiệp quốc chỉ trích vì những vụ hành hình không xét xử, Duterte đã lăng mạ cả tổ chức quốc tế này và hăm dọa sẽ rút ra khỏi Liên hiệp quốc để cùng với một nước khác – Trung cộng chẳng hạn, lập một tổ chức quốc tế khác.

Ngày 09/09/2016, nhân ngày quốc khánh lần thứ 68, Bắc Hàn lại thử vũ khí nguyên tử. Đây là vụ thử thứ 5 kể từ ngày nước này phát triển vũ khí nguyên tử (2006), và là vụ thử thứ 2 trong năm 2016. Cộng đồng quốc tế vô cũng căm phẫn trước thái độ “mục hạ vô nhân” của lãnh tụ nhóc con Kim Jong-un, đồng thời khiển trách Trung Quốc tự nhận là cường quốc, vẫn chưa làm tròn trách nhiệm của mình trong việc trừng phạt Bắc Hàn để ngăn chặn Kim Jong-un sử dụng vũ khí nguyên tử nhằm bảo vệ Vương triều họ Kim. Mặc dù tháng 01/2016, sau khi Bình Nhưỡng thử vũ khí nguyên tử lần thư tư, trong dịp hội đàm giữa Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị, hai bên đã tìm được tiếng nói chung ở một mức độ nhất định trong việc nỗ lực yêu cầu Liên Hiệp Quốc đưa ra một nghị quyết trừng phạt Bắc Hàn, nhưng Trung Quốc vì “quyền lợi riêng” của mình, vẫn cung cấp cho Bắc Hàn những nguyên liệu cần thiết để sản xuất vũ khí nguyên tử… Hai ngày sau khi Bắc Hàn thử vũ khí nguyên tử lần thứ 5, ngày 11/9/2016, hãng thông tấn KCNA, cơ quan truyền thông chính thức của Bắc Hàn, thông báo: Miền bắc Bắc Hàn đang chịu “trận mưa lụt nặng nề nhất” kể từ năm 1945, với hàng chục ngàn tòa nhà bị phá hủy và nhiều người mất nhà cửa …

Với tình hình nghiêm trọng như vậy, chính phủ Bắc Hàn phải hối thúc binh sĩ và người dân nhanh chóng tham gia hỗ trợ các nạn nhân trong trận lụt lịch sử này. Đồng thời kêu gọi quốc tế viện trợ. Ông Bradley Williams, giáo sư quan hệ quốc tế của Đại học Thành phố Hương Cảng (Hong Kong City Univercity) nói với ký giả CNN ở Cảng Thơm rằng: “Rất hiếm khi chính phủ Bắc Hàn đưa ra lời kêu gọi trợ giúp công khai và bằng cả tiếng Anh như vậy”.

Ông Williams cho biết thêm, khu vực chịu ảnh hưởng lũ lụt lần này chính là nơi nghèo đói nhất Bắc Hàn, nơi này có các trại cải tạo lao động và nhiều nhà tù.

Phải chăng đây là sự trừng phạt của Thượng đế đối với tên lãnh tụ nhóc con Kim Jong-un? Tuy nhiên, đối với những người dân thường vô tội quả thật là đáng thương!

Tháng 10 –

Ngày 13/10/2016, vua Thái Lan Bhumibol Adulyadej băng hà, hưởng thọ 88 tuổi. Theo hiến pháp Thái Lan, thái tử Maha Vajiralongkorn là người kế vị, nhưng ông xin hoãn đăng cơ một năm để cùng dân chúng Thái Lan để tang vua cha, thay vào đó ông Prem Tinsulanonda, chủ tịch Hội đồng Cơ mật Thái Lan (The Privy Council of Thailand), đảm nhiệm vai trò nhiếp chính vương, thái tử chỉ trông coi một phần công việc trong hoàng gia. Bhumibol Adulyadej là vị vua thứ 9 trong lịch sử 234 năm của vương triều Chakri. Ngài được yêu mến nhờ khôi phục lại định chế hoàng gia cũng như tạo ra ảnh hưởng nhất định đến các phe phái chính trị ở Thái Lan. Đối với dân chúng Thái Lan, uy tín của vua Bhumibol rất cao, họ gọi ông là “Quốc Phụ” (Người Cha của đất nước). Ngày 05/12 là ngày sinh của Quốc vương Bhumibol, cũng là ngày quốc khánh Thái Lan (từ năm 1938, quốc khánh Thái Lan là ngày 24/06, đến năm 1960, lấy ngày sinh của Quốc vương Bhumibol (05/12) làm ngày quốc khánh), đồng thời là “Ngày kính Cha” (Father’s Day) ở Thái Lan.

Vua Bhumibol đăng cơ tháng 06/1946 đến tháng 10/2016, tính ra đã ngồi trên ngai vàng hơn 70 năm. Ngài là một trong những nhà vua trị vì lâu nhất thế giới, cũng là vị quốc vương ngồi trên ngai vàng lâu nhất trong lịch sử Thái Lan. Theo hiến pháp Thái Lan, từ sau cuộc đảo chính ngày 24/06/1932, Thái Lan chính thức thực hiện chế độ quân chủ lập hiến. Vua Bhumibol là người đứng đầu đất nước, là biểu tượng của quốc gia nhưng không can thiệp chính trị. Vua Bhumibol để lại cho mọi người ấn tượng không liên quan đến chính trị. Tuy nhiên, ảnh hưởng của ngài đối với chính trường Thái Lan rất lớn.

Kỹ thuật tạo bé thơ có “ba-cha- mẹ” với thành tựu mới - Trong những năm đầu tân thiên niên kỷ có cuộc tranh luận dữ dội về “khoa tạo bào thai có ba -cha- mẹ” (The science of three-parent embryos) nổ ra ở Âu Mỹ. Ở Anh đã công nhận tiến trình này nhưng hiện chiến trường chưa phân thắng bại ở Mỹ dù cơ quan FDA của Mỹ đầu năm 2016 đã khuyến cáo quốc hội Mỹ nên chấp nhận phương pháp tạo dựng bào thai mới mẻ này với mục tiêu cứu bệnh nhi mắc bệnh di truyền từ trứng của người mẹ. Kỹ thuật trên mở ra tương lai lạc quan: trứng của những bà mẹ có khuyết tật có thể sinh ra hàng ngàn những đứa trẻ khó nuôi dưỡng như ở Anh, sẽ tránh được nguy cơ này. Hơn nữa, viễn ảnh không xa, cha mẹ có thể nhờ kỹ thuật “cải tạo trứng” hy vọng có những đứa con thông minh tuấn tú như mong ước.

Hiện giờ kỹ thuật này nhắm vào việc phòng bệnh và thực hiện như sau:

1-Lấy trứng của một người mẹ có ty lạp thể (mitochondria) xấu có thể gây bệnh.

2-Lấy trứng của người hiến tặng có ty lạp thể khỏe mạnh.

3-Lấy hạt nhân (nucleus- phần trung tâm, chủ yếu trong trứng nơi chứa các phần quan trọng tạo bào thai) từ trứng của bà mẹ và trữ riêng.

4-Lấy hạt nhân trong trứng của người cho và loại bỏ.

5-Đặt hạt nhân của người mẹ vào trứng của người cho có ty lạp thể khỏe mạnh.

6-Trứng này được thụ tinh bởi tinh trùng của người cha trong ống nghiệm, phương pháp IVF, rồi cấy vào tử cung người mẹ.

Như thế trẻ ra đời gần như hoàn toàn do tinh cha huyết mẹ tạo nên và chỉ nhờ phần nhỏ đóng góp của người cho mà thôi.

Kỹ thuật tạo bé ba- cha- mẹ với thành công mà nhóm của Bs. John Zhang mới công bố đã được phần đông giới khoa học trên toàn thế giới ca ngợi, cho là nó mở ra kỷ nguyên mới cho y khoa “new era of medicine”.

Tháng 11

Hiệp định toàn cầu về chống biến đổi khí hậu được thông qua tại Paris, Pháp, vào năm ngoái (hay còn gọi Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu) đã chính thức có hiệu lực từ ngày 4/11/2016. Với văn kiện này, khoảng 200 quốc gia sẽ bắt đầu thực hiện các kế hoạch quốc gia nhằm cắt giảm lượng phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính theo cam kết đã đề ra. Hiệp định này vô cùng quan trọng trong bối cảnh nạn hạn hán đã hoành hành và gây thiệt hại ở nhiều khu vực trên thế giới.

Ở Việt Nam, khu vực đồng bằng sông Cửu Long, vựa lúa lớn nhất của đất nước, phải gánh chịu đợt hạn hán tồi tệ nhất trong hơn 90 năm qua, gây ra tình trạng mất mùa. Còn Brazil trải qua đợt hạn hán nghiêm trọng nhất trong tám thập niên qua, khiến các nhà sản xuất cà phê bị ảnh hưởng

Kỹ nghệ cần sa bành trướng - Trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào ngày 8 tháng 11 vừa qua, cũng là dịp cho nhiều tiểu bang Hoa Kỳ cho trưng cầu dân ý về việc hợp thức hóa cần sa. Trong cuộc trưng cầu dân ý này, cư dân của bốn tiểu bang Hoa Kỳ là California, Nevada, Massachusetts và Maine chấp thuận cho việc sử dụng cần sa hợp pháp, chưa kể hai tiểu bang đã chấp thuận cho sử dụng cần sa hợp pháp trước đây là Colorado và Washington. Ngoài ra còn có bốn tiểu bang ở Hoa Kỳ cũng chấp thuận cho sử dụng cần sa trong lãnh vực y khoa.

Việc chấp thuận cho sử dụng cần sa ở Hoa Kỳ đã giúp nền kỹ nghệ cần sa ở Canada, dù chưa được chính thức sử dụng hợp pháp, đã phát triển mạnh mẽ hơn ở Hoa Kỳ, vì những chuẩn bị mà các công ty sản xuất cần sa ở Canada đã có từ bao nhiêu năm qua.

Cựu quân nhân Trung Quốc “đại náo” Bắc Kinh - Giữa lúc Trung Cộng đang đẩy mạnh cuộc cải cách quân đội, năm 2015 vừa qua, Tập Cận Bình, Chủ tịch Hội dồng Quân ủy Trung ương (tương đương Tổng tư lệnh quân đội), tuyên bố sẽ cho 30,000 sĩ quan và binh lính Giải phóng quân Trung Quốc giải ngũ, bỗng xẩy ra 2 vụ cựu quân nhân “đại náo” Lầu Bát Nhất ở thủ đô Bắc Kinh, khiến tầng lớp lãnh tụ Trung Cộng ở Trung Nam Hải, nơi làm việc và nghỉ ngơi của các lãnh tụ Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), kinh hoàng. Hai cuộc biểu tình này xảy ra trước và khi ĐCSTQ đang họp hội nghị ban chấp hành trung ương lần thứ 6 khóa 18 diễn ra từ 30/10 đến 05/11, quân đội Trung Quốc đang bước vào thời kỳ hiện đại hóa trên quy mô lớn với hy vọng xử lý tốt hơn các xung đột trên biển và trên không. Đặc biệt trong bối cảnh Bắc Kinh tăng cường hiện diện tại Biển Đông và biển Hoa Đông để tranh giành lãnh thổ, quan hệ với Đài Loan đang căng thẳng trở lại, đặc biệt là cuộc đấu tranh cho một Hương Cảng độc lập ngày càng gay gắt… Tin mới nhất cho hay, sau 2 cuộc biểu tình ngày 11/10 và 01/11, Bộ Quốc phòng Trung Quốc cam kết tiếp tục giải quyết các khó khăn về chế độ đãi ngộ khi xuất ngũ. Bộ này cũng thừa nhận những năm gần đây một số quân nhân về hưu đã gặp khó khăn với các vấn đề cá nhân và công ăn việc làm. Họ đã nhiều lần khiếu nại bằng đơn thư hoặc gọi điện. Chính phủ Trung Quốc cũng đã dự thảo các chính sách và biện pháp ưu đãi dành riêng cho các cựu quân nhân …

Đó chỉ mới là những lời cam kết ghi trên giấy tờ, bao giờ cựu quân nhân được hưởng đầy đủ các quyền lợi nhà nước dành cho họ mới là điều quan trọng.

Tháng 12 –

Trong ngày bầu cử của đại cử tri 19/12, ông Donald Trump đã giành được 301 phiếu, trong khi bà Hillary Clinton giành được 163 phiếu, các ứng viên khác giành được 6 phiếu, theo CNN. (Kết quả tính đến thời điểm kiểm phiếu của bang Texas.)

Cuộc tuyển cử tống thống Hoa Kỳ này gây nên nhiều tiếng vang lớn trên thế giới. Nói đúng hơn là chấn động lớn vì nó không những thay đổi hẳn đường lối chính trị đối nội của Hoa Kỳ mà nó còn thay đổi đường lối ngoại giao đối với nhiều quốc gia trên thế giới, bạn cũng như thù.

Ngày 24/12 Nữ diễn viên người Mỹ Carrie Fisher, nổi tiếng nhờ vai Công chúa Leia trong loạt phim Star Wars, qua đời ở tuổi 60. Sự nghiệp điện ảnh của bà Carrie Fisher đạt đến đỉnh cao với vai Công chúa Leia Organa trong loạt phim Star Wars. Vai diễn đưa bà trở thành một trong những gương mặt quen thuộc nhất thế giới. Nhưng danh tiếng cũng có giá của nó. Cuộc đời riêng của bà không vui vì những mối tình thất bại, sức khỏe, và lạm dụng rượu, ma túy.

Năm 2015, bà quay lại loạt phim Star Wars với phim The Force Awakens.

Sinh năm 1956, bà là con gái của diễn viên nổi tiếng Debbie Reynolds và ca sĩ Eddie Fisher. Hai năm sau, cha mẹ bà ly hôn vì người cha ngoại tình với ngôi sao Elizabeth Taylor. Ông Eddie Fisher và bà Taylor sau đó cưới nhau.

Carrie Fisher rất mê đọc sách từ nhỏ, thích thơ và văn học cổ điển. Lên trung học, cô bé mê sân khấu và kết quả là không bao giờ tốt nghiệp. Cô sang London học một trường sân khấu trước khi quay về Mỹ, theo học trường nghệ thuật Sarah Lawrence gần New York. Năm 1975, Fisher lần đầu lên màn ảnh trong phim Shampoo. Nhưng phải hai năm sau, cô mới nổi tiếng khi vào phim Star Wars.

Đại sứ Nga tại Thổ Nhĩ Kỳ Andrei Karlov bị bắn chết ngày 19/12 bởi một kẻ ám sát, hét "Allahu Akbar" và "đừng quên Aleppo" trước khi nổ súng. Vào lúc 19h30 ngày 19/12, đại sứ Karlov tới Trung tâm Nghệ thuật Đương đại ở thủ đô Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ để tham dự lễ khai mạc một triển lãm ảnh. Ông vừa đứng lên phát biểu chưa đầy một phút thì kẻ ám sát đứng ngay phía sau ông rút súng, lạnh lùng bắn nhiều phát đạn vào lưng đại sứ.

Đại sứ Karlov bị trúng 9 viên đạn vào người và bị thương nặng, nhưng lực lượng y tế đến hiện trường ngay sau đó không thể tiếp cận được với ông, bởi tay súng Mevlut Mert Altintash vẫn đang khua vũ khí đe dọa mọi người và hô to những khẩu hiệu Hồi giáo. 25 phút sau vụ nổ súng, lực lượng đặc nhiệm Thổ Nhĩ Kỳ được triển khai, và ngay sau đó là cuộc đấu súng kéo dài suốt 20 phút.

Đại sứ được an táng theo nghi thức quân đội tại Moscow ngày 22/12.

Tòa án thủ đô Ankara chấp thuận đề nghị cấm truyền thông đăng hình ảnh vụ ám sát, được máy quay ghi lại, cũng như quá trình điều tra, hãng tin quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ Anadolu hôm nay cho biết. Ngoài ra, truyền thông cũng bị cấm đưa tin liên quan đến nhân chứng, nạn nhân hoặc nghi phạm.

Một chiếc xe tải bất ngờ lao với tốc độ cao vào khu chợ Giáng sinh ở quảng trường Breitscheidplatz, Berlin, tối 19/12 làm 12 người chết và 48 người bị thương. Truyền thông Đức đưa tin nghi phạm là Naved B, 23 tuổi, người Pakistan, đến Đức ngày 31/12/2015 và đang xin tị nạn ở tại nước này.

"Một chiến binh Nhà nước Hồi giáo (IS) thực hiện chiến dịch ở Berlin để đáp lại lời kêu gọi nhằm vào công dân các nước trong liên minh quốc tế", hãng tin Amaq có liên hệ với IS cho biết trong thông báo ngày 20/12, theo AFP. Thông báo không tiết lộ thông tin kẻ tấn công.

Thế giới đã mất đi những nhân vật rất nổi tiếng trong năm 2016, từ nhà độc tài thù địch với Hoa Kỳ cho đến người cao tuổi nhất trái đất mà chúng ta từng biết. Thông tín viên Arash Arabasadi của đài VOA điểm lại các nhân vật nổi tiếng đã ra đi trong năm 2016 theo trình tự thời gian và họ được tưởng nhớ như thế nào tại các nơi trên thế giới.Những nhân vật nổi tiếng qua đời năm 2016 như:

·     Biểu tượng nhạc pop David Bowie mất vì bệnh ung thư vào tháng Giêng, thọ 69 tuổi. Ông không những được toàn thế giới mà cả trên không trung tưởng nhớ.

·       Phi hành gia Chris Hadfield của Canada từ Trạm Không gian Quốc tế đã hát bài Space Oddity, một ca khúc bất hủ của Bowie, để truy điệu ông.

·     Tháng 2, Thẩm phán Antonin Scalia của Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ đã qua đời. Ông Scalia được Tổng thống Ronald Reagan bổ nhiệm vào Tối cao Pháp viện năm 1986. Ông nổi tiếng là một thẩm phán bảo thủ, người bảo vệ hiến pháp theo đúng tinh thần nguyên gốc của nó.

·     Ông Bourtros-Ghali là Tổng Thư ký thứ sáu của Liên Hiệp Quốc. Ông là người vừa gốc Phi vừa gốc Ả Rập đầu tiên giữ chức lãnh đạo Liên Hiệp Quốc.

·       Cựu Đệ nhất Phu nhân Mỹ Nancy Reagan qua đời vào tháng 3, thọ 94 tuổi. Bà Reagan cũng là một diễn viên điện ảnh như chồng bà. Bà đã chủ xướng phong trào chống ma túy mang tên “Chỉ nói Không.”

·      Siêu sao nhạc pop Prince được người hâm mộ khắp nơi xem là một trong những nhạc sĩ thiên tài nhất trên trái đất qua đời ở tuổi 57 vào tháng 4 vì dùng ma túy quá liều. Nhiều người tưởng nhớ Prince bằng chính nhạc của nghệ sĩ tài dành này.

·      Sang tháng 6, huyền thoại quyền anh Muhammad Ali đã qua đời vì các chứng bệnh hô hấp sau một thời gian dài chống chọi với chứng liệt run Parkinson. Ali là một anh hùng tranh đấu cho dân quyền. Ông đã đổi tên từ Cassius Clay thành Muhammad Ali khi ông cải đạo sang Hồi giáo. Chính phủ Mỹ đã bỏ tù Ali khi ông không chịu cầm súng sang chiến trường Việt Nam.

·       Cũng trong tháng 7, cựu Tổng thống Shimon Peres qua đời vì đột quỵ. Các ông Peres, Yitzhak Rabin và lãnh tụ Palestine Yasser Arafat được trao giải Nobel Hòa bình năm 1994 cho nỗ lực xúc tiến hòa đàm Ả Rập-Israel dẫn đến ký kết Hiệp ước Oslo.

·      Lãnh tụ Cộng sản Cuba Fidel Castro qua đời vào tháng 11. Nổi tiếng với hình ảnh trong bộ quân phục với điếu cigar trên tay, ông Castro là một nhân vật gây chia rẽ được ngưỡng mộ với tư tưởng chống chủ nghĩa tư bản của phương Tây nhưng bị lên án vi phạm nhân quyền và kìm hãm nền kinh tế của Cuba.

·       Ngay ngày Lễ Giáng sinh, biểu tượng ca nhạc của thập niên 80 George Michael đã qua đời ở tuổi 53. Michael là một ngôi sao nổi tiếng của nhóm song tấu nhạc pop Wham do ông đồng sáng lập. Michael đã âm thầm hiến tặng nhiều triệu đôla cho trẻ em, cho các bệnh nhân ung thư và HIV/AIDS.

Năm 2016 có thể coi là “năm tồi tệ” về an ninh ở châu Âu khi hàng loạt các vụ tấn công khủng bố xảy ra tại Bỉ, Pháp và Đức làm chấn động dư luận và gây nhiều thiệt hại về kinh tế ở cả cấp độ quốc gia và khu vực. Tổ chức Lữ hành Thế giới của Liên Hợp Quốc (UN World Travel Organistion) dự đoán lượng du khách quốc tế đến châu Âu chỉ tăng 4,5% trong năm 2016, thấp đáng kể so với năm 2015.

Cuộc bầu cử tổng thống Hòa Kỳ năm 2016 sẽ gây ra nhiều ngạc nhiên trong 4 năm hay 8 năm sắp tới trong cuộc chiến kinh tế toàn cầu cũng như chính trị đối với các cường quốc như Trung Quốc và Nga Sô, cách đối đầu với các quốc gia Hồi giáo cuồng tín... Chúng ta hãy kiên nhẫn chờ xem ông tổng thống cow-boy ăn nói bừa bãi này sẽ làm được những gì mà ông đã hứa hẹn lung tung trước tháng 12 năm 2016…

Nguyễn Hồng Phúc

Tổng Hợp từ các trang web