Chúng tôi không phải là du khách của Montreal và
Québec. Hơn nữa chúng tôi cư ngụ ở ngoại ô Montreal hơn 44 năm và theo yêu cầu
của một số bạn hữu muốn hiểu rõ hơn xứ đất lạnh tình nồng nên vội viết ra những
điều chúng tôi biết được về hai thành phố này.
Người ta thường nói Canada là nơi đất lạnh
tình nồng, cũng là nơi mà con người luôn sống trong sự hòa bình, ít có vấn đề
kỳ thị chủng tộc, an tâm lạc nghiệp hay người Việt ta thường nói đất lành chim
đậu…
Thành phố
này ấn tượng với truyền thống lịch sử, nghệ thuật và văn hóa. Phố cổ Montreal
hấp dẫn bởi những con đường lát đá đặc biệt còn sót lại thời Pháp thuộc, những
xe ngựa kéo và những tòa nhà có niên đại từ những năm 1600.
Thực vậy
Montreal là thành phố đông dân nhất tỉnh bang Quebec. Montreal có biệt danh là
"Thành phố của lễ hội". Chúng ta hãy tìm hiểu về thành phố sôi động
này.
Mùa
đông Canada thường dài hơn mùa hè cho nên mùa hè rất quí đối với chúng tôi. Hè
đến trời nắng gắt, cây cỏ xanh tươi cũng là dịp tốt để
tổ chức những hội hè. Montréal chúng tôi nổi tiếng về hội hè, đầu tháng 6 là lễ
thi đốt pháo bông (Firework Festival). Mỗi năm có hơn 10 nước tham dự như Trung
Quốc, Mỹ, Pháp, Anh quốc, Úc, Ý, Ba Lan, Đức, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha, v.v.v…
Mỗi thứ bảy từ 22 giờ pháo nổ ngập trời, xe ngừng lại 2 bên xa lộ và trên cầu
Jacques Cartier thì đông nghẹt người và xe chen lấn nhau để được xem cuộc thi bắn
pháo bông trong vòng 30 phút. Một hoạt động văn hóa độc đáo của Montreal nữa là
các liên hoan kịch, nhạc quốc tế, phim và nhạc Jazz được tổ chức vào cuối tháng
6 với khoảng 2,500 ca nhạc sỹ đến từ 30 quốc gia để trình diễn ngoài trời ở
Quartier Des Spectacles/Place Des Arts. Montreal có hơn 50 nhà hát và hơn 100 rạp
chiếu bóng với sự hoạt động của 2 dàn nhạc giao hưởng, một nhà hát opera, nhiều
nhóm múa hiện đại và một đoàn ba lê nổi tiếng thế giới. Tại trung tâm thành phố
Montréal vào mỗi độ chiều xuống, người và xe tràn ngập đầy đường làm thành phố
trở nên rất sống động trong 2 tuần lễ…
Place des Arts hay Quartier des Spectacles nằm
ngay trung tâm thành phố còn là nơi du khách có thể bỏ ra hàng giờ thả bộ vào
mùa hè và mùa thu, ngắm nhìn du khách nòm nộp đi qua đi lại cũng đã gây niềm
thích thú trong lòng du khách cộng thêm nhiều màn trình diễn văn nghệ bỏ túi
ngoài trời miễn phí.
Có vị trí nằm đặt biệt trong tỉnh bang
Quebec, thành
phố Montreal là nơi giao thoa của hai cộng đồng, cũng như hai nền văn
hóa Pháp – Anh. Dưới đây là một số thông tin cơ bản về thành phố này.
Ẩm thực – Canada là đất nước của cây lá phong rất nổi tiếng bởi nền ẩm thực độc đáo với nhiều món ăn hảo hạng. - Tuy chưa thật sự phổ biến rộng rãi như trào lưu ẩm thực của Nhật Bản, của Thái Lan nhưng những món ăn tinh túy, giàu chất dinh dưỡng của Canada được sản xuất từ nguồn nguyên liệu rất đặc trưng của một vùng đất, vùng khí hậu có một không hai mà thiên nhiên ban tặng, đã là sự lựa chọn tuyệt vời trong thực đơn của hàng triệu gia đình trên thế giới.
Si-rô cây lá phong (maple sirup) - Cứ mỗi độ xuân về tới miền đông Canada, khi tuyết bắt đầu tan, muông thú bừng tỉnh sau giấc ngủ đông dài chính là lúc mùa chế biến loại si-rô ngọt ngào từ cây lá phong mà tất cả mọi người háo hức mong chờ bắt đầu. Canada là nước chiếm 85% sản lượng si-rô chiết xuất từ cây lá phong trên toàn thế giới. Màu đỏ sẫm trải dài đan xen với màu đen huyền diệu nên thơ giữa những cánh rừng phong và sự hòa quyện tuyệt vời giữa những đêm giá lạnh và tiết xuân ban ngày ấm áp của đất nước Canada báo hiệu mùa bội thu nhựa cây lá phong trong suốt để làm nguyên liệu chế biến si-rô. - Các vùng sản xuất si-rô từ cây lá phong của Canada nằm ở tỉnh Quebec, Ontario, New Brunswick và Nova Scotia. Người sản xuất si-rô chăm sóc cây rất kỹ để đảm bảo cho cây lá phong sinh trưởng lâu dài. Mỗi lần họ chỉ chiết từ mỗi cây khoảng 1 – 1.5 lít nhựa, tương đương với chưa đến một phần mười lượng đường của cây. - Với hương vị thơm ngon, ngọt ngào, si-rô cây lá phong không chỉ được dùng làm các loại bánh truyền thống như bánh kếp và bánh quế mà còn để làm ra các sản phẩm gia vị tự nhiên có giá trị gia tăng. Ngành công nghiệp chế biến si-rô cây lá phong vị trái cây và rượu từ si-rô cây lá phong. Bên cạnh si-rô truyền thống còn có rất nhiều sản phẩm khác được chế biến từ si-rô cây lá phong như đường, bơ, kẹo và hàng loạt các mặt hàng có thành phần si-rô cây lá phong như ngũ cốc, sữa chua và nhiều loại sản phẩm khác được tiêu thụ tại 45 quốc gia trên thế giới.
Rượu vang đá/Ice wine: - Canada là
nhà sản xuất hàng đầu thế giới các loại rượu vang đá (icewine), vừa ngon vừa
qúy hiếm, và liên tục nhận được các huy chương vàng từ các cuộc thi rượu vang
quốc tế có uy tín nhất. Năm này qua năm khác, những mùa đông khắc nghiệt đã
mang lại cho những nhà sản xuất rượu vang những chùm nho đông lạnh tự nhiên, và
qua bàn tay lành nghề, sẽ trở thành những loại rượu vang có độ êm và thanh nhã
mà không loại rượu nào có thể sánh nổi. - Khi nhiệt độ hạ xuống -8°C, người ta
cẩn thận hái bằng tay những quả nho đóng băng và ngay lập tức cho ép những quả
nho này khi độ đường được tập trung cao nhất. Tuy chiết xuất được rất ít đường
nhưng lại cho chất lượng thật tuyệt vời. - Có thể nhấm nháp và thưởng thức rượu
vang đá không kèm thứ gì; có thể nhâm nhi để thưởng thức mùi thơm của nó với
hương vị các loại đào, mơ, hoa dại, mật ong, quả lạc tiên và hạt vải. Cũng có
thể uống rượu vang đá khi ăn pa-tê gan, hoặc dùng cùng với các loại pho mát non
mềm, hoa quả tươi có độ ngọt không vượt qúa độ ngọt của rượu. Cần ngâm rượu
trong xô đá khoảng 15 phút trước khi thưởng thức. Dầu hạt cải/Canola oil là loại dầu ăn có lợi cho sức khỏe nhất
trong số các loại dầu ăn được ưa chuộng. Loại dầu ăn này được các đầu bếp,
chuyên gia dinh dưỡng và các bà nội trợ đánh giá cao vì có lợi cho sức khỏe, đa
dưỡng chất và không béo. Dầu hạt cải có tỉ lệ hài hòa tuyệt vời giữa các chất
béo không bão hòa đơn và chất béo không bão hòa đa, và là nguồn dinh dưỡng giầu
acid béo omega-3 và vitamin E. - Đây là sản phẩm có giá trị nhất của Canada với
giá trị xuất khẩu hạt, dầu và khô dầu hạt cải hàng năm lên tới hơn 3 tỉ đôla. Với
màu sắc và hương vị nhẹ nhàng, dầu hạt cải rất phù hợp cho nấu ăn, làm bánh,
chế biến các món salad và nước sốt. Tôm hùm: - Là một trong những quốc gia có
vùng biển rộng nhất trên hành tinh, với tổng chiều dài bờ biển lớn nhất thế
giới (244.000km), Canada có ngành công nghiệp đánh bắt hải sản có giá trị nhất
thế giới và là nước xuất khẩu cá và hải sản hàng đầu sang hơn 130 quốc gia.
Tôm hùm/Lobster - Môi trường
nước sạch là lạnh của các vùng biển Canada là nơi cư ngụ của hơn 160 loài cá và
sò biển. Nhưng có thể nói tôm hùm chính là vị đại sứ của Canada ra thế giới.
Tôm hùm được mệnh danh là "Vua hải sản" và là niềm tự hào Đại Tây
Dương Canada. - Tôm hùm là thực phẩm đa năng tuyệt vời, bộ phận nào của nó cũng
đều có thể chế biến thành món ăn. Vỏ tôm có thể dùng làm các món súp; gạch tôm
có vị rất đặc biệt làm chất phết bánh, các loại bơ hoặc các loại nước chấm;
trứng tôm có màu sắc đẹp lạ kỳ dùng làm món khai vị hoặc salad, càng tôm được
dùng để trình bày đẹp mắt trên món salad. - Cả con tôm hùm, được hấp lên ăn kèm
với bơ là bữa tiệc của bậc đế vương. Khi dùng nóng, thịt tôm hùm có vị không
lẫn vào đâu được, cho dù là luộc, rán, nhồi, sốt, nấu súp, ốp-lết, rán phồng,
làm bánh quiche, bánh kếp và rất nhiều món khác. Khi dùng nguội, tôm hùm rất
hợp với các món salad, khai vị và món gỏi cuốn tôm hùm nổi tiếng.
Mặc dù ẩm thực đa dạng có tầm vóc quốc tế nhưng Montreal có những món ăn rất đặt biệt riêng của nó mà du khách khó có thể tìm thấy ở những nơi khác, kể cả các tỉnh bang khác của Canada.
Smoke
meat
– restaurant Schwartz’ Deli nhà hàng chính nằm trên đại lộ Saint-Laurent và vài
chi nhánh khác ở trung tâm thành phố hay ngoại ô (Sainte-Catherine hay phía nam
Brossard) – món thịt bò hấp bằng cách được hun khói cho đến khi thịt chín chuyển
thành màu đỏ tươi có xuất sứ từ món ăn của người Do Thái. Thế nhưng người Do
Thái ở Montreal dần dà chuyển đổi và tân tiến hóa món smoke meat và đã trở
thành món ăn đặc sản của Montreal.
Hamburger Harvey – chuỗi nhà hàng có rất nhiều chi nhánh tại Montreal. Món bánh mì bình dân McDonald thì đâu cũng có, ngay ở Sài gòn nhưng cái đặc biệt của Harvey là bánh mì này được kềm ở giữa bánh thịt băm được nướng trên lửa than hồng cộng nhiều thứ rau cải nên rất thơm ngon và lạ miệng.
Poutine – du khách không thể thiếu món truyền thống bình dân đặc biệt của tỉnh bang Québec này. Tuy đơn sơ chỉ có khoai tây chiên (french fries chút cheese trên mặt) rồi được rưới lên nước sốt đặc biệt là món ăm trưa nhanh nhưng có khẩu vị thật đặc biệt của Quebec.
Ở Montreal cộng đồng người có hơn 17 ngàn người trong khi đó người Việt ở thành phố cỗ Quebec có chưa tới 10 ngàn. Người Việt tập trung nhiều ở vùng Cote-Des-Neiges và
Ngoài ra người Việt ta hay tìm đến phố tàu China town nằm giữa lòng thành phố với 4 cổng vào khắc hình chim cọp thật là Á đông, du khách không thể nào nhầm lẫn. Ở phố tàu Montreal có nhiều tiệm phở như Phở Cali, Phở Bắc, nhà hàng Mỹ Cảnh, Bánh mì Hoàng Oanh, nhà hàng Ông Cả Cần với món bò bảy món và rất nhiều nhà hàng tàu…Cũng nơi đây người ta có thể tìm thấy tất cả các trái cây Á châu như xoài, mít, mận, mãn cầu, chơm chơm, nhãn, lychee, thanh long, măng cụt, vv…Theo thân hữu đến từ USA thì trái cây bầy bán ở Montreal có lẽ còn rẻ hơn ở California.
Đã đến Montreal thì không thể bỏ qua Old Montreal/Vieux Montreal. Lịch sử thành phố có thể đươc tìm thấy trong những con đường lót gạch cỗ tận cùng ngõ hẻm.
Một lựa chọn khác nữa là leo lên ngọn đồi Mount
Royal để ngắm nhìn thành phố thu bé lại trong tầm mắt để thấy
tất cả những nơi cần tham quan (belvedere/outlook): những cảnh đẹp
bên bờ sông vùng Old Port, những bảo tàng thiên văn và trường đại học
McGill với kiến trúc đẹp mắt ở khu Trung tâm, cùng những khu vực mang
phong cách bô-hê-miêng (bohemian) thích hợp để lang thang dạo chơi…
Một số địa điểm tham quan nổi bật thành phố Montreal:
- Nhà thờ Basilique Notre-Dame và Oratoire
Saint-Joseph
- Di tích lịch sử Place Jacques Cartier (hình kèm
theo đây)
- Bảo
tàng Trung tâm Khoa học Montreal
- Bảo
tàng Mỹ thuật Montreal/Musee des Beaux Arts
- Bảo
tàng Nghệ thuật đương đại
- Vận
Động trường Olympique
- Jardin
Botanique de Montreal (hình kèm theo)
- Hệ
thống xe điện ngầm dưới trung tâm thành phố với shopping nối đuối dài vài
cây số dưới hầm
Montreal là nơi con người đặt ngoại hình lên làm yếu tố hàng đầu, do vậy những cửa hàng thời trang ở đây có nhiều bộ đồ đẹp, kích thích cơn thèm mua sắm của du khách. Đường Ste-Catherine là nơi tập trung nhiều cửa hàng độc đáo cùng những trung tâm thương mại nhiều tầng; và ở dưới hầm còn rất nhiều tiệm bán lẻ để du khách lựa chọn. Đây cũng là trục lộ chính nơi du khách có thể đi bộ hàng giờ ngắm nhìn du khách qua lại, tìm nhà hàng hợp khẩu vị hay những shopping nổi tiếng. Mua sắm trong khu shopping thuế GST sẽ được hoàn lại cho du khách tại quầy làm thủ tục hoàn thuế ở sân bay khi trở về nước với điều kiện người yêu cầu làm thủ tục hoàn thuế phải có đủ hoá đơn đã chi trả dịch vụ bao gồm cả tiền thuế đã trả.
Buổi tối ta có thể dạo bến cảng Vieux-Port de Montréal để ngắm nhìn những chiếc tàu rất đẹp hay du thuyền sang trọng và để xem rất nhiều du khách tụ năm tụ bảy xem người ta ca hát hay biểu diễn nhiều trò chơi giải trí vui nhộn ngoài trời.
Từ Montreal lái xe 230km về hướng đông bắc để đến
thành phố cỗ còn tương phản kiến trúc Âu châu còn xót lại, Québec
Đã đến Montreal thì du khách không thể bỏ qua Quebec. Sau đây là sơ lượt về thành phố này:
Thành phố cổ xưa nhất Canada
Năm 1935, nhà thám hiểm Pháp Jacques Cartier
đến vùng này và gọi nó là Nước Pháp mới (Nouvelle France). Lúc đó, nơi đây có tên là Stradacona với khoảng 1.000 người
bản địa thuộc bộ lạc da đỏ Iroquois và Algonquin. Vì sự chống đối của dân địa
phương và thời tiết khắc nghiệt vào mùa đông, Jacques Cartier cuối cùng phải
trở về Pháp.
Chúng ta có thể thăm Thành phố Québec cổ bên dòng sông Saint
Laurent.
Nếu có thời gian các bạn có thể đăng ký xe
bus của hãng Sinorama tổ chức đi tour Quebec sáng đi
chiều về $100 Can /người 3h00 /1trip hay mướn xe.
Vào thu, cuối tháng 9 đến giữa tháng 10 Quebec thường thu hút rất nhiều du khách ngoại quốc đến đây để thưởng ngoạn lá cây chuyển màu thật ngoạn mục.
Thành phố trên cao - xe bus sẽ đưa chúng ta đến Thành phố trên
cao, vì đây là tâm điểm của Québec, là trung tâm chính trị và quân sự khi Québec là
thuộc địa của Pháp. Thành phố nằm trên đỉnh cao, có tên là Mũi Kim Cương nhìn
xuống dòng sông Saint Laurent bên dưới. Những du khách như chúng tôi không khỏi
trầm trồ nhìn ngắm quanh cảnh đẹp trải dài đến tận chân trời.
Thành phố bên dưới
Để xuống Thành phố bên dưới, phương tiện nhanh và thuận lợi nhất là ngồi ca-bin theo đường ray tuột dốc. Trong khi chiếc ca-bin từ từ tuột xuống, du khách ngồi bên trong đã có thể nhìn thấy một phong cảnh ngoạn mục là dòng sông Saint Laurent với những chiếc phà qua lại, nối liền thành phố Québec với thành phố Levis bên kia bờ sông.
Thành phố bên dưới còn náo nhiệt hơn Thành
phố trên cao vì hàng quán ở đây nhiều hơn, dân số đông hơn. Con
đường chính tại đây có tên là Petit Champlain. Đường nhỏ hẹp, hai bên đường có
khoảng 50 nhà hàng, quán ăn, nhưng do xuất hiện ngay từ khi thành phố Québec ra đời
năm 1608 nên được xem là trung tâm thương mại cổ xưa nhất ở Bắc Mỹ.
Đường Petit Champlain
Đứng giữa quảng trường Dufferin, nhìn
chung quanh chỉ thấy toàn những kiến trúc cổ theo phong cách châu Âu của
những thế kỷ trước. Nổi bật nhất là Tòa lâu đài Frontenac, uy nghi, tráng lệ,
vượt lên các công trình khác trên nền trời cao. Lâu đài được xây dựng vào cuối
thế kỷ XIX, lấy tên hầu tước Pháp Frontenac (1620-1698) đã nhiều lần làm toàn
quyền Pháp ở xứ này. Lâu đài có quy mô lớn như những
lâu đài cổ ở châu Âu, bốn góc có bốn tháp tròn, còn mái thì
lợp bằng đồng. Lâu đài đồng thời cũng là một khách sạn cao cấp với 650 phòng,
là nơi trú ngụ của nhiều vị quốc vương, nguyên thủ quốc gia khi họ đến
thăm Canada.
Lâu đài Frontenac -Château Frontenac
là một khách sạn hùng vĩ, nguy nga, tráng lệ. Những tĩnh từ này có lẽ vẫn
chưa đủ để diễn tả vẻ thu hút của lâu đài này, nên chúng tôi xin mạn
phép dùng thêm chữ người Việt mình dùng bây giờ: hoành tráng. Nó
là château được chụp hình nhiều nhất thế giới. Với diện tích bên trong gần
bẩy chục nghìn
thước
vuông, to hơn cả Chateau Laurier ở Ottawa (61 nghìn thước vuông) mà chúng tôi
đã có dịp ở ba năm trước đây, Frontenac là chateau có diện tích bên trong lớn
nhất của Canada. Với 600 phòng tọa lạc trên 18 từng lầu, nếu anh nào khám phá
là mình có máu hoàng tộc Saudi Arabia, được thừa kế triệu triệu dollars và lấy
được hai mươi vợ, Château Frontenac có đủ phòng chứa tất cả vợ (số nhiều) và
đoàn tùy tùng thê tử cùng một lúc.
Đồn Lũy Citadelle de Québec..., và bao nhiêu hàng quán, tiệm ăn nhộn nhịp, bao nhiêu kiến trúc xưa cũ.
Du khách lấy thì giờ đi dạo bộ hơn hai tiếng rưỡi là tạm đủ để xem một vòng chu vi của Old Town Quebec. Du khách sẽ có dịp thấy những dấu tích chiến trường của thời Nội Chiến Hoa Kỳ ở các tiểu bang miền Đông Bắc Hoa Kỳ: người ta trưng bày súng cà-nông hàng hàng lớp lớp trên những bãi cỏ mênh mông để mình có thể mường tượng chính mình trong chiến trận khi đọc lại lịch sử đánh nhau.
Dọc theo mép sông ở Old Town, du khách sẽ thấy rất nhiều cà-nông chĩa ra hướng sông St. Lawrence. Ở trước Château Frontenac cũng có mấy cái cà-nông, cứ đi bộ hướng về bên phải sẽ thấy đồn lũy La Citadelle de Quebec vĩ đại ngày xưa dùng để bảo vệ Quebec, bây giờ là thành lũy phòng thủ duy nhất trên Bắc Mỹ vẫn còn hoạt động.
Giữa lòng Quebec người
Việt ta thể tìm thấy quán phở Petit Saigon ngon tuyệt vời mà người chủ gốc miền
Sa Đéc. Những nhà hàng hay món ăn ở Montreal đều được tìm thấy ở Quebec.
Nếu du khách may mắn có thời gian đến Montreal vào mùa thu từ cuối tháng 9 đến giữa tháng 10 thì nên làm một hành trình đi Mont-Tremblant dể thưởng thức lá chuyển màu rất thú vị và ngoạn mục.
Montreal và
Quebec đều có những kiến trúc hao hao giống nửa Mỹ nửa Âu châu. Thế nhưng cái đặc
biệt ở Montreal là người dân nói thông thạo 2 thứ ngôn ngữ - Anh và Pháp nhiều
hơn ở Quebec. Montreal có nhiều cộng đồng tứ xứ cho nên dân tình cũng có khác
hơn dân Quebec gốc Pháp hiền hòa và hiếu khách sẽ để lại nhiều ấn tượng khó
quên
cho du khách...
Cảnh rừng lá đổi màu ở Mont-Tremblant vào cuối tháng 9
– đầu tháng 10…
Nguyễn Hồng Phúc (E.N)
Nguyễn Hồng Phúc (E.N)
Tham khảo :
4.
