Thời
gian gần đây trên báo chí xuất hiện một từ mới “đất hiếm” gây tò mò cho người đọc.
Vậy đất hiếm là gì? Nó được sử dụng ra sao? Tại sao lại rộ lên đất hiếm trong
khi đất đã vốn có từ hàng triệu năm nay?
Lịch sử - Các nguyên tố và
các kim loại đất hiếm, theo IUPAC
(International Union of Pure and Applied Chemistry) là tập hợp của mười bảy nguyên
tố hóa học thuộc bảng tuần hoàn
của Mendeleev, có tên gọi là scandi,
yttri
và mười bốn trong mười lăm của nhóm Lantan
(loại trừ promethi.
Người ta có thể tìm thấy các nguyên tố đất hiếm ở trong các lớp trầm tích, các mỏ quặng và cát
đen. Nhóm đất hiếm thường không có tên trong sự sắp xếp khoa học. Tuy vậy, đất
hiếm vẫn được tổ chức USPTO (United State Patent and Trademark Office) sắp xếp
vào dạng hợp kim
và các hợp chất
khác, chính xác là nam châm đất hiếm
từ các dạng khác nhau của nam châm.
Áp
Dụng - Hiện nay,
kim loại chứa trong đất hiếm KLĐH/REE có mặt trong đa số các sản phẩm công nghệ
cao, chủ yếu là các thiết bị tạo nguồn năng lượng có thời hạn sử dụng lâu với
điện năng lớn, máy tính điện tử, máy điện thoại di động, các thiết bị truyền
thông và đặc biệt là các loại vũ khí trang bị dùng trong quân sự và các
"công nghệ xanh". Từ lâu nay Trung Quốc là quốc gia gần như chiếm thế
độc quyền trong lĩnh vực khai thác và sản xuất kim loại đất hiếm.
Báo
The Christian Science Monitor cho biết, trong những năm đầu thập niên 40, đất
hiếm là thứ mà rất ít người biết. Nhưng sau khi Frank Spedding, một nhà hóa học
người Mỹ, tìm ra cách phân tách và tinh chế từng nguyên tố thì giới khoa học mới
chú ý tới nó. Những tác dụng của đất hiếm bắt đầu được khám phá trong thập niên
60.
Mặc dù được gọi là đất
hiếm, song trên thực tế những nguyên tố trong đất hiếm khá sẵn trong tự nhiên.
Mức độ phổ biến của chúng tương đương với mạ kền hay thiếc. Thế nhưng chúng
không phải là những thứ dễ khai thác và chiết tách.
Các mỏ đất hiếm tồn tại
ở khắp nơi trên thế giới. Cục Địa chất Mỹ nhận định tổng trữ lượng đất hiếm
trên toàn cầu lên tới 99 triệu tấn, trong đó Trung Quốc có 36 triệu tấn và Mỹ
có 13 triệu tấn.
Tình hình này đang khiến nhiều quốc gia phát triển
cao và giới doanh nghiệp lo ngại. Nhiều quốc gia hiện nay đang bước vào giai đoạn
phát triển và áp dụng nhiều công nghệ cao mới rất cần kim loại đất hiếm và đến
một lúc nào đó họ sẽ phải bàn tới việc tìm cách tạo ra nguồn dự trữ thứ nguyên
liệu chiến lược này. Trong các cuộc thảo luận về kim loại đất hiếm gần đây, đại
diện của Bộ Quốc phòng Mỹ chiếm vị trí hàng đầu. Gần đây, những cuộc thảo luận
đó trở nên ngày một căng thẳng do vừa qua Chính phủ Trung Quốc hạn chế xuất khẩu
kim loại đất hiếm, khiến Mỹ, Liên minh châu Âu và Nhật Bản đều đồng loạt kiện
Trung Quốc lên Tổ chức thương mại thế giới (WTO). Lần đầu tiên, sự hợp tác giữa
3 nước có vị thế địa lý -chính trị hàng đầu thế giới sa vào một vụ kiện phức tạp
như vậy. Tuy nhiên, các nước đưa đơn kiện Trung Quốc vào lúc này là quá chậm và
khó có thể xoay chuyển tình hình. Kim loại đất hiếm có ứng dụng hết sức đa dạng.
Theo số liệu của Cục địa lý Hoa Kỳ, bản thân nước Hoa Kỳ sử dụng kim loại đất
hiếm làm chất xúc tác các phản ứng hoá học (22%); chất xúc tác xử lý dầu mỏ
(24%); chất xúc tác các phản ứng trung hoà trong xe ô tô (14%); sản xuất kim loại
dùng cho các nguồn điện, đồ gốm và nam châm (khoảng 40%). Đây là những lĩnh vực
gia tăng nhu cầu KLĐH từ 4% đến 10% hàng năm.
Đồng thời kim loại đất hiếm được sử dụng phổ biến
trong các kỹ nghệ quân sự. Thiếu loại vật liệu này không thể chế tạo được các
loại vũ khí hiện đại như máy bay chiến đấu, các khí tài bay không người lái, đại
đa số các thiết bị được điều khiển bằng máy tính. Các thế hệ vũ khí và trang bị
lớn mà đang tiếp tục đầu tư nghiên cứu phát triển cũng phụ thuộc quá lớn vào
nhu cầu kim loại đất hiếm.
Trung
Quốc sản suất khoảng 97 phần trăm của nguyên tố đất hiếm thị trường thế giới. Kim loại đất hiếm sở dĩ chưa được biết
rộng rãi trong quần chúng vì chúng chưa được sản suất theo kiểu dây chuyền như
xe hơi hay máy bay, nhưng nó rất quan trọng cho hàng trăm ứng dụng công nghệ
cao cho thời đại @ của chúng ta. Nếu không có các nguyên tố đất hiếm này thì
các công nghệ hiện đại của thế giới không thể tiến triển nhanh và hoàn hảo như
ngày nay. Chắc hẳn một điều là đất hiếm có lợi thế về tầm vóc trong công nghệ
tí hon chẳng hạn như điện thoại di động và máy tính cầm tay, rất cần các nguyên
tố của đất hiếm. Nguyên tố đất hiếm cũng rất cần thiết cho ngành kỹ nghệ quốc
phòng và được tìm thấy trong phi thuyền không gian (space craft), vũ khí dẫn đường
chính xác, hệ thống radar và máy bay thám thính. Cũng chính sự xuất hiện của
công nghệ xanh như thế hệ mới của các turbine chạy bằng gió và plug-in hybrid,
cũng như các nhà máy lọc dầu, nơi mà đất hiếm đang giữ một vai trò quan trọng.
17
nguyên tố trong đất hiếm đặc biệt vì chúng có nhiều tính chất vật lý khó tin.
Chúng tạo ra nhiều công dụng kỳ diệu khi kết hợp với những nguyên liệu thông
thường khác. Chẳng hạn, Europium là nguyên tố giúp con người biến tivi đen trắng
thành tivi màu, Erbium được đặt vào các sợi cáp quang truyền dữ liệu (fiber
optic) để ánh sáng trong cáp di chuyển xa hơn.
Một
số nguyên tố trong đất hiếm được dùng để sản xuất những nam châm nhỏ hơn song mạnh
hơn dành cho ô tô, ổ đĩa máy tính, máy phát điện, động cơ và cả hệ thống dẫn đường
cho tên lửa. Nhiều nguyên tố khác làm tăng khả năng chịu nhiệt của các cánh quạt
trong động cơ phản lực và làm tăng độ sáng của các ống nhòm hồng ngoại (dùng để
quan sát trong đêm).
Hoa
Kỳ, Trung Quốc và một số ít quốc gia cung cấp đất hiếm chủ yếu trong 50 năm
qua. Nhưng nhờ chi phí lao động thấp và sự thiếu vắng những quy định chặt chẽ về
bảo vệ môi trường, Trung Quốc trở thành nước bán đất hiếm với giá thấp nhất
trên thế giới.
Nhật Bản - Tập đoàn Dầu mỏ,
Khí đốt và Kim loại quốc gia Nhật Bản (JOGMEC) đang thiết kế những robot điều
khiển từ xa có khả năng khai thác tài nguyên ở độ sâu tới 2.000 m, báo Yomiuri Shimbun của Nhật Bản đưa tin.
Dự án của JOGMEC sẽ tập trung vào các
núi lửa dưới đáy biển, nơi khoáng sản bị thổi ra từ miệng núi. Dự án sẽ được
đầu tư khoảng 30 tỉ yen (360 triệu USD) và thực hiện trong vòng 10 năm. Các nhà
nghiên cứu Nhật Bản thừa nhận: “Đất hiếm cần thiết cho ngành công nghệ kỹ thuật
cao. Nhật Bản đang đối mặt với nhiệm vụ phải bảo đảm nguồn cung cấp ổn định”
Các chuyên gia tin rằng những mỏ quặng dưới nước sẽ giúp cho
Nhật Bản trong bối cảnh các loại khoáng sản ngày càng trở nên khan hiếm trên
toàn thế giới và Trung Quốc hạn chế xuất khẩu đất hiếm. Tất nhiên, khai thác
tài nguyên dưới đáy biển và đưa chúng lên mặt nước không phải việc dễ dàng.
Nhật Bản là một trong những nước nhập
khẩu nhiều nguyên liệu công nghiệp nhất thế giới. Tuy nhiên, giới khoa học lại
ước tính rằng những tài nguyên dưới nước của Nhật Bản có giá trị tới 200 nghìn
tỉ yen. Giống như nhiều nước có trình độ công nghệ cao tại châu Á, Nhật Bản
đang thực hiện mọi nỗ lực để đảm bảo lượng cung đất hiếm và các kim loại quý
phục vụ cho việc sản xuất các sản phẩm công nghệ cao - như xe hơi dùng cả điện
và xăng, điện thoại di động, tivi tinh thể lỏng. Giới chuyên gia Nhật Bản khẳng
định ở đáy đại dương có thể cung cấp một lượng lớn kim loại quý như bạc, vàng.
Thậm chí con người có thể khai thác methane hydrate - còn được gọi là băng
cháy. Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (United Nations Environment
Programme - UNEP) từng dự báo khí methane hydrate có thể sẽ là nguồn năng lượng
được khai thác hiệu quả kinh tế nhất để thay thế nguồn nhiên liệu hóa thạch
đang cạn kiệt, trong bối cảnh nhu cầu năng lượng toàn cầu vượt quá xa cung
trong tương lai gần. Tại khu vực xung quanh đảo
Minamitori nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Nhật Bản cách hai nghìn cây số
kể từ Tokyo, các nhà địa chất của Đại học Tổng hợp Tokyo đã phát hiện thấy trữ
lượng đáng kể kim loại đất hiếm, thứ nguyên liệu quí thường được sử dụng trong
sản xuất thiết bị điện tử và ngành công nghiệp ô tô. Theo đánh giá sơ bộ của
các nhà khoa học, lượng kim loại đất hiếm dự trữ tại đây có thể đáp ứng đủ nhu
cầu nội địa của Nhật Bản trong khoảng 200 năm.
Âu
Châu & Nga - Ngoài ra, Thuỵ Sĩ cũng bắt đầu gia nhập lĩnh vực
này với một chương trình thăm dò địa chất để phát hiện tài nguyên thiên nhiên
và bắt đầu sản xuất kim loại đất hiếm.
Theo
ước tính của chuyên gia, có đến 20% kim loại đất hiếm của thế giới tập trung tại
Nga, nhưng mức sản xuất của Nga không vượt quá 2% của thế giới. Ngành công nghiệp
của Nga không cần nhiều kim loại đất hiếm. Ngoài ra, theo ông Basil Kuligin,
chuyên gia ngành thép, Nga hiện không có cơ sở chế biến đủ công suất. Hai công
ty Nga - Tập đoàn nhà nước "Rostek" và nhóm IST đầu tư hơn một tỷ đô
la để thành lập công ty cổ phần khai thác và chế biến kim loại đất hiếm. Hiện
nay thị trường này gần như hoàn toàn do Trung Quốc thao túng, vì vậy người tiêu
dùng trên thế giới đang rất quan tâm đến sự xuất hiện của các nhà cung cấp mới.
Liên doanh này sẽ khai thác mỏ kim loại đất hiếm (REM) Tomtor tại Yakutia. Đây
là một nước cộng hòa ở phía Đông Bắc Nga. Việc xây dựng nhà máy nhằm khai thác
và chế biến nguyên tố hiếm được bắt đầu vào năm 2013 và hoàn thành vào cuối năm
2017, theo kế hoạch đến năm 2018 sẽ vận hành công suất thiết kế.
Canada - Theo nhật báo
The Montreal Gazette hôm thứ sáu 20 tháng 6 năm 2013 thì Bộ Thương Mại Canada cho
biết hãng Molycorp Hoa Kỳ chuyên sàn lọc đất hiếm vừa mua hãng Neo Material
Technology của Canada để cùng vào cuộc đua khai thác đất hiếm. Hãng Molycorp và
Neo Material Technoly nhập cảng đất hiếm từ Trung quốc để chiết ra kim loại hiếm
trong việc sản xuất linh kiện nghành high tech. Gần đây giới khoa học tìm thấy
vùng Alberta (Black Shale Project) và Khu Lảnh Thổ Tây Bắc (NorthWest
Territory) Canada chứa trong lòng đất khoảng 1 triệu tấn đất hiếm nhưng chưa
khai thác vì theo phương pháp cổ điển phải dùng acid cyanide và arsenic để sàn
lọc KLĐH, một loại dung dịch bị cấm xài trên thị trường Canada. Vì thế Canada muốn
tìm đối tượng hợp tác nghiên cứu những kỹ thuật lọc đất hiếm một cách sạch sẽ
(green) và an toàn hơn. Trong tương lai gần Trung quốc không còn độc quyền sản
xuất đất hiếm kim loại nữa. Các hãng khai thác mỏ KLĐH lần lượt nhãy vào cuộc
chơi vì tương lai KLĐH đầy hứa hẹn… Cũng theo một tạp chí L’Actualité số phát
hành tháng 6 năm 2013 cho biết Quebec sẽ tham gia trong việc khai thác và sản
xuất Đất hiếm. Báo nào cho hay là đã có nhiều dự án đang được xem xét để khai
thác đất hiếm như mỏ Kipawa ở vùng Temiscamingue sẽ bắt đầu khai thác REE vào năm
2016 và mỏ Strange Lake gần biên giới tỉnh bang Labrador sẽ đi vào quỹ đạo
trong ba hay bốn năm nữa. Nhiều nhà địa chất Quebec, mặc dù không rõ chính xác
số lượng đất hiếm trong lòng đất tỉnh Quebec là bao nhiêu, ước lượng rằng chỉ riêng
mỏ Strange Lake thôi có thể khai thác 25.000 tấn mỗi năm trong vòng 25 năm.
Trong khi hiện nay tổng sản xuất đất hiếm thế giới là 110.000 tấn/năm. Theo
giáo sư Michel Jebrak thuộc ĐH UQAM ở Montreal thì “kỹ nghệ đất hiếm ở Quebec sẽ
trở thành một kỹ nghệ chính có tầm vóc nhưng phải tiến hành nhanh chóng.”. Vì
nhiều quốc gia trên thế giới đang chạy đua để sản xuất đất hiếm như Hoa Kỳ và
Úc để thỏa mãn nhu cầu tăng trưởng về việc sử dụng đất hiếm trong công nghệ mà
Trung Quốc đang độc quyền sản xuất 97% tổng sản lượng quốc tế.
Kenya
đang có triển vọng trở thành một trong những quốc gia sản xuất đất hiếm hàng đầu
thế giới sau khi công ty thăm dò khoáng sản Cortec Kenya Mining của nước này
tuyên bố vừa phát hiện một mỏ đất hiếm trị giá tới 62,4 tỷ USD tại một vùng
duyên hải.
Phi Châu
– Tháng bảy vừa qua và theo thông báo của công ty Cortec Kenya Mining, vùng
Mrima Hill ở hạt Kwale là nơi có một trong 5 mỏ đất hiếm lớn nhất thế giới. Trước
đó tại khu vực này cũng phát hiện một số mỏ niobi, chất phụ gia giúp tăng cường
độ bền của thép, với tổng trị giá ước tính 35 tỷ USD. Theo Giám đốc điều hành của
Cortec Kenya Mining, ông David Anderson, cho đến nay đây là mỏ khoáng sản lớn
nhất ở Kenya và phát hiện mới này sẽ đưa Kenya trở thành một trong những nước sản
xuất đất hiếm lớn nhất thế giới.
Chiến Thuật Mới
- Cục Địa chất Mỹ khẳng định những mỏ đất hiếm chưa được phát hiện trên thế giới
có trữ lượng đủ lớn để đáp ứng nhu cầu của loài người trong tương lai. Tuy
nhiên, giới khoa học không dám chắc liệu những mỏ mới sẽ được phát hiện kịp thời
để đáp ứng nhu cầu đang tăng vọt hay không. Theo Cục Địa chất Mỹ, nguồn cung đất
hiếm sẽ thấp hơn cầu khoảng 40 nghìn tấn trong vòng 5 năm tới. Trong bối cảnh
đó, mới đây giới khoa học đã nhắc đến một nơi có thể giúp các nước giảm bớt sự
phụ thuộc về quặng đất hiếm vào Trung Quốc. Đó là đáy đại dương. Hồi tháng 10,
Hein và 5 nhà địa chất Đức đã công bố công trình nghiên cứu về khả năng khai
thác đất hiếm dưới đáy đại dương trong hội nghị thường niên của Viện Khai
khoáng dưới nước thuộc Đại học Hawaii, Mỹ.
Trước
đây giới doanh nghiệp cho rằng họ sẽ không thu được lợi nhuận nếu chế tạo những
cỗ máy khổng lồ để tìm đá mangan dưới đáy đại dương. Nhưng với sự tăng giá
chóng mặt của các kim loại phổ biến như đồng và nickel thì hiện tại các công ty
có thể thu lợi nhuận. Những tiến bộ trong lĩnh vực chế tạo robot cũng khiến chi
phí khai thác giảm mạnh. Khi mà giới khoa học khẳng định đá mangan chứa cả 17
nguyên tố trong đất hiếm thì nhiều công ty cảm thấy họ không thể chần chừ thêm
nữa.
Khai
thác dưới đáy đại dương là công việc nguy hiểm. Tuy nhiên, ngày nay người ta có
thể sử dụng robot để làm công việc đó. Ngoài ra, đào đất dưới đáy đại dương dễ
hơn so với trên cạn. Vì thế, Hein nhận định, khai thác quặng đất hiếm dưới đáy
biển là lĩnh vực kinh doanh đầy hứa hẹn.
Khi
xã hội Trung Quốc bắt đầu có ý thức hơn về các hậu quả môi trường do phát triển
kinh tế nhanh chóng, mà ngành đất hiếm là một trong những nguyên nhân, Trung Quốc
đã áp dụng một loạt các biện pháp để khắc phục điều kiện tiêu cực trong ngành,
như áp hạn ngạch sản xuất năm 2001 và hạn ngạch xuất khẩu vào giữa những năm
2000.
Như
vậy, kim loại đất hiếm trở thành một sức mạnh kinh tế và chính trị của Trung Quốc.
Nếu hiện nay dầu mỏ đang được sử dụng như một công cụ gây ảnh hưởng trong chính
sách đối ngoại ở nhiều khu vực khác nhau trên thế giới, thì trong tương lai,
kim loại đất hiếm cũng sẽ có sức mạnh và ảnh hưởng tương tự. Trong bối cảnh đó,
nhiều nước đang tìm cách để duy trì vị thế trong ngành công nghiệp công nghệ
cao, trong đó có xu hướng tìm các nguyên liệu thay thế kim loại đất hiếm. Nhưng
xem ra cách làm đó chưa đem lại hiệu quả.
Sự
thống trị nguồn cung đất hiếm của Trung Quốc và ảnh hưởng của nước này đối với
mức giá được thể hiện rõ hơn vào mùa thu năm 2010, khi Trung Quốc tạm ngừng xuất
khẩu đất hiếm cho Nhật Bản sau khi xảy ra tranh chấp lãnh thổ giữa hai nước đối
với quần đảo mà Nhật gọi là Senkaku, còn Trung Quốc thì gọi là Điếu Ngư, ở biển
Hoa Đông.
Đất
hiếm tại Việt Nam…[3]
Tại
Việt Nam, theo đánh giá của các nhà khoa học địa chất, trữ lượng đất hiếm ở khoảng
10 triệu tấn phân bố rải rác ở các mỏ quặng vùng Tây Bắc và dạng cát đen phân bố
dọc theo ven biển các tỉnh miền Trung. Theo các nguồn tin thế
giới cho biết tài nguyên đất hiếm ở VN được xác định đứng trong top 5 thế giới.
Khu vực phân bố chủ yếu ở Tây Bắc, trong đó có tỉnh Lai Châu và Yên Bái. Cho đến
thời điểm này, VN chưa khai thác đất hiếm. Hiện đã điều tra thăm dò xong đối với
một mỏ ở Lai Châu, 3 - 4 mỏ khác đang chuẩn bị các thủ tục xin cấp phép điều
tra đánh giá. Ngoài những tác động đến môi trường giống như các hoạt động khai
thác các khoáng sản khác, việc khai thác đất hiếm ở Việt Nam phải đối mặt với
nguy cơ phát tán chất phóng xạ. Đất hiếm ở khu vực Tây Bắc Việt Nam có chứa chất
phóng xạ với hàm lượng khá cao, vì thế khi khai thác, cần quan tâm đến công tác
môi trường, đặc biệt là ảnh hưởng của chất phóng xạ. Cũng theo Cục này, VN
không bán đất hiếm thô. Trước mắt, đối với mỏ mới cấp ở Lai Châu, Công Ty Tiệp
Khắc và TKV (Than Khoáng sản Việt Nam) và các đối tác buộc phải phải xây nhà
máy chế biến ở VN, tiến hành chế biến cho ra đến sản phẩm dạng tinh mới cho xuất.
Tất cả các mỏ cấp sau này cũng sẽ phải tuân thủ nguyên tắc này. Ngoài ra đất hiếm
còn là nguyên liệu quan trọng đối với việc phát triển các dạng năng lượng không
gây ô nhiễm môi trường. Mỏ đất hiếm Nậm Xe nằm trọn trong khu vực xã Nậm Xe,
huyện Phong Thổ, được phân chia thành hai khu nam - bắc. Cách đây hàng chục
năm, người dân trong vùng đã quen với tiếng máy móc, tiếng ôtô vận chuyển quặng
đất hiếm chạy rầm rập suốt ngày đêm. Không ít người dân trong vùng đã trở thành
công nhân hầm lò và tuyển luyện quặng cho các đơn vị nước ngoài khai thác như
Tiệp Khắc, Ba Lan...
Hoạt
động khai thác đất hiếm ở Việt Nam đã được tiến hành từ những năm 70 của thế kỷ
trước và Cộng hòa Tchec và Ba Lan đều mua lại khoáng sản thô được khai thác từ
trong lòng đất này của Việt Nam. Việc khai thác mới dừng lại vào khoảng năm
1985. Lúc đó họ khai thác và lấy quặng của VN về để làm gì người ta không hề biết,
chế biến thế nào chúng ta cũng không biết. Vì thế năm 2013 chính phủ VN tuyên bố
chọn Nhật Bản làm đối tác trong việc hợp tác khai thác nguồn khoáng sản quý hiếm
này mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam nhưng bên cạnh đó cũng ẩn chứa rủi ro lớn. Việc
khai thác, chế biến đất hiếm có nguy cơ gây ô nhiễm hơn là khai thác các loại
như than đá, dầu mỏ rất nhiều. Vì chế biến đất hiếm phải dùng nhiều loại hóa chất
có ảnh hưởng đến môi trường. Ngoài ra, trong đất hiếm có những khoáng chất mang
tính phóng xạ với cường độ cao hơn những loại phóng xạ khác; tức chứa đựng hai
nguy cơ: ô nhiễm hóa chất và ô nhiễm phóng xạ.
Dung
hòa hai điều này là một thách đố lớn đối với nhà nước. Tuy nhiên, việc khai
thác đất hiếm sẽ không gay cấn như việc khai thác bauxite Tây Nguyên. Lý do vì
khai thác đất hiếm dù sao vùng khai thác không lớn như khai thác bauxite ở Tây
Nguyên. Vấn đề khai thác bauxite ở Tây Nguyên chủ yếu không nằm trong vấn đề kỹ
thuật (cơ bản), trong vấn đề bảo vệ môi trường, mà nằm trong vấn đề bảo vệ Tổ
quốc. Hơn nữa mặc dù được chủ đầu tư phía Nhật Bản hứa hẹn, cam kết về công nghệ
tân tiến sẽ được sử dụng trong quy trình khai thác; môi trường sẽ được đảm bảo
an toàn, không làm nguy hại đến sức khỏe cộng đồng; mặc dù cơ quan chủ quản
công bố mục tiêu của dự án không nhằm xuất khẩu nguyên liệu thô... nhưng sự kiện
bùn đỏ ở Bulgari và gần đây nhất là vụ lũ bùn ở Cao Bằng đã “được” Tập đoàn
Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) nhận trách nhiệm, cho thấy tất cả
đều đang ở trước mắt. Chính phủ Việt Nam cần lập một kế hoạch lâu bền và áp dụng
luật lệ chặt chẽ vấn đề bảo vệ môi trường và sức khỏe người dân một cách nghiêm
túc về việc khai thác đất hiếm.
Tương lai của ngành công nghệ quân sự cũng phụ thuộc
vào những công nghệ sử dụng kim loại đất hiếm. Do đó, loại nguyên liệu này có ý
nghĩa quyết định đối với tương lai của ngành công nghiệp quốc phòng. Trong điều
kiện đó, Hoa Kỳ đang nỗ lực bằng mọi giá thực hiện chính sách mới nhằm bảo đảm
nguyên liệu kim loại đất hiếm cho các chương trình nghiên cứu và phát triển của
họ. Hoa Kỳ không phải là quốc gia duy nhất gia tăng đáng kể hoạt động nghiên cứu
và sản xuất kim loại đất hiếm. Hiện nay nhiều nước trên thế giới ngoài Hoa Kỳ
và Trung Quốc, còn có nhiều nước khác như Canada và Australia đang tiến hành
xây dựng luận chứng kinh tế để đánh giá ưu lợi của ngành công nghiệp khai thác
nguyên liệu hiếm này.
Nguyễn
Hồng Phúc – sưu tầm & nghiên cứu
Tham
Khảo:
http://fmso.leavenworth.army.mil/documents/rareearth.pdf
http://sites.google.com/site/cungcapdathiem/home/kim-loai-dat-hiem-dau-mo-cua-tuong-lai
http://tuoitre.vn/chinh-tri-xa-hoi/408589/dat-hiem-viet-nam-dung-thu-ba-the-gioi.html#ad-image-0
4 L’Actualite – Edition
de Juin 2013 – Le Quebec se lance dans le commerce de Terres Rares.
http://kienthuc.net.vn/the-gioi/nhat-ban-sap-khai-thac-dat-hiem-duoi-day-bien-247026.html
http://toquoc.vn/Sites/vi-vn/details/4/kinh-te-the-gioi/108354/khai-thac-dat-hiem-mung-va-lo.aspx
