Chúng ta là những người
đang ở lứa tuổi 50-60 mà người ta bắt đầu gọi là tuổi trung niên. Hay nôm na
gọi là người cao tuổi. Không phải thế hệ chúng ta muốn sống vui sống khỏe mới
nghĩ đến chăm sóc sức khỏe mà vì chúng ta may mắn sống trong những quốc gia văn
minh với nền y học tân tiến nhất nhì trên thế giới. Hơn nữa chúng ta cũng thu
thập nhiều ý thức, học hỏi từ đọc sách báo và các phương tiện truyền thông siêu
việt của xứ sở này.
Chúng tôi mạo mụi suy tầm
những tài liệu khoa học bàn về những nguyên nhân và cách điều trị những căn
bệnh thông thường mà chúng ta hay mắc phải rồi góp ý mọn với thí dụ để giúp
chúng ta hiểu rõ mà đề phòng một cách hiệu quả.
Về căn bệnh sạn thận của
phần 1, tôi đã nêu ra 1 trường hợp cụ thể và nay một cựu học sinh HD khác – anh
Lê Hữu Thiện ở Oakland/San Francisco cũng có một phương pháp trị sạn rất hiệu
quả. Đây là hai đơn thuốc nam biến chế từ dược thảo như chuối hột:
1) Chuối hột bên VN, người ta lấy hột ra và phơi khô. Xong rồi họ
nghiền thành bột. Bột chuối hột nầy mua bên VN nên họ nghiền không nhuyễn
lắm. Để khỏi bị mắc nghẹn khi uống, mình pha với nước lạnh và phải khuấy
nhiều lần. Nếu khó uống thì ta nên pha với Cranberry juice cũng được. Nên
uống thật nhiều nước. Cranberry juice thì tốt nhất. Cranberry stimulates kidneys. Thận works well là
nhờ body fluid (nước).
2)
Dược thảo thứ hai tên là Green Magma. Mình kèm theo website để chúng ta
có thể mua on-line mà dùng. Dược thảo nầy là thần dược.
Dưới đây là dược thảo Green Magma. Green Magma: 11.0Oz code: GM027.
Chứng đau lưng
Đau lưng không phải chỉ do xách nặng hoặc ngủ không đúng tư thế. Có một
số thói quen hằng ngày có thể gây chứng đau lưng và có cách khắc phục.
Trong một ngày làm việc ngập đầu với những lần nghỉ giải lao để vận động
thư giãn gân cốt có thể là cách sử dụng thời gian tốt nhất. Bỏ qua những thói
quen này có thể khiến lưng chúng ta phải chịu hậu quả. Vì cơ lưng sẽ yếu
đi nếu chúng ta không dùng đến, những khớp xương không hoạt động mất độ trơn và
già đi nhanh chóng hơn.
Cách khắc phục: ngồi ở góc 135 độ có thể làm giảm sức ép lên đĩa đệm cột
xương sống, vì thế thỉnh thoảng nên ngả lưng ra sau. Hãy làm điều đó khi ta
nghe điện thoại hay phải nói chuyện với một đồng nghiệp. Chiếc ghế ngồi
phải đủ độ cong để chống đỡ lưng chúng ta. Phần lưng dưới cần được chống đở và
nên giữ thẳng, chứ không nên đung đưa về phía trước. Cứ mỗi nửa giờ chúng ta
nên đứng dậy và đi vòng quanh vài phút, đi uống nước hay đi vệ sinh.
Trong khi lái xe, giống như ngồi tại bàn giấy, uốn cong người trên
Volant/flywheel có thể ép chặt cơ ngực và khiến vai bị cong. Tư thế sụp xuống
có thể làm tiêu hao năng lượng và khiến chúng ta nặng nề hơn, chua kể gây ra
vấn đề về lưng. Để khắc phục: phải ngồi ở tư thế 90 độ, gần vô lăng để không
phải căng người. Việc duỗi chân có thể gây tổn hại cho lưng, nhưng nhiều người
không nhận ra điều này.
Năng vận động để làm giảm đau lưng, và chữa đau lưng nhanh hơn. Một
nghiên cứu mới cho thấy có đến 40% người ít hoạt động hẳn đi sau khi bị đau
lưng. Điều này trên thực tế có thể làm trì hoãn quá trình lành bệnh và thậm chí
có thể khiến tình trạng đau lưng trầm trọng hơn. Để khắc phục: phần lớn trên
thực tế những người đau lưng sẽ được hưởng lợi từ các hoạt động, đặc biệt là
việc đi bộ thường xuyên, vốn có thể làm lưng chúng ta bớt bị “đơ”. Các chuyên
gia cũng khuyên chúng ta tập kéo giãn gân khoeo và cơ hông vì những cử động như
thế này có thể khiến lưng đỡ căng cứng.
Quảng cáo mạnh mẽ việc dùng Glucosamine có thể làm giảm chứng đau lưng
và giúp hồi phục/tái tạo lại các cartilage (sụn khớp). Tôi bị chứng đau lưng
hơn 12 năm. Tôi hỏi rất nhiều BS bên Mỹ, Canada và Pháp thì ý khiến khồng đồng
nhất cho lắm. Vì hệ thống quảng cáo Hoa Kỳ quá mạnh mẽ cho nên thuốc này vẫn
còn bán chạy trên thị trường. Có hai ý kiến chính mà tôi nghĩ có lập trường
vững chắc. Thứ nhất cho rằng chất Glucosamine là một phần của sụn khớp. Tuy
nhiên vì máu không thể đem được chất này vào đến sụn. Lý thuyết thứ hai cho
rằng sụn không thể tái tạo (regeneration) như xương vì thế chất Glucosamine
không thể làm tái sinh lại được chất sụn. Vấn đề dùng Glucosamine vẫn còn nhiều
bàn cải. Đừng quên là trong Glucosamine có chứa nhiều chất glucose, chất tạo
thành chất đường, có nguy cơ gây nên tiểu đường.
Triệu chứng tăng mỡ máu
Đây là căn bệnh khá phổ biến ở người cao tuổi NCT. Tác hại của nó đáng
được quan tâm vì gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe cho NCT. Cholesterol
là một chất béo có ở màng tế bào của tất cả mô tổ chức trong cơ thể và được vận
chuyển trong huyết quản con người. Phần lớn cholesterol không có nguồn gốc từ
thức ăn mà được gan tổng hợp nên từ các chất béo bão hòa, một phần nhỏ cholesterol
được hấp thu từ thức ăn như trứng, sữa, não, thịt đỏ, mỡ động vật, lòng bò lợn,
tôm…Đặc điểm của cholesterol là kém tan trong nước, không thể tan và di chuyển
trong máu mà phải nhờ vào lipoprotein (lipoprotein do gan tổng hợp ra và tan
trong nước mang theo cholesterol). Cholesterol rất cần cho sự hoạt động của
màng tế bào trong cơ thể, cần cho sự hoạt động của cơ thể để sản xuất ra một
nội tiết tố và cũng là thành phần rất quan trọng của muối mật. Chúng ta có thể
hiểu triglycerit một cách ngắn gọn là khi chất acid béo loại tự do được hấp thu
qua gan sẽ được chuyển thành cholesterol, nếu lượng acid béo bị dư thừa thì sẽ
trỡ thành triglycerit. Tại gan, chất triglycerit sẽ kết hợp với chất apoprotein
(do gan sản xuất ra) và được đưa ra khỏi gan dưới dạng lipoprotein có tỷ trọng
thấp. Khi có sự mất cân bằng giữa lipid vào gan và lipid ra khỏi gan thì mỡ sẽ
tích lại trong gan gây nên gan nhiễm mỡ. Khi gan bị nhiễm mỡ thì sẽ hạn chế
chức năng sản xuất ra chất apoprotein làm cho lượng acid béo vào gan quá lớn,
càng làm cho gan nhiễm mỡ nặng hơn. Nếu tăng quá cao triglycerit máu thì sẽ có
nguy cơ gây viêm tụy cấp tính.
Hay gặp nhất trong việc tăng cholesterol máu ở NCT là chế độ ăn uống
không hợp lý như: ăn nhiều mỡ động vật, lòng động vật, trứng (nhứt là tròng
đỏ), sữa toàn phần, bơ, thịt đỏ…trong các bữa ăn hàng ngày. Tiếp đến là người
béo phì hay người lười ít tập luyện thể thao hằng ngày, hoặc do di truyền. Còn
tăng triglycerit hay gặp là do uống quá nhiều rượu, béo phì hoặc rối gene
chuyển hóa…
Khi nào được gọi là rối loạn mỡ máu: Tăng cholesterol máu – bình thường cholesterol
máu < 5.2 mmol/l. Cholesterol gồm HDL-C là loại cholesterol tốt có tác dụng
bảo vệ thành mạch máu. Còn chất LDL-C – tỷ trọng thấp trong máu người bình
thường < 3.4 mmol/l là loại cholesterol xấu, có khả năng làm xơ vữa thành
động mạch mà hậu quả sẽ làm hẹp lòng động mạch gây tăng huyết áp, đột quỵ, tai
biến mạch máu não…Khi triglycerit máu tăng trên 2.26mmol/l được gọi là
triglycerit cao. Còn khi tăng cả cholesterol và triglycerit thì gọi là tăng mỡ
máu hỗn hợp.
Biện pháp ngăn chận tăng mỡ máu: để góp phần làm mỡ máu không tăng cao, NCT cần
hạn chế ăn mỡ động vật mà nên thay thế bằng dầu thực vật margarine trong thức
ăn hằng ngày. Không nên ăn nhiều lòng động vật mà nên ăn nhiều cá, mỗi tuần nên
ăn từ 2 đến 3 lần cá thay thịt. Cần ăn nhiều ray cải, hoa quả. Không nghiện
rượu hay bia, không nên ăn nhiều tinh bột. Tăng cường tập thể dục như đi
bộ, chơi cầu lông, tennis, bơi lội, vv…
Tóm lại muốn sống vui sống khỏe mạnh, chúng ta những người cao tuổi cần
tránh mọi tác nhân kích thích như rượu, hút thuốc lá, chè đặc, cà-phê… gây mất
ngủ. Ăn hoa quả hàng ngày để tăng cường vitamin cho cơ thể. Cần rèn cho mình
thói quen tập thể dục thường xuyên phù hợp với khả năng. Quan trọng nhất là
khám sức khỏe theo định kỳ…
Sức khỏe là vàng ...
Tôi muốn
nêu lại câu chuyện về sức khỏe của cha mẹ tôi mỗi khi có dịp thăm ông bà, với
hi vọng những kinh nghiệm về thực phẩm và sức khỏe của cá nhân tôi – dù tôi
không phải là chuyên gia, nhưng đây là một sự nhắc nhở thực tế nhất cho mọi người ở tuổi cao niên (NCT) như chúng ta về những điều tuy
thật thông thường nhưng có lẽ không mấy ai quan tâm đến.
Ngày xưa
cũng như mọi người, mỗi khi vào tiệm phở ta hay gọi thêm tô nước béo vàng hấp
dẫn. Có người lại xin thêm lòng heo, bao tử phá lấu…nhậu nhẹt thả dàn, cộng
thêm “khói hương nghi ngút”. Cuộc đời còn có bao lâu mà hững hờ.
Cũng như bà xã tôi thường bảo “cuộc đời ta có dài bao nhiêu, lúc nào hưởng được
vui vẻ thì cứ hưởng trọn vẹn”. Dĩ nhiên chúng ta làm việc cực nhọc, lao tâm lao
lực, tìm thức ăn ngon bồi bổ, hưởng chút niềm vui là điều rất chính đáng.. Kẻo
sau này đi đon bất tử thì không còn hối tiếc…Ngẫm nghĩ lại nếu để phó mặt sức
khỏe mình cho số mạng khi nào bệnh sẽ hay thì hơi nguy đấy…Tôi e rằng ngày nào
đó dù mình không muốn hờ hững với cuộc đời này chắc cũng không còn kịp trở tay
nữa… Thà chịu khó bỏ ít thì giờ mỗi năm đi khám máu và xin ý kiến BS để yên tâm
ăn uống bồi dưỡng cho trọn niềm vui mỗi ngày, thật trọn vẹn. Chúng ta đã đội
trên đầu hơn nửa thế kỷ tuổi đời rồi, với một quá khứ đầy vinh nhục qua nhiều
thăng trầm thì không thể một sớm một chiều mà có thể thay đổi quan niệm sống
cho thích hợp với môi trường mới, xã hội mới.
-
Hello anh P. đây là BS Minh của clinic Mira. Xin báo anh biết là chúng tôi
đã nhận được kết quả thử máu của anh. So với cuộc thử máu 6 tháng trước đó thì
kết quả kỳ này rất tốt. Choresterol xấu xuống 1.63mmol/l. Cholesterol tốt tăng
3.43mmol/l và tổng cộng lượng cholesterol là 5.43mmol/l. Congratulation anh P.
Tiếp tục xiêng năng tập thể dục và luôn giữ chừng mực chế độ ăn uống thì anh
tránh khỏi phải uống thuốc Grator cả đời. Giọng nói dịu dàng của BS Minh
trong điện thoại.
Tin này
cũng có thể là một tin vui vì mấy tháng nay tôi cứ lo âu vì nhịn ăn, kiêng cử
đủ thứ, không ăn mỡ, ít đường và ít muối mà bây giờ đã xuống đến mức kiểm soát
thì cũng là một tin mừng. Ngày xưa chúng ta ít quan tâm đến việc khám sức khỏa
định kỳ vì ỷ y sức khỏe tốt. Cơ thể tôi cũng vừa phải, có thể cho là gầy cao 5’8’’
nặng 155 pounds nên chẳng bao giờ tôi quan tâm đến high cholesterol hay có mỡ
trong máu (triglycerit) nên tôi ít quan tâm về việc thử máu định kỳ. Sáu
tháng trước khi đi thử máu và có kết quả, BS Minh cho tôi biết là tôi có lượng
cholesterol năm nay cao hơn mấy năm trước mặc dù chưa đến đổi phải uống thuốc
Grator. Cô khuyên tôi nên ăn ít mỡ lại (hay bỏ hoàn toàn) và xiêng năng tập thể
dục rồi sáu tháng sau đi khám máu trở lại. Tôi đành hát bài “thôi từ đây giã
biệt giò heo, ruột gan phá lấu…’’. Buồn năm phút nhưng như vậy mới đúng với
chân lý là “ăn để sống” chứ không phải là “sống để ăn” nữa…
Nhưng vấn
đề tôi lo âu không phải là sức khỏe của mình mà là của ba má chúng tôi. Hai ông
bà đã gần 80 nhưng vẫn còn rất khỏe, không mập mạp béo phì. Cũng vì thế mà ông
bà không bao giờ tin vào những cảnh giác của y khoa, như nhiều người Việt mình.
Ông bà nói “bói ra ma quét nhà ra rác, đi khám sức khỏe và thử máu làm gì để
BS đẻ ra đủ loại bệnh hoạn. Tao và mẹ mày có thử máu gì đâu mà vẫn sống khỏe,
mặc dù có hơi cao huyết áp một chút nhưng có thuốc của BS cho lo gì.”. Thế
là ông bà cứ ăn uống tự nhiên, ăn mặn và nhiều mỡ nữa chứ. Chúng tôi thay phiên
khuyên cản ông bà thì ông bà không vui còn cho chúng tôi là “dạy đời” mới chết
người chứ. Ông bà không chịu đi thử máu định kỳ và cho rằng BS hù thiên hạ để
moi tiền mình chứ phải lo lắng gì mình. Ca dao Việt nam có nói rằng “Sống
thời con chẳng cho ăn. Chết thời xôi, thịt làm tế ruồi..”. Tôi biết ba mẹ
tôi có ý nghĩ lầm lẩn như tôi ngày xưa nhưng biết làm sao giải thích và thuyết
phục ông bà việc khám sức khỏe định kỳ rất quan trọng cho ông bà hiểu.
Tôi chỉ
mong bố mẹ tôi cũng như nhiều người Việt trong chúng ta chưa thấm nhuần thói
quen đi khám máu định kỳ hiểu là một việc hết sức quan trọng. Nhưng tôi mong
ước NCT cũng như cha mẹ tôi sẽ có nhiều dịp để tìm hiểu thêm về những thay đổi
của cuộc sống, những tiến bộ của y học đang phục vụ đời sống con người hôm nay.
Trong đó có việc chăm sóc sức khỏe của các cụ theo đúng ca dao “ngừa bệnh
hơn trị bệnh”. Ngày nào còn sức khỏe “là chúng ta còn tất cả”, cũng
như sức khỏe là vàng của người cao niên vậy…
Nguyễn
Hồng Phúc (sưu tầm & nghiên cứu)
