Bài cộng tác báo xuân
Trương Minh Nhựt (Bình Dương)
Trong 12 con giáp thì con ngựa đứng hàng
thứ 7. So với 11 con giáp kia thì con ngựa hổng giống con giáp nào hết vì có
nhiều chuyện để nói, để so sánh, để ám chỉ từ việc tốt đến việc xấu, từ thượng
lưu dũng khí đến bình dân hạ cấp và thiên hạ cũng sẵn trớn dùng hình ảnh con ngựa
để… chửi, để mạt sát người khác! Bởi vậy, trong kho tàng ca dao, tục ngữ, thành
ngữ có vô số “chuyện” về ngựa mà chúng ta có thể lượm lặt một ít câu có liên quan
tới con giáp này.
Thời chinh chiến các chàng kỵ binh xông
pha trận mạc thường hồ hởi tự hào vỗ ngực ngâm nga: Chí làm trai dặm ngàn da ngựa/Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao; đồng
thời cũng không ngại bày tỏ chí cả của mình: Ngựa hay chẳng quản đường dài/Nước kiệu mới biết tài trai anh hùng.
Xề qua đề tài tình yêu, con ngựa cũng có mặt
trên từng cây số. Trai gái đã phải lòng nhau thì thường hú hí dặn dò: Đường dài ngựa chạy biệt tăm/Người thương có
nghĩa trăm năm vẫn chờ. Nhưng đến khi tình yêu lung lay sắp rụng thì cô gái
bèn lên tiếng “cảnh báo” trước: Sông sâu
ngựa lội ngập kiều (cầu)/Dẫu anh có phụ còn nhiều người thương! Rồi cô nàng
trách chàng trai sau khi chia tay vẫn còn mãi lông bông thả mồi bắt bóng với cô
này cô nọ: Ngựa ô chẳng cưỡi, cưỡi bò/Đường
ngang không chạy, đường dò chạy quanh. Đến lúc tình yêu thực sự “đứt dây
chuông” , ngày đi lấy chồng cô gái vẫy tay bái bai chàng bồ cũ: Em có chồng rồi như ngựa có cương/Ngựa em,
em đứng - đường trường anh đi. Bấy giờ chàng trai mới hậm hực vì lòng người
khó dò chỉ biết than thở mình ên: Ngựa,
hươu thay đổi như chơi/Giáo gươm đầu lưỡi, thọc dùi trong tay.
Con ngựa cũng bị bá tánh lôi vào những ám
chỉ về sự nguy hiểm như: Hàm chó, vó ngựa
hay Mò dái ngựa (thế nào cũng bị ngựa
đá!). Ai mà chê Mặt dài như mặt ngựa
thì hãy nghĩ đến việc tân trang lại nhan sắc. Để chỉ sự thẳng thắn thì có câu Thẳng như ruột ngựa. Những kẻ xấu xa bất
hảo thì được thu gom thành một lũ Đầu
trâu mặt ngựa hay Mã tầm mã, ngưu tầm
ngưu. Phê phán những hiện tượng xấu thì có các câu Ngựa non háu đá hoặc Ngựa
quen đường cũ. Chửi nhau té tát “nhẹ nhàng” như lựu đạn mi ni thì có “Đồ ngựa” hoặc “Ngựa bà”, “Con… ngựa”; bạo
lực xài bom tấn thì miệng chửi dẻo quẹo: “Con
đĩ ngựa!”. Thiệt là khổ thân cái kiếp con ngựa!
Chào năm mới Giáp Ngọ 2014, chúng ta hy vọng
Mã đáo thành công đến với mọi người.
TRƯƠNG
MINH NHỰT
