.jpg)
Nhân đây cũng xin
ghi ra một số tiếng mà người Việt mình và người Miên phát âm gần giống nhau và nghĩa tương tợ. Đây không phải là chuyện lạ,
vì Việt Miên cùng sống đề huề một số nơi
các tỉnh miền Tây Nam phần, sự giao lưu
văn hóa là điều tự nhiên ( cũng như tiếng Việt và Chàm miền Trung, có cùng khoản 6000 tiếng
phát âm gần giống -Theo nghiên cứu của BS Nguyễn Hy Vọng, « Tự Điển
Nguồn Gốc Tiếng Việt, CD). Sau đây là những
tiếng rất thông dụng như :
- Ao (cái ao, vũng nước nhỏ), tiếng Khmer
cũng là : Ao
- Ăn
à Ănh
- Bắt ( bắt buộc , ép phải làm theo à Batch.
- Cà nhắt ( đi khập khểnh) à kh-nhak.
-Chơn ( tay chân) à chơ-ơn
-Con
(con cháu) à kôn
-Năm (năm tháng ) à Chnam. .
Tiếp theo, cũng vắn
tắt đề cập đến trường hợp địa danh phát xuất từ sự kiện địa lý, là nơi xuất hiện
những con kinh, như : tỉnh Sóc Trăng có quận Ngã Năm vì nơi đây là giao
lưu của 5 con kinh, Ngã Bảy (Phụng Hiệp) vì nơi nầy là giao lưu của 7 con kinh.
Cũng có không ít trường hợp dùng danh vị các anh hùng dân tộc, những nhân vật đặc
biệt để đặt tên hầu ghi nhớ công đức của
của các vị ấy, thí dụ: Long Xuyên có cù lao « ông Chưởng » vì
ngài chưởng cơ Nguyễn Hữu Cảnh đã từng mang quân về tạm nơi nầy, Cầu ông Lãnh
(Sài gòn), để nhớ công đức của Lảnh Binh Thăng. . . Nhân đây, cũng xin đôi điều
về nét đặc biệt không thể nào quên, đó là không biết từ đâu và từ lúc nào, (hay từ khi bà Ê và dụ ông A đam cắn trái táo ?), mà
luôn luôn các BÀ lấn lướt, đè đầu đè
cổ các ông. Ngay cả cái địa danh, các bà cũng chiếm thế thượng phong., như riêng tại Sài gòn, chỉ có Ngã Ba Ông Tạ, hoặc Lăng Cha Cả ..., giồng Ông Tố ( miệt
Biên Hòa ?)... nhưng lại quá nhiều tên các bà như : Bà Quẹo, Bà Hom, Bà Chiểu, Bà Điểm, Bà Hạt. Rồi lại có
« Da Bà Bầu » là tên con đường nhỏ ngang đường Nguyễn Tri Phương, quận
Năm-Sài gòn-, đoạn gần về hướng đường Trần Quốc Toản cũ ( nay là 3 tháng 2). .
Còn có núi Bà Đen (Tây Ninh)., Núi « Bà Rá » ( Phước Long
cũ) do tiếng Brak (thần linh) của người thiểu số Stiêng... Xuôi về miền
Tây thì nơi Thới Thuận (Bình Đại, Bến Tre) có một cồn tên là cồn Bà Tư. Cũng có
con kênh « Bà Đầm », nối Rạch Giá và Cần Thơ dài 14 km, đào năm 1894.
Gọi tên như vậy vì khi đào kênh, các đốc
công người Pháp mang vợtheo, dân mình thấy ‘bà đầm ‘ ngộ quá nên đặt
« chết tên » luôn… Tiếp theo là kênh Bà Bèo, nối sông Tiền và Vàm Cỏ,
xuyên qua Cai Lậy ( Định Tường cũ, quê hương của « con cọp gấm», tức
Thủ Tướng Nguyễn văn Tâm). Tên « Bà Bèo » do tiếng « Cumnik Prek
Cak » (kinh rạch bèo) của người Khmer. Cũng liên quan đến bà, lại là gốc
Miên thì ngay trong thị xã Trà Vinh có
cái ao mang tên Bà Om, là một thắng cảnh vui chơi. Và cuối cùng là cái tên « Hóc Bà Tó »
thật lạ lùng, mà theo tác giả Lê Trung
Hoa, ( khoa Văn Học Ngôn Ngữ Trường
ĐHTP/THHCM) đó là tên một nơi ỡ xã U
Minh- Cà Mau. Từ nầy thường dùng thành một
thói quen khi ta muốn chỉ một nơi xa vắng ? Và còn nữa, địa danh nầy hầu như ai cũng biết,
đó là bà Đanh, trong nhóm chữ”vắng như chùa Bà Đanh”. Thiệt muốn điên cái đầu
vì chẳng biết tìm hỏi ai. Rất may được người thân mail cho, và từ đây tìm vào
youtube kienthuc.net.vn. Thì ra chùa bà Đanh có thật, không phải tại miền Nam,
nhưng khác độc đáo nên xin ghi ra. Chùa nầy tọa lạc tại xã Ngọc Sơn, huyện Kim
bãng, tỉnh Hà Nam (Bắc Phần). Đây là ngôi chùa khá qui mộ và đẹp, còn có tên thật
là Bảo Sơn Tự. Chùa thờ ngoài Phật, còn có Thái Thượng lão quân và Nam Tào.
Nghe nói chùa rất linh thiêng, cầu gì được nấy, nhưng khách thập phương ngại đến
vì sợ thất lễ sẽ bị phạt. Cũng có ý kiến vì chùa ở nơi quá xa, khách thập
phương ngại đến. Sự thật thế nào, vẫn còn là bí ẩn., nhưng thắc mắc đã được giải
tỏa, đã là quá tốt.
Và còn nhiều, nhiều
nữa... nhưng xin tạm ngưng... Trên đây chỉ là một số trường hợp về nguồn gốc các địa danh, trong một bài
khác, sẽ xin trình bày tiếp về nét dung di, « bình dân » của các địa
danh miền Nam.. Để tạm thời kết luận, chúng tôi xin mượn ý thơ của Kiên Giang,
kính đến lời khấn nguyện :
Trương An Ninh
Tài liệu tham khảo :
-« Việt Nam
Sử Lược », của Ô.Trần Trọng Kim, nxb Xuân Thu_Sài gòn ( in lại tại Hoa Kỳ.
-« Nước Tôi,
Dân Tôi » của cơ sở Đông Tiến , Xb tại Nam Cali,Hoa Kỳ .
-« Đất
Phương Nam » biên khảo thất đồ sộ của tác giả « Người Long Hồ »
, năm 2012 tại Nam Cali-Hoa Kỳ
-« Non Nước
Việt Nam », TC Du Lịch VN, Hà Nội-2007
-« Lòng
Quê » -(Nhân vật, thắng cảnh-,di tích lịch sử) của Vũ Huy Chấn- Sài gòn
1973.
-« Người Việt,
Đất Việt » của Toán Ánh, nhà x.b Đại
Nam, California, Hoa Kỳ.
-« Đồng bằng
Sông Cửu Long » ( Văn Minh Miệt Vườn), nxb Xuân Thu, sách in lại tại
Texas_Hoa Kỳ, không đề ngày.
-« Sài Gòn
Năm Xưa «, của ô.Vương Hồng Sển, n.x.b Xuân Thu (Sài gòn),in lại tại Hoa Kỳ,
không đề ngày.
-«Tập san Đồng
Nai Cửu Long », các số từ 1 đến 12, do Lê văn Duyệt Foundation &Nhóm
Nghiên Cứu Văn Hóa ĐNCL, ấn hành tại Nam California, Hoa Kỳ năm 2004-2012.
-« Đặc san
Tiền Giang, Hậu Giang « do Liên Hội Ái Hữu các tỉnh Tây Nam Phần, ấn hành
tại Nam California, H.K năm 2003.
-« Các đặc
san Hậu Nghĩa, Trà Vinh, Bến Tre, Sóc
Trăng, Gò Công »do các Hội Á.H liên hệ ấn hành tại Nam California, Hoa Kỳ
năm 2000-2008.
-« Đặc san
Tieàn Giang 1996, cûa Lieân Hoâi Myõ
Tho- Beán Tre- Goø Coâng, xuaát baûn taïi Hoa Kyø.
-« Quê Hương
& Nổi Nhớ », tạp bút của Lâm Thanh, ấn hành tại Úc Châu, năm 2008.
-« Tiếng Việt
Gốc Nước Ngoài », của Giáo Sư Nguyễn Hữu Phước, ấn hành tại California, Hoa Kỳ, năm 2008.
-« Nguyễn Nẻo
Đường Việt Nam » của Hoài Việt/Trương An Ninh, ấn hành tại Nam California,
Hoa Kỳ, năm 2006.
-« Cần Thơ
Xưa Và Nay », biên khảo của Huỳnh Minh, nhà xuất bản Cánh Bằng, tại Sài
gòn, năm 1966.
-« Bạc Liêu,
Xưa Và Nay », biên khảo của Huỳnh Minh, tái bản 1994, do Bách Việt, Cali, Hoa Kỳ..
- « Sổ Tay Địa
Danh Việt Nam », của Đinh Xuân Vinh, nxb Hà Nội 2002.
-« Thử Bàn Về
Địa Danh VN » của T.Thanh Tâm, nxb
Nghiên Cứu Lịch Sử, VN , 1976
- Trang mạng :
www.khoavanhoc-ngonngu.edu., tác giả Lê Trung Hoa.
- Trang mạng : www.gov.vn ( hệ thống sông ngòi tại Việt Nam).
- Trang mạng : www.sotaydulich.com
- Trang mạng : www.vnexpress.net.
-Trang mạng : www.dulichsinhvien.com.
-Trang mạng : www.thuviensoctrang.org
-Trang mạng : www.dongthap.gov.vn
-Trang mạng: www.my.opera.com
-Trang mạng :www.baomoi.com
-Phim “ Nguyen
Thanh Nam” youtube.com/watch”
-Trang www.wikipedia.org
-Trang www.vantuyen.net/index.
-Trang www.bentre.gov.vn.
- Trang www.vantuyen
Các băng tài liệu:
- “300 năm SÀI GÒN” .
-“VN, Quê Hương &
Nỗi Nhớ” của Dzui Ent. –Nam Cali-Hoa Kỳ.
-“Việt Nam, Đất
Nước, Con Người”, bộ DVD nhiều tập của TOP MUSIC, Nam Cali, Hoa Kỳ.
-“Du Lịch Việt
Nam” , bộ DVD nhiều tập của Dzui Ent. ,
Nam Cali, Hoa Kỳ.
- “Sài Gòn, Niềm
Nhớ Không Tên” của New Video, Nam Cali, Hoa Kỳ.
- “Ăn, Chơi Miệt
Vườn” của Vina Video, Nam Cali, Hoa Kỳ.
