Đừng che dấu tình yêu và sự dịu dàng của mình cho đến khi nào bạn lìa đời. Hãy làm cuộc đời bạn tràn đầy sự ngọt ngào. Hãy nói những lời thân thương khi bạn còn nghe được và tim bạn còn rung động. Theo Henry Ward Beecher
Nhân
đọc bài viết của một anh bạn tên Ngô Khôn Trí đăng trên Tuần Tin Montreal, số 63
ra ngày thứ bảy 26-10 năm 2012 về sự quân bình giữa công việc và gia đình, tôi muốn
góp nhặt vài kinh nghiệm nhỏ của cá nhân mình hầu chia sẻ cùng quí vị đồng
hương trong lúc trí nhớ còn tốt.
Anh
Trí đề nghị mỗi cá nhân phải có một đời sống đầy đủ, cuộc sống êm đẹp đầm ấm trong
gia đình thì mới thành công trong công ăn việc làm…Anh cho rằng “Sống trong một xã hội phát triển việc điều
chỉnh thời gian cần thiết cho công việc với thời gian quí báu dành cho cuộc sống
riêng tư gia đình quả thật là một thử thách lớn đối với mọi người dân. Sự mất
quân bình này có thể là nguồn gốc chính sinh ra bệnh stress, gây ra nhiều bất mãn,
không những làm giảm hiệu suất lao động mà còn ảnh hưởng đến hạnh phúc gia
đình. Khi việc nhà được giải quyết êm đẹp thì người ta ít lơ đãng trong công việc,
năng suất lao động ở hãng xưởng cũng nâng cao. Ngược lại khi mà công việc ở hãng
xưởng được tổ chức tốt đẹp thì người ta cảm thấy vui vẻ về nhà, quan tâm nhiều
đến hạnh phúc. Có thể nói quân bình giữa công việc và đời sống cá nhân là chỉ số
sức khỏe của người dân trong xã hội phát triển…”
Tôi
nghĩ lý luận của anh Trí hoàn toàn đúng cho mọi người dân trong giới công chức,
trong những tập thể với công đoàn bảo vệ công nhân và trong công ty tư ít bị cạnh
tranh trên thương trường.
Khi còn trẻ chúng tôi rất say mê công việc trong những hãng tư.
Đến nỗi chúng tôi mang sự đam mê đó về nhà. Cuối tuần hay mỗi khi rảnh rỗi
chúng tôi làm thiết kế, họa đồ để trang trí và tu sửa nhà cửa. Chúng tôi yêu
công việc nhiều đến nỗi nó gần như hòa quyện vào cuộc sống cá nhân tôi. Như nhiều
người khác trong sự nghiệp chúng tôi đã trải qua nhiều việc khác nhau cố tranh
đấu để được lên chức bằng niềm đam mê công việc mặc dù rất mệt mỏi. Chính niềm
đam mê này làm chúng tôi hứng thú trong việc duy trì hạnh phúc gia đình. Lúc đó
sức khỏe còn tốt chúng tôi xem việc căng thẳng trong công việc như là một điều
tất yếu cho cuộc sống và nó ảnh hưởng rất ít đến sức khỏe hơn lúc về già. Nhưng
dần dà rồi tuổi già kéo đến và tình huống xã hội và kinh tế bây giờ hoàn toàn
khác hẳn…
Xã
hội ngày nay với đời sống đắt đỏ người tiêu thụ ai cũng muốn giảm chi phí tiêu
xài lại. Chẳng hạn chi phí về telephone và long-distance giảm rất nhiều so với
20 năm trước, một phần nhờ kỹ thuật IP tối tân. Một cái máy TV 52 in LCD mua 3,000
đô năm 2008 trước đây bây giờ trị giá
1,000 đô. Giá cả xe hơi cũng đứng lại hay giảm nữa là khác. Năm 1990 mua một vé
máy bay về VN là 1,800 đô US. Ngày nay chúng ta chỉ trả khoảng 1,500 đô sau 22
năm. Chỉ có giá nhà địa ốc là tăng nhiều vì lạm phát về tiền lương nhân công.
Tóm lại nhờ vào sự cạnh tranh giữa các xí nghiệp và giữa các quốc gia tân tiến
đã làm món hàng/dịch vụ càng ngày càng rẻ hơn. Có nghĩa là nhân công bắt buộc
phải làm nhiều hơn, một cách hiệu quả và nhanh chóng hơn (productive) ngày xưa…
Các
giới lãnh đạo của những xí nghiệp lớn luôn dùng những từ ngữ “đao to búa lớn” như một liều thuốc phiện
để khuyến khích nhân viên hiến dâng làm việc đêm ngày hầu đạt được hoặc vượt năng
suất chỉ định. Một phó chủ tịch hãng điện
thoại lớn nhất Canada ông Tony Steffiery hàng năm hợp hàng trăm (450) nhân viên
để tường trình thành tích tài chính trong năm của hãng. Ông nói : “Với thành tích tài chính xuất chúng (outstanding)
của hãng, tôi rất thán phục và khen ngợi sự hy sinh của các bạn đã bỏ công bỏ sức
để hoàn thành nhiệm vụ giao phó. Không những vậy các bạn đã vượt hẳn năng suất hoạt
động đề ra của ban Giám đốc năm ngoái. Đại
diện cho hãng tôi xin gửi lời cảm ơn đến tất cả các bạn và đừng quên chúng ta cần
phải lo quân bình cuộc sống cá nhân và tập thể”. Tôi là một cá nhân của tập
thể ấy. Trong thâm tâm chúng tôi nghĩ các sếp lớn cần tìm mọi biện pháp đem nhiều
lợi tức vào cho hãng thì sẽ được nhiều tiền thưởng (sale bonus). Trong khi chúng tôi chỉ là bần dân đứng đằng sau hậu trường tính toán tài chính sao cho dự án lời nhiều. Ruốt cuộc rồi các sếp
hưởng trọn phần mồi béo bở. Chúng tôi được xem như “unsung heroe”.
Mỗi
sáng chúng tôi đã có mặt tại sở lúc 7:00 và ít khi tôi ra khỏi hãng trước
16:00, tức là tôi đã làm công không lương cho hãng hơn nửa tiếng mỗi ngày. Đầu
năm nay chúng tôi phải làm việc với nhiều cố gắng phi thường hầu mong thắng một
cái dự án thầu có lẽ là to nhất nhì của hãng. Cái dự án thầu (deal) với nhà
băng này sẽ mang vào gần 1 tỉ đô lợi nhuận trong 8 năm. Tầm vóc dự án không nhỏ
vì nó sẽ bảo đảm công ăn việc làm cho hơn 300 nhân viên trong vòng 8 năm. Vì dự
án thầu quá to và quá quan trọng cho nên chúng tôi không ngần ngại bỏ công sức
để thắng dự thầu này. Trong thời gian 4 tháng ròng rã chúng tôi làm trung bình từ
40 đến 80 tiếng mỗi tuần. Vào tuần thứ tư tức tuần cuối để gửi cái “price
package” (bảng báo giá) cho khách hàng chúng tôi phải thức đến 3, 4 giờ sáng để
sao 8 giờ sáng mai chúng tôi có đủ dữ kiện chuẩn bị trình lên chủ tịch hãng. Thậm
chí nhiều cuối tuần chúng tôi gát lại chuyện gia đình qua một bên để vào sở
hoàn tất công việc cho kịp thời gian. Vì dự án thầu quá phức tạp và khách hàng
cho quá ít thời gian để trả lời cho nên mất hơn 4 tháng để lên kế hoạch, điều
đình, điều chỉnh giá cả và trả lời thắc mắc của khách hàng lớn nhất nhì Canada,
tôi nhìn lại sổ thời gian (time keeping) thì mình đã làm 6 tuần overtime (phụ
trội). Ba mươi nhân viên gồm kỹ sư, kế toán chuyên nghiệp, xếp dự án, marketing,
phân tích tài chính viên và giám đốc trung cấp hầu như kiệt sức (burn out). Sau
khi trình dự án cho khách hàng, tôi lấy 3 tuần về Việt nam ăn tết Nhâm Thìn để
xả stress.
Trong
bốn tháng làm việc trên dự án thì cuộc sống cá nhân gia đình tôi hầu như bị đảo
ngược (up-side down). Mỗi tối khi về đến nhà, có khi 7 giờ tối, có khi 12 giờ
khuya hay thỉnh thoảng 5 giờ sáng, hể lúc nào phòng Gymn còn mở cửa là tôi đến
ngay để luyện tập thể xác. Chuyện bạn bè
và gia đình hình như tôi bỏ qua một bên để lo cho công việc sở.
Nhớ
lại ngày xưa năm 1982 lần đầu tiên tôi sang Santa Ana có dịp vào trong underground
parking của một shopping, thấy vài nhân viên ngồi ăn trưa trong xe,tôi tự nhủ
“wow, dân Mỹ làm việc như trâu bò nhỉ…cho đến việc ăn uống họ cũng không có thì
giờ để ăn uống đàng hoàng nữa”. Nếu so với trường hợp chúng tôi trong bốn tháng
nay thì việc ấy không hề hấn gì cả. Chúng tôi phải gọi đồ ăn trưa và chiều vào
sở hầu như mỗi ngày. Hãng tọa lạc trên một đảo nhỏ nên chỉ có ba cái nhà hàng –
Tàu, Liban và Canadian để gọi delivery. Thông thường người ta chỉ cần ăn đồ nhà
hàng trong 3 ngày đã ớn huống chi chúng tôi ăn uống như vậy ròng rã bốn tháng
tính luôn những ngày cuối tuần. Với một dự án có tầm vóc to lớn như vậy bình
thường đòi hỏi 6 tháng để hoàn tất. Kỳ này chúng tôi chỉ có bốn tuần. Lý do kéo
dài 4 tháng vì sau 4 tuần đầu chúng tôi đệ trình bảng giá dự án cho khách hàng,
họ gửi ngược lại vì không đúng những đòi hỏi của họ. Thế là ba mươi lăm nhân
viên tiếp tục họp ngày họp đêm để trả lời hàng trăm câu hỏi của khách hàng. Và
mỗi khi vấn đề tài chính bị xê lệch chúng tôi phải bỏ gấp đôi thì giờ để kiểm
soát toàn bộ công trình (due diligence) để đủ điều kiện thuyết phục ban tổng
giám đốc.
Tối
thứ sáu trước Noel chúng tôi có nhiệm vụ phải gửi cái file với bảng giá cả chi
tiết lúc 12 giờ khuya cho khách hàng. Đến 1 giờ sáng thứ bảy mà chúng tôi không
sao cân bằng ngân sách vì phần Video-conference của cô Sophia. Tôi nhờ xếp dự
án gọi điện thoại cho kỹ sư Sophia:
- Sophia ơi chúng tôi cần
cô cho biết tại sao số lượng về video-conference không cân bằng với giá từng
unit nhân cho số circuits vậy?
-
Xin lỗi mấy anh nhé, tôi
đang lái xe trên đường về nhà sau cái party. Khi về đến nhà tôi sẽ gắn computer
lên mạng rồi sẽ trả lời cho các anh nhé. Cô Sophia trả lời bằng điện thoại cầm
tay.
- OK. Nửa tiếng sau
Sophia gọi lại và cắt nghĩa những thiếu sót trong bảng giá phần video của cô.
Thế tạm ổn. Tôi tiếp tục kiểm soát lại toàn bộ giá tiền trước khi bấm nút để gửi
cái Excel file đi vì cũng đã 3 giờ sáng. Thế nhưng tôi vẫn chưa cân bằng giá tổng
quát về phần device management (quản lý thiết bị). Tôi lại nhờ xếp dự án lần nữa
gọi cho anh Denis để có thêm dự kiện.
- A lô anh Denis xin lỗi
phải gọi anh vào lúc này nhưng chúng tôi bị chậm trễ trong bảng giá gửi cho khách hàng. Phần của
anh bị thiếu hụt hơn một triệu đô. Anh có thể kiểm chứng rồi cho chúng tôi biết
tại sao không?
- Tôi đang ngon giấc với
gia đình, có thể nào gọi lại tụi anh sáng mai được không?
-
Không thể anh Denis à.
Vì ban tổng giám đốc đã hứa giao cho khách hàng bảng giá tổng vào 12 giờ đêm thứ
sáu 20 tháng 12 mà bây giờ đã 3 giờ sáng thứ bảy. Đã quá trễ chúng tôi không còn
biện pháp nào đành phải làm phiền anh vậy.
Denis
tỏ vẻ không hài lòng trong điện thoại và anh hậm hực thức dậy lấy cái computer
gắn vào mạng của sở và hai mươi phút sau anh điện vào sở để cắt nghĩa sự thâm hụt
của phần anh chịu trách nhiệm.
Hú
vía thế là tôi phải tiếp tục kiểm soát bảng giá lần cuối cùng để cân bằng ngân
sách và bấm nút cái laptop lúc 4 giờ rưởi sáng để gửi bảng giá cho khách hàng… Đây
là một trong những mẫu đối thoại thông thường khi chúng tôi làm việc trên những
dự án thầu có tầm vóc. Những mẫu đối thoại căng
thẳng gây ra rất nhiều cãi cọ lớn tiếng giữa đồng nghiệp và ngay trong gia đình
vì ai cũng mệt mỏi sau nhiều ngày dài căng thẳng. Có
nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy mức độ căng thẳng có ảnh hưởng đến mặt sinh
lý dựa trên hàm lượng cortisol hiện ra trong nước bọt. Cortisol là một nội tiết
tố làm tăng huyết áp và mức lượng đường huyết, đồng thời làm suy giảm hệ thống
miễn dịch. Cortisol quan trọng trong hoạt động bình thường của cơ thể và sự gia
tăng hàm lượng cortisol là cần thiết để kích thích hoạt động phản ứng phòng vệ
khi chúng ta gặp nguy hiểm. Ví dụ sếp chỉ trích công việc bạn làm hay bạn bị chậm
trễ trong công việc, bạn bị kẹt xe sẽ chậm trễ cho một cuộc họp quan trọng, hay
làm một công việc chán nản thì lượng cortisol sẽ tăng nhanh. Trong khi đó máu bắt
đầu chảy nhanh hơn trong mao mạch. Nhịp tim buộc bạn phải thở gấp hơn. Vì thế
ta gọi là “đau tim” khi sự căng thẳng lên tột độ.
Nếu
chúng ta so sánh công ăn việc làm vào những năm 80 thì cách làm việc bên Mỹ và
Canada hoàn toàn khác biệt. Âu châu còn nhàn hạ hơn. Ngày nay tất cả hãng tư ở Canada nhân viên làm
việc cực nhọc không kém gì bên Mỹ. Có điều khác biệt là bên Canada chúng tôi vẫn
còn hưởng chế độ nghỉ hè nhiều hơn. Chẳng hạn khi bắt đầu vào làm hãng lớn công
nhân được hưởng tối thiểu 2 tuần nghỉ hè. Lên ba tuần khi vào năm thứ ba. Bốn
tuần năm thứ 10. Năm tuần năm thứ 15 và tối đa 6 tuần vào năm thứ 21.
Một
anh đồng nghiệp tên Yvan Frechette, chức vụ sếp trung cấp (Regional Sale
Manager ) khoảng 31 tuổi có gia đình và một con nhỏ. Tôi làm việc chung với anh
trên vài dự án thầu 15 năm về trước. Dưới anh có khoảng 20 nhân viên về sale
managers. Anh là một thanh niên trẻ đầy nghị lực và đầy tham vọng. Anh làm việc
ăn uống bất thường và bất kể giờ giấc. Nhiều khi anh điện thoại về nhà chúng
tôi ban đêm để hỏi vài chi tiết về việc làm. Anh có nhiều nhân viên dưới quyền
nên cũng có nhiều vấn đề nhân dụng phải giải quyết. Năm sáu năm sau tôi thuyên
chuyển nhiều khâu khác nhau nên không để ý về anh nữa. Bất ngờ một hôm hãng cho
biết là anh đã ra người thiên cổ ở cái tuổi 36 vì ung thư bao tử.
Bà
xã tôi, một viên chức chịu trọng trách về tài chính cho một hãng nhỏ ở
Montreal. Vì hãng quá nhỏ (120 nhân viên) nên bà ấy có rất nhiều trách nhiệm
như điều đình với nhà băng và khách hàng mỗi tuần để tiền bạc vô ra đều đặn, đối
phó với các phó giám đốc những khâu khác như marketing, sales, luật sư, khách
hàng, suppliers và ông boss cũng là chủ tịch chủ hãng. Bà có hơn 15 nhân viên
dưới quyền. Mỗi tháng bà đều phải đi
công tác xa như Toronto, London- England, New-York, Halifax, vvv…Ít khi nào bà
về đến nhà trước 7 giờ tối. Chiều về đến nhà là bà mệt nhừ. Đêm hôm nhiều khi chúng
tôi thức dậy 3 giờ sáng lúc mọi người đang yên giấc để mở cuốn sổ tay ghi vào tất
cả khúc mắc cần phải giải quyết ngày hôm sau. Công việc và stress theo chúng
tôi ngay trong giấc ngủ. Vì mức độ stress quá cao và hàng ngày nên trong năm
năm bà xã bị hai lần mổ cột xương sống. Mỗi ca phẩu thuật như thế bà cần ở nhà
tịnh dưỡng 2 tháng và cần 1 năm để bình phục hẳn…
Một
anh hàng xóm tên Dany Laurenzen, là viên chức trung cấp về IT (Head of IT
department), làm cùng hãng. Anh Dany hơn tôi 5 tuổi. Cách đây 10 năm hãng điện
thoại chúng tôi bán IT department cho một công ty cố vấn về IT (CGI). Anh có 16
nhân viên chuyên môn IT (IT specialists) khi còn ở hãng cũ, anh qua hãng mới phải
lãnh thêm 6 nhân viên nữa. Vị chi là 25. Mỗi sáng lúc 7 giờ anh và tôi cùng bắt
xe bus đi làm. Thông thường tôi về đến nhà lúc 5 giờ chiều. Anh Dany chưa bao
giờ về đến nhà trước 7 giờ tối. Nay làm hãng mới anh cho biết trách nhiệm quản
trị nhiều hơn và nhân viên cũng đông hơn. Vì thế anh ăn uống bất thường vì có quá
nhiều buổi họp và nhiều vấn đề về nhân lực phải giải quyết hơn xưa. Mức độ stress
vượt lên tột điểm và hầu như liên tục hằng ngày. Ba năm sau anh bị đưa vào nhà
thương để phẫu thuật về lở loái bao tử (stomach ulcer). Từ đó anh đệ đơn từ chức
để dưỡng bệnh. Sau đó anh tìm một việc tay chân hoàn toàn không có trách nhiệm,
nhất định không dùng đầu óc và chỉ hưởng 1 phần ba số lương lúc trước. Có lần
tôi trò chuyện với anh trước cổng nhà, anh cho biết bệnh tình và đồng thời có nói
thêm “khi lúc hiện chức chúng ta hy sinh cả cuộc sống riêng tư gia đình để cống
hiến cho công việc. Khi mình bị chuyện chi hay chết đi không ai đếm xỉa đến ta “You dedicated so much for the company. When
you get sick or die nobody cares about you. You have to take care yourself…”.
Câu nói này thật quí giá vô cùng vì nó nhắc nhở chúng ta hãy luôn nghĩ đến sức
khỏe mình trước khi nghĩ đến công việc…
Nhiều
người thân thắc mắc hỏi chúng tôi như vậy xu hướng ngày nay các nhân viên làm
hãng tư nhiều giờ như thế chắc lãnh nhiều lương lắm. Trên thực tế không hẳn như
thế vì giới nhân viên làm việc bằng đầu óc và lãnh lương theo năm, không công
đoàn che chở. Nếu cần thì giờ phụ trội để hoàn tất công việc là điều tất yếu
hãng không có chế độ trả thêm lương cho nhân viên làm việc trí óc, ngoại trừ một
ít phần thưởng cuối năm (bonus).
Có
người khác cho rằng nếu luôn làm nhiều giờ như vậy thì hãng có vấn đề nhân sự. Thực
sự đúng như vậy. Các hãng lớn luôn có rất nhiều lý do chính đáng để biện bạch về
vấn đề nhân lực, họ lúc nào cũng hãnh diện hô hào là có một “đội ngũ làm việc rất
hữu hiệu với nhân lực càng ngày càng ít hơn”, điều này khiến cho nhân viên
không còn thời gian dành riêng cho cá nhân mình. Mỗi khi có một nhân viên đệ
đơn từ chức hoặc về hưu thì lớp người ở lại lãnh tiếp công việc người ấy, hãng
không mướn người thêm. Đó là sự thật rất phủ phàng mà nhân viên hãng tư cắn
răng chấp nhận để giữ việc làm còn hơn ăn thất nghiệp…
Hơn
nữa sự cạnh tranh mạnh mẽ từ các quốc gia trên đường tiến bộ như Trung Quốc, Ấn
Độ, Đại Hàn, Singapour, Philippine, Malaysia, Thái và Việt Nam gây áp lực mạnh
đến các quốc gia tân tiến để giảm giá thành của hàng hóa cũng như dịch vụ. Như
vậy những hãng lớn chỉ còn vài biện pháp đối phó để tồn tại như:
- Giảm giờ làm việc nhân
viên. Đã có vài hãng bên Canada và Mỹ áp dụng biện pháp này.
- Giảm lương nhân viên. Điều này rất khó thực hiện.
- Giảm lương nhân viên. Điều này rất khó thực hiện.
-
Giảm nhân lực. Như vậy
nhân viên còn lại sẽ phải làm việc nhiều giờ và hiệu quả hơn.
-
Đóng cửa vài khâu chốt
và chuyển hoạt động về những nước Á châu (outsourcing help desk operation).
-
Tuyên bố phá sản!
Các
nhân viên làm việc bằng trí óc và nhất là nhân viên có chút trách nhiệm và có nhân
viên dưới quyền, sự quân bình giữa công việc và gia đình là cả một thử thách
không nhỏ. Để đối phó với những tình huống
căng thẳng ấy chúng tôi chỉ còn cách thuyết phục gia đình hiểu rõ hoàn cảnh và
tận tình giúp chúng tôi một tay trong những lúc khó khăn tột đỉnh. Chúng tôi
không quên cố gắng ăn uống đều độ và siêng năng tập thể dục mỗi khi có dịp. Những
điều mà chúng tôi có thể làm được với khả năng hiện có.
Anh
Trí còn nhấn mạnh rằng xã hội tân tiến ngày nay tạo cho con người rất nhiều tiện
nghi vật chất như xe hơi, máy điện tử,
TV, máy lạnh, máy giặt máy xấy, tủ lạnh, GoogleTV, iPad và nhiều tiện nghi khác
trong nhà. Những phương tiện vật chất ấy đòi hỏi người lao động phải cố gắng
làm việc nhiều hơn để đạt được những nhu cầu ấy. Nhất là các thanh niên trẻ vừa
ra trường hay có chút ít kinh nghiệm sẽ gặp những thử thách lớn lao trong công
việc để tranh thủ theo kịp nhịp sống văn minh trong một xã hội hiện đại. Chúng
ta thấy càng ngày các thanh niên có khuynh hướng thay đổi cách sống cho phù hợp
với trào lưu mới. Thí dụ mua nhà thì giới trẻ sẽ mua condo nhiều hơn vì nhà cửa
quá đắt đỏ. Mang nợ xe, nhà và các tiện nghi vật chất nhiều hơn. Đi nghỉ hè thường
xuyên để làm giảm căng thẳng. Tất cả bằng nợ. Càng nợ nhiều thì cá nhân phải làm
việc nhiều hơn để bồi đắp. Các phòng tập thể dục (gymnasium) càng ngày càng đông
nghẹt người và chỉ số ly dị cũng gia tăng theo tỉ số thuận…
Tất cả chúng ta đều đã trải qua những lúc khó khăn trong cuộc đời để mong có chút danh nghiệp và phải trả một cái giá cho cuộc sống vật chất, tạm gọi thoải mái. Khi đến tuổi về hưu chúng ta còn mang vài thương tích vì danh nghiệp ấy, một phần cũng do có tuổi một phần do bệnh stress tích tụ từ lâu (đau lưng, bất mãn, trầm cảm, lở loái bao tử, vv…). Chúng tôi chỉ muốn nhắc nhở các bạn trẻ hay thế hệ con cháu chúng ta nên nhìn lại quãng đường chúng tôi đã đi qua như một lời cảnh giác mà ngẫm nghĩ. Các bạn trẻ hay con em chúng ta nên dành nhiều thì giờ đầu tư vào những của cải luôn mang giá trị cho cuộc sống hằng ngày, đó là gia đình và sức khỏe. Đây là những thứ của cải vẫn nguyên vẹn dù ta có mất việc làm, dù ta đang bệnh tật hay đang hấp hối trên giường bệnh, ta vẫn cảm thấy hạnh phúc vì có nó. Chúng ta cố gắng dành nhiều thời giờ hơn để ý vào tình yêu thương trong gia đình, vợ chồng, con cái và bằng hữu...
Nguyễn
Hồng Phúc
