Trong
một ngày máu có lúc đặc lúc loãng, đồng thời có một quy luật nhất định, buổi
sáng từ 4 - 8 giờ là lúc máu đông đặc nhất, sau đó dần dần loãng ra, đến khoảng
12 giờ đêm là thời điểm loãng nhất rồi dần dần đặc lại, và đến buổi sáng hôm
sau lại lên đến đỉnh cao. Các chuyên gia y học cũng khuyên rằng, buổi tối trước khi đi
ngủ uống nước khiến cho máu loãng ra, có lợi cho sự tuần hoàn của mạch máu,
giúp phòng chống tai biến mạch máu não. Tất nhiên có nhiều nguyên nhân dẫn đến
tai biến mạch máu não, sự đông đặc của máu tăng lên chỉ là một trong những
nguyên nhân gây bệnh, nhưng ít nhiều có thể khẳng định, tạo cho mình thói quen
uống nước trước khi đi ngủ có tác dụng nhất định đối với việc phòng chống tai
biến mạch máu não.
Trà xanh (green tea)
đặc biệt chứa nhiều các chất flavonoid hỗ trợ sức khỏe (chiếm 30% trọng lượng
khô của một lá trà), bao gồm các chất catechin và các chất dẫn xuất của
catechin. Loại chất catechin chiếm đa số
trong trà xanh là epigallocatechin-3-gallate (EGCG), mà được tin rằng đóng một
vài trò quan trọng trong các tính năng chống ung thư và chống oxy hóa của trà
xanh. Các chất catechin nên được xem,
cùng với các chất chống oxy hóa phổ biến khác như vitamin E và C, là những chất
có tác dụng phá hủy các gốc tự do và hỗ trợ cho sức khỏe vì lý do này. Đa số
nghiên cứu cho thấy lợi ích sức khỏe của trà xanh dựa trên số lượng trà xanh
thường được tiêu thụ ở các nước Châu Á – khoảng 3 ly (tách, cốc) mỗi ngày (cung
cấp khoảng 240 – 320 mg các chất polyphenol).
Một ly trà xanh cung cấp 20 – 35 mg chất EGCG, và chất này có nhiều tính
năng chống oxy hóa nhất trong số các chất catechin trong trà xanh.
Các
lợi ích sức khỏe của trà xanh đã được nghiên cứu rất nhiều, và khi sự nhận thức
của cộng đồng khoa học về các lợi ích tiềm năng của trà xanh gia tăng, thì số
lượng các nghiên cứu mới cũng tăng lên.
Vào tháng 11 năm 2004, cơ sở dữ liệu của Thư Viện Y Khoa Hoa Kỳ (PubMed)
đã có hơn 1000 nghiên cứu về trà xanh, với hơn 400 nghiên cứu được đăng tải vào
năm 2004. Những người uống trà xanh xem
ra có ít nguy cơ bị một loạt các chứng bệnh, từ nhiễm khuẩn hoặc nhiễm virut nhẹ
đến các bệnh mãn tính làm suy kiệt sức khỏe bao gồm bệnh tim mạch, ung thư, đột quỵ (tai biến mạch máu não) và bệnh
loãng xương (osteoporosis). Các nghiên cứu
mới đây giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cách thức trà xanh Vào tháng 8 năm 2006, một nghiên cứu ở Châu
Âu, được đăng trên Tạp Chí Dinh Dưỡng Lâm Sàng Châu Âu (European Journal of
Clinical Nutrition), đã tìm thấy rằng trà là một chọn lựa có lợi cho sức khỏe
hơn so với hầu như bất kỳ loại thức uống nào, bao gồm nước tinh khiết, bởi vì
trà không chỉ có tác dụng tái bổ sung chất lỏng như nước, mà còn cung cấp một
nguồn dồi dào các chất polyphenol có tác dụng bảo vệ chống lại bệnh tim.
Một
nghiên cứu ở Nhật được đăng trên tạp chí JAMA (Journal of the American Medical
Association) số ra tháng 9 năm 2006 cho thấy rằng uống trà xanh giúp hạ giảm
nguy cơ tử vong từ mọi nguyên nhân, bao gồm bệnh tim mạch.
Tiến
sĩ y khoa Shinichi Kuriyama của trường Đại Học Tohoku Khoa Chính Sách Công Cộng
(Tohoku University School of Public Policy), ở Sendai, Nhật Bản, và các đồng
nghiệp đã nghiên cứu mối liên hệ giữa việc tiêu thụ trà xanh và nguy cơ tử vong
từ mọi nguyên nhân, bệnh tim mạch và bệnh ung thư. Nghiên cứu này, bắt đầu vào
năm 1994, đã theo dõi 40 530 người thành niên, có độ tuổi từ 40 – 79, ở vùng
đông bắc Nhật, kéo dài lên đến 11 năm.
Trong khu vực này, 80% dân số uống trà xanh với hơn một nửa tiêu thụ ít
nhất 3 ly (tách, cốc) một ngày.
Bệnh tiểu đường
Trên thế giới có nhiều nghiên cứu khoa học
về lợi hại của đường về sức khỏe con người. Theo các nghiên cứu này thì đường
có liên quan từ tiểu đường đến Alzheimer. Có nhiều ý kiến ngược chiều lắm. Có vị
tiến sỹ tên Lustig – University of California cho đường là chất độc hại. Ông
cho rằng đường được tạo thành từ những phân tử glucose và fructose – là những
chất độc hại cho sức khỏe. Những tiến sỹ
khác như ông John Sievenpiper thuộc bệnh viện St Michael Toronto và bà TS
Phyllis Tanaka trưởng Hiệp hội kỹ nghệ thực phẩm Canada (Food and Consumer
Products of Canada) đều nghi ngờ phương pháp của ông Lustig kết án đường là “yếu
tố làm tăng tiểu đường trên thế giới”. Ông John Sievenpiper đề nghị nên cẩn thận
khi nói fructose chịu trách nhiệm về vấn đề sức khỏe. Ông thêm rằng fructose
không làm tăng năng lượng nhiều hơn bất cứ hình thức khác của carbohydrate như
tinh bột và glucose. Hai TS này không đồng quan điểm vối ông ts Lustig khuyên
nên tìm cách giúp người tiêu thụ ăn số lượng đường phù hợp với chế độ ăn uống
lành mạnh là hay nhất. Nhưng ăn uống bao nhiêu đường là phù hợp?. Tuy nghành Y
Tế Canada và chính phủ Hoa Kỳ không có khuyến cáo về lượng tiêu thụ đường trên
nhãn hiệu thương mại thức phẩm, nhưng Hiệp hội Tim Mạch Hoa Kỳ cho biết nam giới
không nên tiêu thụ quá 9 muỗng cá phê đường mỗi ngày và phụ nữ là 6 muỗng.
Trái Mướp
Đắng (khổ qua) màu xanh có bề ngoài gồ ghề ngộ nghĩnh đã được ghi trên sáu
con tem biểu tượng cho sáu loại cây thuốc thiên nhiên có dược tính trị bệnh cao
mà Liên Hiệp Quốc phát hành vào năm 1980. Mướp đắng chứa đầy đủ các chất dinh
dưỡng căn bản như nước, đạm, carbohydrat, béo, sinh tố và một số khoáng chất với
tỷ lệ khác nhau. Mướp đắng được coi như có khả năng làm hạ đường huyết, hạ huyết
áp, chữa ho, giảm đau nhức và sát trùng ngoài da. Trên thị trường hiện nay có
bán trà khổ qua, được giới thiệu là có thể giúp ngủ ngon, đại tiện dễ dàng, mát
gan, bổ mật, giải nhiệt, giải độc trong cơ thể và khi dùng thường xuyên sẽ ngừa
được các biến chứng của bệnh tiểu đường, sỏi thận, mật...
Tập
thể dục: Các hướng dẫn của Hiệp Hội Tim Hoa Kỳ
(American Heart Association) đề xuất 2 tiếng rưỡi tập thể dục vận động tim mạch
mỗi tuần, bác sĩ Steinbaum nói. Tập thể
dục có tác dụng làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ (tai biến mạch máu não),
bệnh tiểu đường (đái tháo đường), béo phì và các tình trạng bệnh lý khác.
Bệnh
ung thư – ruột, phổi, ngực, tuyến tiền liệt, v.v…
Nói
đến ung thư ai cũng đều khiếp sợ. Đây là một căn bệnh không hẳn nan y nhưng dù
có chữa trị được cũng tốn kém rất nhiều thì giờ tiền bạc và sức khỏe một cách
trầm trọng. Chúng ta thấy càng ngày con người chết nhiều về ung thư. Đây là yếu
tố may rủi có tỷ lệ rất cao. Nhưng theo nhiều nghiên cứu khoa học thì chế độ ăn
uống ảnh hưởng quan trọng không kém trong việc ngăn ngừa ung thư. Vì thế con
người phải tìm cách ngăn ngừa căn bệnh này bằng cách sống khỏe mạnh và sự dinh
dưỡng hợp lý. Có một số dưỡng chất đặc biệt quan trọng trong việc phòng bệnh
ung thư. Người ta đã tổng kết sau 170 công trình nghiên cứu tại 17 quốc gia và
đi đến kết luận những ai ăn uống nhiều rau quả đã tránh được bệnh ung thư hơn
những người ăn ít rau quả.
Người
ta thấy rằng các anti-oxydant chứa trong rau quả thì chất beta carotene được nghiên cứu kỹ càng nhất về khả năng phòng vệ của
nó. Qua các cuộc thí nghiệm các nhà khoa học thấy rằng beta-carotene có vai trò
tác động trực tiếp hủy hoại các khối u ác tính. Chất beta carotene còn giảm thiểu
sự tăng trưởng các tế bào ung thư phổi. Vì thế nếu ta thiếu Beta carotene
có thể gây ra ung thư phổi. Ung thư phổi có tỷ lệ phát bệnh cao nhất. Ngoài
nhân tố hút thuốc dẫn đến ung thư phổi ra, nếu cơ thể thiếu beta carotene cũng
có thể dẫn đến bệnh này. Để đề phòng ta nên nhiều khoai lang, cà rốt, cà chua, rau
chân vịt, đu đủ, xoài, đậu nành, hạt đậu hướng dương, dưa chuột, v.v…
Thiếu
protein có thể dẫn đến ung thư dạ
dày. Người Á châu thường mắc phải ung
thư dạ dày hơn vì ta hay ăn quá mặn như khô cá mặn, mắm đủ loại, rau dưa muối trong
đó có chứa nhiều chất nitrosamine gia tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày. Vì vậy để
tránh nguy cơ ung thư này chúng ta nên ăn nhiều thức ăn chứa nhiều protein như
tôm, cá biển, đậu nành, lòng đỏ trứng gà, thịt nạt (lượng ít vừa phải). Theo
khuyến cáo của Tổ Chức Y Tế Thế Giới thì nhu cầu bổ xung muối trung bình hàng
ngày là 6g/người/ngày. Do đó những người có thói quen ăn nhiều muối nên chỉnh lại.
Thiếu
chất xơ có nguy cơ gây ung thư kết
tràng và ruột. Những bữa ăn hằng ngày tỉ lệ thực phẩm giàu chất béo và protein
thì lượng chất xơ càng thấp đi. Thực phẩm giàu chất béo cao sau khi phân giải
trong cơ thể sẽ sinh ra nhiều chất gây ung thư. Trong trường hợp thiếu chất xơ,
những chất gây ung thư sẽ lưu lại lâu trong niêm mạc kết tràng, từ đó dẫn đến
ung thư kết tràng. Ở phương tây chính phủ thường khuyến cáo người dân nên ăn
500 g rau quả mỗi ngày thì tỷ lệ bệnh giảm đáng kể. Khi vào ruột chất xơ kích
thích nhu động ruột co bóp, giúp phòng táo bón, tống xuất các chất gây ung thư
và vi khuẩn có hại ra ngoài. Ngoài ra chất xơ cũng ngăn cản hấp thu các chất
béo độc hại.
Thiếu
vitamine D có thể đưa tới ung thư ngực/tuyến
sữa. Nhiều nghiên cứu cho thấy hàm lượng vitamine D trong cơ thể của người ung
thư ngực thường khá thấp. Ta nên ăn nhiều thực phẩm có chứa nhiều vitamine D
như cá, thịt bò (lượng vừa phải), lòng đỏ trứng gà và tắm nắng.
Hành hẹ củ kiệu và tỏi
– đều có đủ các hoạt chất mang đặc tính cản trở ung thư. Thí nghiệm trên các
loài vật người ta thấy các hoạt chất này đều vô hiệu hóa các tác nhân gây ung
thư dạ dày, phổi, đường ruột và gan. Ở Đức các nhà nghiên cứu đã phát hiện
ajoene có trong tỏi được xem là độc tố với những tế bào ác tính.
Đậu nành
– được coi như siêu thực phẩm vì nó có khả năng ngăn ngừa ung thư ngực. Xem cái
link sau đây để biết thêm về lợi ích đậu nành: http://www.chshoangdieu.us/pdfFiles/Soya_Health.pdf
Vì
vậy để đề phòng chống bệnh ung thư người ta nên ăn nhiều rau quả sống là tốt nhất.
Nếu có qua chế biến cũng nên không nấu chín quá vì như thế sẽ phân hủy các hợp
chất có ích trong việc bảo vệ cơ thể trước đại họa ung thư.
Căng thẳng (stress) – căn bệnh thời đại này
làm đảo lộn cơ thể và cuộc sống con người. Căng thẳng trong gia đình, trong
công việc, cải cọ với hàng xóm, v.v….Lo âu cũng là một loại căng thẳng. Bệnh
nhân có cảm giác lo sợ rất mạnh, kèm theo nhiều thay đổi về tâm trạng về sự suy
nghĩ và về các hành vi của mình. Nếu không được điều trị, bệnh trở nên trầm
trọng và gây khó khăn cho đời sống. Bệnh nhân sẽ liên tục bị những cơn hoảng sợ
ám ảnh, hành hạ, có những ý nghĩ không hợp lý, những hành vi kỳ quặc, những cơn
ác mộng, hồi tưởng cũng như nhiều dấu hiệu thể chất đáng ngại. Cơn hoảng sợ có
thể đi đôi với nhiều bệnh cấp tính như cơn đau tim, cơn suyễn, cơn kinh phong,
giảm đường huyết hoặc cường chức năng tuyến giáp...
Trong đời sống văn minh thời nay với nền kinh tế thị trường cạnh tranh dữ dội cộng
với nhu cầu vật chất gia tăng không ngừng buộc người nhân công phải làm việc cực nhọc hơn với nhiều căng thẳng
hơn. Nhưng dựa theo những nhân chứng dưới đây chúng tôi nghĩ rằng sự căng thẳng
tột độ cộng với chế độ ăn uống kém lành mạnh bất thường và thiếu thì giờ để tập
thể dục làm đảo lộn sự tuần hoàn của cơ thể, là yếu tố quan trọng hàng đầu đưa
đến nguy cơ ung thư.
Một
anh đồng nghiệp tên Yvan Frechette, chức vụ sếp trung cấp (Regional Sale
Manager ) khoảng 31 tuổi có gia đình và một con nhỏ. Tôi làm việc chung với anh
trên vài dự án thầu 15 năm về trước. Dưới anh có khoảng 20 nhân viên về sale
managers. Anh là một thanh niên trẻ đầy nghị lực và đầy tham vọng. Anh làm việc
ăn uống bất thường và bất kể giờ giấc. Hình như đời sống cá nhân anh lúc nào
cũng căng thẳng cực độ. Nhiều khi anh điện thoại về nhà chúng tôi ban đêm để hỏi
vài chi tiết về việc làm. Anh có nhiều nhân viên dưới quyền nên cũng có nhiều vấn
đề nhân dụng phải giải quyết. Năm sáu năm sau tôi thuyên chuyển nhiều khâu khác
nhau nên không để ý về anh nữa. Bất ngờ một hôm hãng cho biết là anh đã ra người
thiên cổ ở cái tuổi 36 vì ung thư bao tử. Hiện nay chưa có bằng chứng chính xác
khẳng mối liên hệ giữa căng thẳng và ung thư. Một anh hàng xóm tên Dany
Laurenzen, là viên chức trung cấp về IT (Head of IT department), làm cùng hãng
điện thoại với tôi. Anh Dany hơn tôi 5 tuổi. Cách đây 10 năm hãng điện thoại
chúng tôi bán IT department cho một công ty cố vấn về IT (CGI). Anh có 16 nhân
viên chuyên môn IT (IT specialists) khi còn ở hãng cũ, anh qua hãng mới phải
lãnh thêm 6 nhân viên nữa. Vị chi là 25. Mỗi sáng lúc 7 giờ anh và tôi cùng bắt
xe bus đi làm. Thông thường tôi về đến nhà lúc 5 giờ chiều. Anh Dany chưa bao
giờ về đến nhà trước 7 giờ tối. Nay làm hãng mới anh cho biết trách nhiệm quản
trị nhiều hơn và nhân viên cũng đông hơn. Vì thế anh ăn uống bất thường vì có
quá nhiều buổi họp và nhiều vấn đề về nhân lực phải giải quyết hơn xưa. Mức độ
stress vượt lên tột điểm và hầu như liên tục hằng ngày. Ba năm sau anh bị đưa
vào nhà thương để phẩu thuật về lở loái bao tử (stomach ulcer). Từ đó anh đệ
đơn từ chức để dưỡng bệnh. Sau đó anh tìm một việc tay chân hoàn toàn không có
trách nhiệm, nhất định không dùng đầu óc và chỉ hưởng 1 phần ba số lương lúc
trước. Có lần tôi trò chuyện với anh trước cổng nhà, anh cho biết bệnh tình và
đồng thời có nói thêm “khi lúc hiện chức chúng ta hy sinh cả cuộc sống riêng tư
gia đình để cống hiến cho công việc. Khi mình bị chuyện chi hay chết đi không
ai màn xỉa đến ta “You dedicated so much
for the company. When you get sick or die nobody cares about you. You have to
take care yourself…”. Câu nói này thật quí giá vô cùng vì nó nhắc nhở chúng
ta hãy luôn nghĩ đến sức khỏe mình trước khi nghĩ đến công việc…
Nguyễn Hồng Phúc
Mời xem tiếp phần 3