Ảnh: Internet
Trong khi hàng chục triệu người ở các quốc gia nghèo
khó luôn sống trong tình trạng thiếu lương thực thì ở nhiều nơi trên thế giới
như Âu châu và bắc Mỹ, mỗi năm con người lại lãng phí tới 50% thực phẩm. Đây là
kết quả báo cáo mới được công bố bởi một Học viện của Anh.
Chúng
ta đã ném vào thùng rác phân nửa số thực phẩm của mình: các chương trình khuyến
mại giá rẻ và các thời hạn sử dụng khó hiểu làm các gia đình ở Anh quốc phải
chi thêm 600 đô một năm cho các món hàng mà họ không bao giờ ăn.
Tình hình tương tự cũng diễn ra tại các nước khác trên thế giới.
Hàng tỉ tấn lương thực bị
lãng phí mỗi năm, trong khi số người nghèo đói ngày càng gia tăng.
Thông
thường mỗi buổi chiều trong các chợ rau quả khắp nơi trên thế giới, chúng ta
thấy những túi lớn đựng chuối, nho, dưa hấu, khoai tây và cà rốt được vứt la
liệt trên mặt đất để chờ công nhân vệ sinh dọn đi vào buổi chiều. Đây chỉ là
một phần rất nhỏ trong số hàng triệu tấn thức ăn bị bỏ đi mỗi năm. Kết quả
nghiên cứu mới do Viện kỹ sư cơ khí Anh công bố cho thấy, mỗi năm thế giới sản
xuất ra khoảng 4 tỷ tấn lương thực, nhưng trong đó có đến 1.2 đến 2 tỷ tấn
lương thực bị lãng phí. Như vậy mỗi năm người ta bỏ đi từ 30-50% thực phẩm.
Đồng thời các công ty sản xuất và cung cấp trà trên thế giới có cùng một một vấn đề chung là gần như một phần tư sản phẩm trà bị vứt đi vì không hội đủ tiêu chuẩn đòi
hỏi của người tiêu thụ. Dân thưởng
thức trà chuyên nghiệp yêu chuộng trà hoàn hảo đầy đủ lá để làm một tách trà tuyệt vời. Họ không chấp nhận cặn bả hay
bụi lá trà khi đặt hàng. Vì vậy các kỹ sư nghĩ ra một giải
pháp độc đáo là làm túi trà, trong
đó có cặn bả, bụi trà và dư lượng còn xót lại. Đây là một trong những kiến thức khôn khéo
mà thế giới rất cần ngày nay. Theo một báo cáo mới về lãng
phí thực phẩm đã kết luận
rằng khoảng một nửa trong số bốn tỷ tấn thực phẩm được sản xuất trên thế giới mỗi
năm bị lãng phí và kết thúc như là chất thải.
Viện Kỹ sư Cơ khí Anh quốc đã đổ lỗi
tất cả các chất thải là do các
tầng lớp từ nông dân đến những chuỗi
siêu thị đặt tiêu chuẩn quá cao cộng với người tiêu dùng
khó tính. "Chúng tôi muốn công nhận đây là một
vấn đề chung cho các quốc gia phát triển và chậm tiến và nghiệm ra rằng
các kỹ sư có thể giúp
làm giảm các chất thải, bằng cách lưu trữ tốt hơn
và nâng cấp hệ thống
cây trồng trọt và sản xuất," theo lời của ông Colin Brown thuộc tổ chức giám đốc kỹ thuật. Tại
Canada và các nước phát triển
khác, gần một phần ba rau
cải bị thải vì không
đủ tiêu chuẩn hấp dẫn cho siêu
thị, nhóm kỹ thuật xác định, và
gần một nửa số thực phẩm được mua
về nhà rồi cuối cùng cũng bị ném vào thùng rác.
Ở các quốc gia trên đà phát triển như Đông Nam Á và châu Phi,
các vấn đề liên quan đến thực phẩm
có thể nhìn thấy trong
cánh đồng và việc phân phối ra các
thị trường. Tại Ấn Độ hầu như 40%
sản phẩm (bao gồm 21 triệu tấn lúa mì) như trái cây, rau và lúa mì chưa bao giờ
được đưa ra thị trường vì vấn đề thiếu sót trong việc bảo quản
và phân phối vận chuyển sản phẩm. Đất nước này
lãng phí lượng sản xuất lúa mì nhiều hơn
sản xuất toàn cả nước Úc, lãng phí nhiều
trái cây và rau quả hơn so với lượng tiêu
thụ cả Vương quốc Anh. "Thất thoát trong việc thu hoạch, thiếu sót trong phương diện giao thông vận tải địa phương và hạ tầng cơ sở
yếu kém đồng nghĩa với các sản
phẩm thường xuyên được xử lý không phù hợp và việc lưu trữ trong nông trại
không phù hợp", báo cáo cho biết.
Các thiết bị vận chuyển thực phẩm chính trong trạm bốc hàng ở New
Delhi là một terminal nhộn nhịp
nhất của Ấn. Bất kỳ ngày nào, hàng hàng lớp lớp
đoàn xe tải vận chuyển hàng đến từ miền nam Ấn Độ
sau một chuyến đường dài gần 2 500 km. Với nhiệt độ
gần 500 C, dứa, xoài và các loại
trái cây khác và rau nhét vào
đống rơm ở
lưng xe tải được
ném vào sót rác vì hư thối. Nếu Ấn Độ có một dịch vụ vận chuyển và bảo quản tốt hơn
với hệ thống điện lạnh tốt sẽ giúp làm
giảm sự hư hỏng đó, vài công ty sẵn sàng đầu tư vào nghành vẫn còn e dè vì hệ thống cung cấp điện Ấn Độ
chưa được tin cậy lắm. "Không có vấn đề cải thiện
tình thế nào mà không đòi hỏi nhiều vốn đầu tư",
ông Brown nói.
Tham nhũng cũng đóng một vai trò
quan trọng. Trong ngôi làng Fazilka ở Ấn Độ, là một cộng đồng nhỏ ở phía tây Punjab, du khách được thấy một đóng cột (pile) hạt hèm lúa mì cao
ba mét bị lưu trữ trong một cơ sở nhà nước năm ngoái. Lúa mì bị bỏ lại mục nát bên ngoài
trên các palette (kệ bằng ván)
được phát hiện ít nhất vài năm sau. Một
nhà báo địa phương cho báo Star biết trong một tour tham quan các thiết bị nhà máy bia
và rượu lậu mà chính các quan chức
chính quyền làm sở hữu chủ gần khu vực. Khi hạt
hèm lúa bắt đầu thối
rữa và lên men, họ tịch thu miễn
phí, ông Kapil Trikha là một phóng viên của tuần báo Day and Night và kênh tin tức cable Punjabi.
Trong khi đó ở các nước đang phát
triển kể cả Canada, tập thể các nhà bán lẻ gây nên 1.6 triệu tấn chất thải thực phẩm mỗi năm vì họ từ chối
chất lượng trái cây và rau quả phân phối, theo một báo cáo. Ông Brown cho
rằng xu hướng bắt đầu sau thế chiến thứ
II, khi thế hệ
baby boomer nổi
lên từ việc phân phối. "Chúng tôi quen ăn những
thực phẩm có bề ngoài trông thẩm mỹ và khi mời khách vào
nhà chúng tôi phải dự bị rất nhiều thức ăn đã trở thành
một tiêu chuẩn.". Các chuỗi siêu thị cần tìm ra cách "xử lý sản phẩm
không hấp dẫn như cà chua đốm hoặc dưa chuột cong", ông Brown nói.
Ví dụ như khoai tây không hoàn hảo phải được cắt nhỏ trước khi bán.
"Chúng ta cần nhìn vào cách gói gém sản phẩm", ông nói. "Tại
sao chúng ta
sử dụng nhựa để
trình bày trái cây và rau quả trong khi
chúng ta biết rằng nhựa làm chúng thối mốc
nhanh hơn?" theo ông Ralph
Martin, một giáo
sư tại Đại học Guelph Canada của bộ phận nông nghiệp cho biết nhiều
siêu thị muốn bề ngòai thực phẩm
phải hấp dẫn bởi vì đó là điều mà khách hàng mong đợi."
Tuy nhiên một trong những xu hướng khích lệ chúng ta cho thấy rằng khách hàng càng ngày càng đòi hỏi trái
cây và rau quả được chứng nhận hữu cơ (organic) thay vì sản
phẩm phát triển bằng thuốc trừ
sâu", ông nói.
Trong khi các nước phát triển như Ấn Độ đang gặp
khó khăn về phương tiện vận chuyển vì lý do đường xấu,
hệ thống phân phối của Canada cũng có thể được
cải thiện, theo ông Reg Noble, một chuyên
gia về an ninh
lương thực tại Đại học Ryerson. Điều trớ trêu là "Táo thường được vận chuyển
từ khu vực sản xuất ở Niagara đến một trung tâm phân phối xa cách đó 100 km rồi sau đó được di chuyển lại siêu thị tại đây Niagara để được bán ",
theo ông Noble. Hơn phân nửa số thực phẩm chưa được chuyển đến các kệ siêu thị
phải đã bị vứt bỏ bởi khách hàng
vì "đã hết hạn", mặc dù thực phẩm thường
vẫn còn ăn được, mặc dù nó có thể
bị giảm ít hương vị. Người tiêu dùng đổ lỗi cho sự nhầm lẫn về thời hạn sử
dụng và các chương trình khuyến mại kiểu “mua một tặng một” đã cám dỗ
làm họ mua nhiều hàng hơn nhu cầu.
Theo một báo cáo Canada cho biết 7 triệu tấn thực phẩm,
trị giá hơn $
16 tỷ đồng,
được vứt bỏ mỗi
năm tương đương với $763 lãng phí cho mỗi gia đình
trung bình. Tuy
nhiên, với dân số thế giới dự kiến
sẽ tăng từ 7
tỷ đến 9.5 tỷ
đến năm 2075 theo
Liên Hiệp Quốc, có một số lý do cần
phải quan tâm. Ở vùng cận Sahara châu
Phi, báo cáo cho biết, Đại học
Columbia đã làm việc với nông dân để làm gia tăng năng xuất gấp ba lần
sản lượng các loại hạt ngũ cốc
hay tương đương với 3 tấn cho mỗi hectare
bằng cách cải thiện việc gieo hạt và việc sử dụng
phân bón một cách hiệu quả hơn. Báo
cáo cũng cho rằng, nếu con người có ý thức hơn trong việc gìn giữ, bảo quản
lương thực, thực phẩm, giảm tối đa số hàng bị lãng phí trên thế giới, sẽ có
thêm hàng triệu người không bị đói. Ngoài ra, thực phẩm bị lãng phí ở các nước
phát triển có thể là nguồn thức ăn nuôi sống nhiều người ở các quốc gia
khác.[2]
Các nhà nghiên cứu Canada nói rằng việc đổi mới trong lĩnh vực
nông nghiệp cần được mở rộng ra ngoài việc xử lý chất thải thực phẩm. Một giáo sư của Đại học
Guelph cho biết
nông dân Ontario đang
bắt đầu thử nghiệm việc chuyển đổi ngô trấu và rơm lúa mì thành
bột viên có thể được bán cho các nhà máy điện chạy bằng than đá và được sử dụng như là một nguồn nhiên
liệu bổ sung cho than đá. Một số giáo sư cho
biết các nhà
nghiên cứu Trung
Quốc cũng đang phát triển đổi mới
để giải quyết vấn đề hư hỏng thực phẩm. Trong tháng Tám, một nhóm nhà nghiên cứu
Trung Quốc đã
công bố việc nghĩ ra cách phủ lên lớp vỏ chuối bằng
vỏ tôm nghiền. Lớp sơn đặt biệt
này được phun lên trong hình thức
của một loại gel mỏng,
có thể giữ chuối từ từ chín trong ít nhất hai
tuần, theo các nhà nghiên cứu
trên.
Người
ta hay biện luận rằng: “đôi khi tôi không
thể ăn hết phần ăn của mình hoặc quên sữa và yogourt lâu trong tủ lạnh chẳng hạn,
vì vậy chúng ta phải cẩn thận trong các mua sắm và xử lý thực phẩm để không bị
lãng phí”. Ngày nay chúng ta nên thận trọng xem xét những thức
ăn còn lại trong tủ lạnh, làm một cái list cần mua sắm trước khi bước ra khỏi
nhà để đi chợ.
Thông
thường ở các nước đang phát triển, nơi có tỷ lệ đói nghèo cao thì người ta ít
lãng phí thực phẩm, còn ở các nước phát triển như châu Âu và Bắc Mỹ, lượng
thực phẩm lãng phí bởi người tiêu dùng là khoảng hơn 100kg/người/năm, cao gấp
10 lần ở các nước đang phát triển.
Một
trong những vấn đề dẫn đến tình trạng lãng phí là cách mà các siêu thị bán lẻ
áp dụng. Người tiêu dùng đã mua sản phẩm với số lượng nhiều hơn nhu cầu thực sự
của họ. Nhiều mặt hàng có thời hạn sử dụng ngắn, vì vậy chúng sẽ bị bỏ đi.
Các nước tân tiến như Anh Pháp, Đức, Úc, Hoa Kỳ, Canada
thường tiêu thụ nhiều loại trái cây tươi
được nhập khẩu từ khắp nơi trên thế giới, do vậy các loại trái cây này không
thể có thời hạn sử dụng dài như các loại được sản xuất trong nước vì chúng đã
trải qua một chuyến hành trình dài. Bên cạnh đó còn có sự nhầm lẫn trên nhãn
mác và thời hạn sử dụng, do vậy nhiều người đã vứt bỏ cả những thực phẩm còn
tốt.
Các
gia đình trung bình chỉ dành 11% ngân sách của họ để chi tiêu cho thực phẩm, đó
là lý do giải thích tại sao lượng thực phẩm bị thải bỏ không có giá trị cao
hơn. Các nông sản có hình dạng méo mó, không đẹp mắt, hoặc sẽ bị lãng quên cho
đến thối rữa, hoặc được dùng để sản xuất các sản phẩm như món súp, làm thức ăn
gia súc hoặc đưa vào ủ. Tuy nhiên, một khi người tiêu dùng lãng phí là một yếu
tố, một phần ba số rau xanh sẽ không bao giờ có thể xuất hiện trên đĩa trong
các bữa ăn của các gia đình. Việc chuẩn bị quá nhiều thức ăn cho các bữa ăn
cũng là một trong những lý do gây ra nhiều chất thải.
Theo
các bản tham luận của Viện Nước Quốc tế Stockholm, Tổ chức Nông lương Liên Hiệp
Quốc (FAO) và Viện Quản lý nước Quốc tế (IWMI – International Water Management
Institute), cuộc khủng hoảng lương thực gần đây không chỉ là cuộc khủng hoảng về
sản xuất mà còn là cuộc khủng hoảng về chất thải thực phẩm. “Lượng lương
thực, thực phẩm mà chúng ta sản xuất ra thừa đủ để nuôi sống dân số thế giới.
Nhưng sự phân phối và quyền sử dụng chúng mới là vấn đề đáng bàn. Trên thế
giới hiện vẫn còn rất nhiều người bị đói, nhưng đồng thời cũng có rất nhiều
người bị thừa cân”. Bản tham luận cũng nêu lên một thực tế là hiện nay
chúng ta sản xuất lương thực không phải chỉ để phục vụ nhu cầu tiêu dùng mà còn
là phục vụ thói quen lãng phí thực phẩm.
Tiến
sĩ Charlotte de Fraiture, một nhà nghiên cứu tại Viện Quản lý nước Quốc tế
(IWMI) cho biết: “Khoảng một nửa lượng nước dùng để sản xuất lương thực, thực
phẩm đang từng ngày bị mất đi hay trở thành chất thải do thói quen lãng phí
của con người. Việc hạn chế tối đa sự lãng phí, đồng thời cải thiện
hệ thống cung cấp nước sẽ tạo ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp cũng như
cải thiện tình trạng hiện nay của các hệ sinh thái và những người dân
đang bị đói trên toàn thế giới”.
Các
nghiên cứu cho thấy, lương thực có thể bị lãng phí trước hoặc sau khi đến tay
người tiêu dùng. Ở các nước nghèo, phần lớn lương thực bị mất mát trước khi nó
được sử dụng. Khoảng 15 – 35 % lương thực bị thất thoát trên các cánh đồng,
khoảng 10 – 15 % bị mất mát trong quá trong chế biến, vận chuyển và lưu giữ.
Còn ở các nước giàu, quá trình sản xuất hiệu quả và năng suất cao hơn. Vì
vậy, lương thực, thực phẩm ít bị thất thoát hơn, nhưng ngược lại,
chúng lại bị sử dụng lãng phí nhiều hơn. Người ta sử dụng thức ăn một cách
lãng phí mà không biết rằng họ đang lãng phí tiền bạc của chính mình, lãng phí
các nguồn tài nguyên đã được sử dụng để sản xuất, vận chuyển, chế biến số lương
thực đó, trong đó có tài nguyên nước.
Hoa
Kỳ là một ví dụ cho thấy sự lãng phí lương thực, thực phẩm ở các nước giàu.
Hàng năm hơn 30% lượng lương thực, trị giá khoảng 48.3 tỷ USD bị lãng phí. Điều
này cũng giống như việc chúng ta đang đổ đi 40 nghìn tỷ lít nước – lượng nước
có thể cung cấp cho hơn 500 triệu người.
Thông
qua thương mại quốc tế, việc tiết kiệm lương thực ở quốc gia này có thể đem lại
lợi ích cho những cộng đồng quốc gia khác trên thế giới, đặc biệt là các quốc
gia nghèo. Tiến sĩ Pasquale Steduto của FAO cũng cho biết: “Trong tương lai
nước sẽ là yếu tố hạn chế chính đối với việc sản xuất lương thực nếu chúng ta
không chịu thay đổi các thói quen lãng phí của mình”. Không chỉ gây lãng phí
nước, lãng phí lương thực, thực phẩm còn tạo ra lượng lớn chất thải thực phẩm,
một nguồn sinh ra khí methane, góp phần vào biến đổi khí hậu gấp 21 lần khí
CO2.[4]
Trái cây và rau quả vẫn còn thở ngay cả sau đã được được lấy ra khỏi lòng đất, ra khỏi thân cây hay
nhánh cây như nho. Nói chung, tốc
độ ấm nhanh làm hô hấp cũng nhanh lên và
việc làm lạnh làm chậm hơi thở xuống - vì thế việc làm lạnh làm
cho một số thực phẩm duy trì sự tươi được lâu hơn. Lời khuyên thực tế cho mỗi gia đình:
1. Đem thức ăn như trái cây hay thịt ra khỏi túi nhựa khi mua từ siêu thị về. Giữ kín bao bì sẽ làm nghẹt thở sản phẩm tươi sống và đẩy nhanh quá trình phân hủy.
2. Không rửa thức ăn cho đến khi bạn đã sẵn sàng ăn. Độ ẩm khuyến khích việc phân hủy và sự phát triển của nấm mốc. Giảm độ ẩm.
3. Không tách trái cây ra khỏi nhánh. Một khi các tế bào sống bị phá vỡ, vi sinh vật bắt đầu phát triển. Giữ thức ăn càng nguyên vẹn càng tốt. Trong những dịp Tết Nguyên Đán, người dân Việt hay mua sắm những quả táo, dưa hay cam quít với nhánh và lá nguyên vẹn vừa trông đẹp mắt mà còn giữ được trên bàn thờ lâu dài hơn.
4. Ăn các sản phẩm dễ hư hỏng nhất trước tiên như quả rasberries, blackberry , sữa tươi hay yaourt vì những thức ăn này chỉ tươi được vài ngày trong khi khoai tây, táo, cà rốt có thể lưu giữ khoảng một tháng.
5. Có thể làm tăng quá trình chín mùi trái cây bằng cách đặt trái cây như trái đào, trong một túi giấy với chuối.
1. Đem thức ăn như trái cây hay thịt ra khỏi túi nhựa khi mua từ siêu thị về. Giữ kín bao bì sẽ làm nghẹt thở sản phẩm tươi sống và đẩy nhanh quá trình phân hủy.
2. Không rửa thức ăn cho đến khi bạn đã sẵn sàng ăn. Độ ẩm khuyến khích việc phân hủy và sự phát triển của nấm mốc. Giảm độ ẩm.
3. Không tách trái cây ra khỏi nhánh. Một khi các tế bào sống bị phá vỡ, vi sinh vật bắt đầu phát triển. Giữ thức ăn càng nguyên vẹn càng tốt. Trong những dịp Tết Nguyên Đán, người dân Việt hay mua sắm những quả táo, dưa hay cam quít với nhánh và lá nguyên vẹn vừa trông đẹp mắt mà còn giữ được trên bàn thờ lâu dài hơn.
4. Ăn các sản phẩm dễ hư hỏng nhất trước tiên như quả rasberries, blackberry , sữa tươi hay yaourt vì những thức ăn này chỉ tươi được vài ngày trong khi khoai tây, táo, cà rốt có thể lưu giữ khoảng một tháng.
5. Có thể làm tăng quá trình chín mùi trái cây bằng cách đặt trái cây như trái đào, trong một túi giấy với chuối.
6. Chúng ta tránh vào những
nhà hàng loại buffet hay All You Can Eat. Vì đây là những nơi khuyến khích
người tiêu thụ lãng phí thực phẩm nhiều nhất và dễ gây bệnh béo phì. Hơn nữa
thức ăn trong những nhà hàng như thế ít dùng thức ăn có chất lượng. Họ chỉ mua hàng
rẻ tiền kém chất lượng để thỏa mãn nhu cầu ẩm thực của khách hàng mà thôi.
Những quốc gia chậm tiến hay những vùng ấm áp quanh năm, con người có khuynh
hướng đi chợ hàng ngày cho việc ẩm thực. Cho nên việc lãng phí thực phẩm ít hơn
so với những quốc gia tân tiến và nhất là những xứ bắc cực. Nơi đây người tiêu
thụ có khuynh hướng dự trữ thức ăn đầy ắp trong tủ lạnh để phòng hờ những nguy
cơ như những ngày quá lạnh hay bảo tuyết hay những lý do bận rộn trong công
việc và con cái nên không có thì giờ đi chợ búa mỗi ngày.
7. Làm thức ăn vừa đủ cho mỗi bữa ăn. Nếu còn thừa (leftover) cho
vào hộp đậy kín để đem vào sở ăn trưa hôm sau.
8. Lấy một ít thì giờ sau mỗi buổi ăn chiều hay tối, check thường
xuyên cái tủ lạnh xem thức ăn dư thừa ra sao hay thiếu sót thế nào. Nhớ xem xét
kỹ dưới đáy tủ lạnh. Những thức ăn hay hoa quả quá date cần được thanh toán sớm
để tránh tình trạng thúi mốc…Mỗi khi bước ra khỏi nhà để đi đi chợ búa chúng ta
cần làm một cái list kiểm điểm những món ăn cần thiết với lượng đủ dùng cho gia
đình.
Qua những thông tin vừa
kể trên và nhận định của người viết hy vọng từ đó, mỗi người trong chúng ta tự
rút ra được những kinh nghiệm trong việc ăn uống cho chính mình và những người
thân trong gia đình. Mỗi cá nhân hay mỗi gia đình chúng ta cần quan
tâm việc quản lý ăn uống nên để ý chịu khó tránh lãng phí lương thực, vừa tiết
kiệm ngân quỹ lương thực mà còn tiếp tay làm giảm ô nhiễm môi trường.
Nguyễn Hồng Phúc – sưu tầm & nghiên cứu
References/Tham khảo:
[1] http://www.thestar.com/news/world/2013/01/10/up_to_half_of_worlds_food_goes_to_waste_report_says.html
[2] http://www.baomoi.com/Home/ThiTruong/vtv.vn/Luong-thuc-Noi-thieu-noi-lang-phi/10172643.epi
[3] http://www.tuvansetupnhahang.com/index.php?option=com_content&view=article&id=110:5-cach-tranh-lang-phi-thuc-pham&catid=75:quan-ly-thuc-pham&Itemid=76
[4] http://www.climategis.com/2011/05/lang-phi-luong-thuc-thuc-pham-la-lang.html
[5] http://www.worldvision.ca/Education-and-Justice/advocacy-in-action/Pages/what-a-waste-the-food-we-throw-away.aspx
[6] http://www.khoahoc.com.vn/doisong/yhoc/suc-khoe/43994_Con-nguoi-dang-qua-lang-phi-thuc-pham.aspx
PHỤ LỤC5 CÁCH TRÁNH LÃNG PHÍ THỰC PHẨM – Theo tuvansetupnhahang.com
Theo web site
Tuvansetupnhahang.com thì họ đề nghị năm cách để tránh việc lãng phí thực phẩm
sẽ mang đến nhiều lợi ích cho doanh nghiệp nhà hàng và khách sạn. Sau đây là 5
cách tránh lãng phí thực phẩm hiệu quả:
Lên thực đơn
Hầu hết các nhà hàng sẽ thay
đổi thực đơn từ hai đến ba lần trong năm, chưa kể đến việc lên thực đơn cho
những dịp đặc biệt trong năm; do đó, khi thay đổi thực đơn, cần chú ý những
điểm như sau:
- Chọn món ăn
mới phù hợp với hầu hết các món còn lại trong thực đơn: thành phần của các món
ăn trong thực đơn có thể sử dụng hỗ trợ cho nhau. Việc lựa chọn thành phần phù
hợp với mùa trong năm hoặc vị trí địa lý của nhà hàng sẽ mang lại nhiều lợi ích
thiết thực bất ngờ.
- Chọn một loại
nguyên liệu linh hoạt với nhiều ứng dụng: ví dụ, không cần dùng couscous (bột
mì nấu với thịt hay nước thịt) cho một món ăn, quinoa (hạt Diêm Mạch) cho một
món khác, và khoai tây nghiền cho một món khác nữa, v.v… như vậy sẽ gây phức
tạp cho việc lưu trữ và chuẩn bị. Bạn có thể chọn một loại tinh bột phổ biến
thay thế, ví dụ như khoai tây, có thể nghiền, làm gratin (rắc vỏ bánh mì vụn bỏ
lò), galettes (bánh khoai tây nghiền rồi rán) và nhiều công dụng khác.
- Cẩn thận khi
chọn lựa thực phẩm protein như thịt hay cá. Cân nhắc việc sử dụng loại thực
phẩm này dựa vào hai yếu tố: nguồn cung có sẵn hay không và tính đa dụng của
thực phẩm. Việc thứ nhất, cần đảm bảo rằng món cá cần sử dụng trong thực đơn
luôn có nguồn cung cấp sẵn, ổn định, và giá phải chăng. Điều thứ hai, cần xem
xét khả năng ứng dụng một loại thực phẩm cho nhiều món. Ví dụ, thay vì mua chỉ
mua ức gà, có thể mua nguyên con, được nấu thành nhiều món luộc, nướng, chiên,
v.v…và xương dùng để nấu nước dùng. Ngoài ra, vịt có thể được chế biến thành
nhiều món như: leg confit, cassoulet hoặc upscale salad.
Mua thực phẩm
Trước khi mua thực phẩm, bộ
phận bếp có trách nhiệm kiểm hàng cẩn thận. Mức mua hàng cần phải được kiểm
soát chặt chẽ bởi hai yếu tố:
- Không gian lưu
trữ trong kho lạnh luôn cao hơn mức quy định: Không được để hàng hóa đầy, không
đủ chỗ, nằm ngổn ngang không đúng vị trí. Một bếp trưởng thông minh sẽ biết
cách mua thực phẩm để tránh dự trữ hàng hóa quá nhiều và không cần thiết.
- Số thực phẩm
tươi bị hư hỏng: Mua hàng quá nhiều làm tăng khả năng hư hỏng một số lượng lớn
các thực phẩm tươi, dẫn đến việc lãng phí thực phẩm.
Sau khi đã đặt hàng, bạn
đừng ngại việc cập nhật hoặc thay đổi đơn đặt hàng (có thể nhiều lần cho một
hóa đơn trong một tuần) vì đấy không phải là vấn đề lớn khi điều đó là cần
thiết.
Kiểm hàng
Một khi hàng hóa, thực phẩm được giao đến,
điều tiên quyết và bắt buộc phải làm là kiểm hàng dù có mất thời gian và bất
tiện cách mấy. Cần kiểm tra thật kỹ thực phẩm, thịt, cá, và các loại sản phẩm
khác trước khi nhận hàng và lưu trữ. Không thể chấp nhận những mặt hàng hư
hỏng, không đủ chất lượng hoặc những mặt hàng thay thế, điều này có thể gây ra
hàng triệu vấn đề. Có thể ban đầu bạn mất thời gian kiểm hàng hóa nhưng sẽ tiết
kiệm được thời gian giải quyết vấn đề phát sinh và tránh lãng phí.
Việc kiểm hàng, như đã đề
cập ở phần trên, không chỉ dành cho hàng hóa lúc mới được giao đến mà còn là
một bước quan trọng trước khi đặt hàng. Hai thao tác ở hai giai đoạn khác nhau
nhưng có cùng một tác dụng trong việc hỗ trợ kiểm soát lãng phí thực phẩm.
Chuẩn bị
Sau khi hàng hóa đã được
kiểm duyệt cẩn thận, thao tác tiếp theo cần phải thực hiện ngay là phải chuyển
đến khu lưu trữ thích hợp được quy định. Thời gian và nhiệt độ là “kẻ thù” của
bạn khi bạn đang cố gắng để tránh mất mát, do đó, cần phải lưu trữ ngay lập tức
hoặc đưa vào chế biến ngay. Ví dụ, rau dùng cho bữa tối có thể được rửa ngay để
chuẩn bị cho món salad buổi tối và để tiết kiệm không gian lưu trữ cũng như
tránh thối rữa. [3]