CHUYỆN CỦA ẺM

Dân miền Tây có nhiều tiếng đệm rất dễ thương như mình ên, ẻm (em), thẩy (thầy) cổ (cô ấy) thẳng (thằng ấy).. một cách luyến lái trong câu nghe chơn chất đặc sệt rặt địa phương Ẻm cũng là dân miền Tây, nhưng sau này lên SG, rồi ra Trung sống lang thang lâu quá nên cái giọng của ẻm cứng đơ giống như đất sét nhiễm phèn, không còn “chớt”ngọt lùi đúng hiệu dân Nam Bộ nữa.

Hồi đi học ẻm nhớ ông thầy gọi học chò bằng chỏ, ẻm cứ thấm ý cười hoài, cũng như mọi ẻm khác trong lớp trong trường, ẻm cũng hồn nhiên tung tăng với bạn bè đánh đôi đánh đọ ở tuổi mới lớn, học hành không xuất sắc nhưng ẻm chịu khó chăm chỉ, cái gì không biết thì hỏi tới bến, thấy điều gì không bình thường  trong lớp là ẻm hăng hái đưa tay ý kiến ý cò, nên có chuyện nhớ đời là năm lớp 7 học Việt văn Thầy T, ông qui định viết chánh tả, sai một lỗi trừ 4 điểm, nhỏ bạn ngồi kế bên trật 5 lỗi, bị ăn 2 con ốc vịt oan mạng,  mắt nhỏ đỏ hoe.. ẻm xót bạn bèn đứng bật dậy phản đối. “không được đâu Thầy,em thấy  trừ vậy là quá đáng..” ổng cười cười.. “em hổng chịu vậy hả? tui chấn em con zero về cái tội “binh bậy”, nhìn thấy ổng viết vô sổ  mà ẻm tức ứa máu, ẻm lại tiếp tục đứng lên cải lý và mỗi lần như thế ẻm lại bị ăn ốc vịt về tội “gây rối”, nước mắt ẻm lưng tròng,  cả lớp bắt đầu lao xao việc vô lý này trong khi ổng cứ cười cười như trêu chọc lũ học trò nhỏ ương ngạnh.. Đến cuối giờ thì ổng cũng nán lại bôi hết mấy chục con zero đỏ chói sau khi lấy cả lít nước mắt của những tên khóc nhè (ai biểu!), chuyện chỉ có vậy mà mấy đứa vẫn còn nhớ tới già! Sau này có dịp gặp ổng, nhắc lại vụ án ăn hột vịt, ổng còn cười “ vậy hả? chắc là thấy mấy đứa mau nước mắt quá nên tui chọc chơi mà”

Nhưng cái vụ đó thì xưa rồi, sau này ẻm học hành coi bộ cũng kha khá, nhất là môn Việt văn, trong lớp ẻm hay so cựa với nhỏ H trong mỗi lần làm bài, nhóm có 4 đứa( tự xưng là Tứ bà la sát)  chơi thân hồi nào tới giờ nên việc học hành cũng vì thế mà kèm nhau cùng tiến bộ, cuối năm trường mở cuộc thi viết bài cho bích báo, ẻm được hạng nhất với tùy bút “Cảm nghĩ Xuân 16”. Ẻm phổng mũi ôm quà thưởng là cuốn Album to đùng (bây giờ mấy chục năm rồi mà ẻm còn giữ kỷ), mấy đứa xúm lại hỏi “sao mày viết được vậy?”, ẻm cười mím chi không nói ra bí kíp, có gì đâu, gần Tết ẻm đi đâu đó lang thang gần bãi rác, thấy chim én bay lượn lao xao trên đầu, ẻm liền về nhà viết một mạch cảm nghĩ tuổi trăng gầm của ẻm, BGK chắc là buồn ngũ vì phải chọn lựa quá nhiều bài nên chọn ẻm hay sao(ai biết!) , có điều đó là khởi đầu cho  ước mơ để trở thành văn sởi của ẻm (ước mơ thì không có tốn tiền nên tội gì mà không mơ ước phải không?) Ẻm tập làm thơ viết bài gởi mấy tờ báo học trò trên SG, lâu lâu tờ Tuổi Hoa, Tuổi Ngọc có đăng tên ẻm trong mục trả lời thư “ đã nhận được bài, cám ơn bạn”.Rồi thôi! khiến ẻm đợi dài cả cổ.. May mà ẻm lấy bút hiệu chứ mấy đứa kia biết văn chương của ẻm bị ném sọt rác ở tòa soạn là cười ẻm thúi đầu, mà có gì mặc cảm chớ, miễn có tên trên báo là tốt rồi, nghĩ vậy ẻm cứ kiên nhẫn gởi dài dài, biết đâu nhờ thế mà ẻm trao chuốt được tay nghề?! Nhưng có người tin tay nghề của ẻm là Thầy giám thị, Thầy dạy thêm Việt văn ở trường Pothi cho người Khmer, công việc Thầy bận rộn nên thỉnh thoảng Thầy giao cho ẻm chấm bài, đọc mấy câu văn lơ lớ rất thiệt thà ngây ngô của các chò làm ẻm cười bể bụng .. thí dụ như bài luận văn tả cây dừa “ cao 30thước , dùng làm gỗ cất nhà, làm gáo múc nước, lá dừa bay lắc lư trong gió”..Tả cây cầu, gợi ý cây cầu là chứng nhân và dòng đời như nước chảy với bao biến động đổi thay, vậy mà một chò đã viết như sau “ em là một cây cầu, hàng ngày kẻ qua người lại trên mình em, nhưng đêm kia có một thằng cao cao ốm ốm trắng trắng đến giật mìn làm em bị gảy đôi..Chời đất!văn chương hết hồn, ẻm lấy viết đỏ khoanh tròn “cái thằng cao cao”..và hỏi “ai vậy bòn ơi?” …

Lên lớp 10, ẻm tập tành yêu như  mấy thằng bạn ẻm tập tành hút thuốc, tập tành đứng dưới gốc cây đợi “áo tiểu thư” đi học về để làm cái đuôi câm như hến( cái đầu mới biết nói chứ cái đuôi thì ngọng là phải rồi).

Nết na thì không dịu dàng đằm thắm, ăn nói oang oang, đi đứng lại hấp tấp chỉ muốn cột vạt áo lên chạy cho lẹ, cười  hai răng cửa chìa ra như răng thỏ, lại to như bộ ván ngựa, vậy mà ẻm cũng có một mối tình học trò vắt vai như mấy con nhỏ tiểu thư trong trường  mới lạ chớ, thẳng học khác lớp, nhưng nhờ mần văn nghệ  báo chí chung trường nên quen, thẳng đẹp chai, có bàn tay dài như họa sĩ, nét vẽ sắc xảo ấn tượng nên nghề của thẳng là vẽ bích báo, vẽ trong mấy tờ đặc san Xuân,vẽ theo năn nỉ của mấy đứa bạn “mỗi năm đến hè lòng man mác buồn”,( hổng buồn sao được nếu tờ báo lớp mình không có điểm nội dung mà còn rớt luôn phần hình thức, vì trang trí xấu hoắc) . Ngoài ra thẳng cũng biết mần thơ, viết văn (giống ẻm).Mối tình của ẻm với thẳng cũng không có gì ầm ỉ, tánh ít nói nên không biết tán tỉnh theo lối cải lương, cũng không có thơ tình dấu trong túi quần, rình rình đưa như mấy thằng bạn của thẳng, chỉ sau mỗi lần tan học,  thẳng về nhà ăn cơm xong là rủ thêm vài tên bạn chí cốt đến nhà ẻm chơi, ngồi dựa cột lắng nghe mấy đứa nói này nói nọ, rồi cười theo Sân vườn nhà ẻm đầy kiến, có lần thấy kiến chui vào mái tóc bồng bềnh của thẳng mà ẻm không biết làm sao để phủi, (sợ má la!)nên cứ nhìn hoài  ái ngại để cho thẳng chịu hết xiết phải lật đật đứng dậy đi về..

Cuộc tình học trò trôi qua êm ả, không có love you, love me loạn cào cào như tụi nhỏ bây giờ, chỉ có hẹn hò trên đường Giao Hạ, để thẳng làm thơ “tôi đứng chờ em ở ngã ba/ Trường thi ngõ huyện vắng người qua”, hai đứa đi bộ lang thang nói chuyện trời trăng mây gió rồi thôi. Đùng một cái, chiến sự nổ ra, lôi kéo lớp trẻ vào cuộc, mùa hè năm 73, thẳng vừa đúng tuổi tổng động viên “xếp bút nghiên theo việc đao binh”, ngày đưa tiễn thẳng và LVC ra bến xe Cần thơ, thẳng mới thu hết can đảm nắm tay ẻm giả từ, ẻm về nhà hát bài “Ngậm Ngùi” suốt buổi..

Thời gian trong quân trường, ẻm vẫn gởi thơ thăm thẳng đều đều, nhưng không nhớ là mình đã viết gì, vậy mà có người nhớ rất rỏ và còn nhắc tới bây giờ, thỉnh thoảng trong hơi men cuối tuần ở đâu đó trên xứ người, LVC lại gọi phone khề khà kể chuyện quá khứ “LVQ hay đưa thơ cho tui đọc, tui thuộc nằm lòng và ao ước có người nào đó gởi thơ cho tui giống như vậy, rời trường đi lính sớm quá, tui chưa kịp có bồ..” Ẻm khựng lại bở ngở “Vậy sao?”.

Rồi 30/ 4 /75, ẻm hốt hoảng chạy lên phi trường TSN tìm thẳng, hai đứa gặp nhau mừng mừng tủi tủi trong làn sóng người hổn loạn chen chúc di tản, thẳng cởi áo lính mặc lại bộ đồ học trò, hai đứa ra bến xe miền Tây, không chọn con đường nào khác, phải về nhà thôi! Chiếc xe tải cuối ngày chở đầy người ì ạch trên quốc lộ 1A , lần đầu tiên ẻm cảm nhận sự “hòa bình” khi không nghe tiếng súng, tiếng mìn nổ trong  đêm.. Bàn tay hai đứa nắm chặt lại như nương tựa vỗ về ... Ẻm nghĩ đến ngày mai yên ấm trong thị xã nhỏ xíu đầy ắp kỹ niệm của bạn bè thời mới lớn.

Mối tình của ẻm ngon như ly chè sâm bổ lượng bên cầu Quay, nếu uống liền thì thấy đã khát, nhưng để lâu, nước đá tan , nó cũng trở nên nhạt phèo..Ẻm và thẳng cũng vậy, hai đứa hai dòng đời bận rộn, quên mất nhau, quên mất kỹ niệm.. Mấy chục năm trôi qua, có dịp gặp lại bạn cũ, nhắc tới chuyện ngày xưa, bạn bè nói thẳng bây giờ khác lắm, thẳng có một cái tên mới, một vị trí đứng cũng mới, thẳng phương phi tốt tướng hơn ngày xưa, ít đàn đúm với bạn bè cà phê cà pháo như hồi đó, ẻm lại ngở ngàng buột miệng “Vậy sao?!” Trong  lần nào đó đi xem triển lãm tranh ở thành phố, nhìn bức họa vẽ người con gái Khmer rất sinh động, nét vẽ thật quen, thật  gần gủi nhưng tác giả ký cái tên lạ hoắc .. Ẻm chợt ngẩn ngơ nhận ra rằng thẳng không còn là thẳng ngày xưa nữa rồi!

Có điều bí mật này của ẻm mà không ai biết, đó là cái răng thỏ ngày xưa được ẻm “phục chế”lại khi biểu nha sĩ kê thêm hơi khểnh một chút cho nụ cười giống ẻm hồi đó, nhưng không chắc gì thẳng nhận ra ẻm đâu, xưa rồi nhỏ ơi ! ẻm nhớ câu thơ đọc đâu đó “một trăm lá thư gởi đi không bằng một lá thư không gởi/ một vạn nụ cười không phải nụ cười xưa”. Ừa há, ước gì cổ máy thời gian là có thiệt để ẻm và bạn bè kéo kim đồng hồ quay ngược lại thưở  hồn nhiên, nhưng mà biết đâu chừng nó không “phước bất trùng lai”, kim đồng hồ sau một màn quay mòng sẽ dừng lại đúng cái thời “họa vô đơn chí” chắc cả bọn có nước khóc tiếng Miên… thôi thì chấp nhận hiện tại, và biết rằng bạn bè còn có nhau là mừng rồi!.

Chuyện của ẻm là chuyện dài nhiều tập, từ lúc ẻm rời bỏ trường xưa phố cũ lên SG, rồi ẻm lấy chồng, có con, rồi hằm bà lằng thứ xảy ra trong cuộc đời ba chìm bảy lênh đênh khiến ẻm hổng giống ai trong đám bạn bè thưở trước, ngày ẻm trở về xác xơ, cái răng thỏ mất tiêu, và mái tóc dài bị cắt củn cởn, nhưng được cái ẻm cũng lì đòn, can đảm để chấp nhận sự thật, ẻm đứng thẳng lên sau mỗi lần vấp ngã đau điếng, bạn bè thương ẻm số phần lận đận nhưng ẻm là người tri thiên mệnh , ẻm biết mình biết ta nên tỉnh queo đợi ngày thới lai.. Mà  thiệt lạ, hồi đi học ẻm không tin bói toán vớ vẫn, nhưng có lần theo mấy nhỏ  lên Cô bảy ở Cầu đen chuyên bói lá (ra vườn bẻ lá cây, vô nhìn và biết được hậu vận) ẻm bị Cổ phán một câu xanh dờn “ lúc trẻ thì tình duyên lận đận, danh phận long đong, nhưng về già thì an nhàn hưởng phước..”Bây giờ ngẫm nghĩ thấy đúng bon ! Ẻm  đang sống hạnh phúc êm ấm bên chồng con, lâu lâu có dịp ngồi tám với bạn bè thời đi học vui hết biết, ẻm hài lòng cái mà mình đang có, ẻm nối vòng tay thân thiết với mọi người chung quanh, nhưng thỉnh thoảng ẻm cũng mắc vài cái tật làm mích lòng hàng xóm như tánh thẳng thừng “ có sao nói vậy người ơi” khiến đụng người này, dính người kia , ẻm cũng cố gắng khắc phục khuyết điểm, hy vọng là chút tâm tình này không đụng hàng, chuyện của ẻm xưa rồi bây giờ mới kể ra, có thể ẻm cũng lẩm cẩm như bao tuổi già khác, cái đáng quên thì nhớ, cái đáng nhớ lại quên, miễn bạn bè đọc thấy vui vui thì cũng đở vài nếp nhăn trên trán.

TNA tháng 5/2011